Türk hükümeti , Ermeni soykırımı olmadığını savunanları cezalandırmayı amaçlayan yasanın çıkmasını önlemek için Fransa’ya üst düzeyde bir heyet gönderdi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Fransız parlamentosuna sunulan yasayı sert bir dille eleştirdi.
Erdoğan, hiçbir tarihçinin, hiçbir politikacının Türk tarihinde soykırımdan sözedemeyeceğini söyledi. Erdoğan soykırımdan sözedenlerin dönüp kendi “kirli ve kanlı tarihlerine” bakmaları gerektiğini vurguladı.
Fransız parlamentosuna sunulan yasa tasarısı, soykırım olmadığını savunanların bir yıl hapis ve 58 bin dolar para cezasına çarptırılmalarını öngörüyor.
Ankara ile Paris arasındaki ilişkiler, Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine karşı çıkması nedeniyle zaten gerginleşmişti.
Başbakan Erdoğan geçen hafta Sarkozy’e bir mektup göndererek yasanın geçmesi halinde bunun vahim sonuçlar doğuracağı uyarısında bulundu.
Milliyet gazetesi dış politika yazarı Semih İdiz bu tür uyarıların ciddiye alınması gerektiği görüşünde.
Türk hükümetinin bunu büyük bir sorun yaptığını söyleyen İdiz, kamoyu açısından bunun Türkler için en hassas konulardan biri olduğunu, hafife alınamayacağını söylüyor.
Soykırıma muhalefet, çeşitli konularda kutuplaşan partilerin üzerinde birleştiği ender konulardan biri.
Cumhuriyet Halk Partisi, Paris’e lobi için milletvekillerinden oluşan bir heyet gönderirken Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Başbakan Erdoğan’ın Fransa’ya karşı sert tutumunu desteklediğini açıkladı.
Tasarı geçerse Türkiye’nin Paris Büyükelçisini geri çekmesi bekleniyor.
Kadir Has Üniversitesi uluslararası ilişkiler profesörü Soli Özel, Türk-Fransız ilişkilerinde krizin başlamak üzere olduğu görüşünde.
Türk hükümetinin Fransız şirketlerine bütün ihaleleri yasaklayabileceğini belirten Özel, Ankara’nın Fransa’yı zor duruma düşürmek için her yola başvuracağını söylüyor.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu geçen hafta Fransız şirketlerinin temsilcilerini çağırarak çıkarlarının ne ölçüde tehlikede olduğunu anlattı.
Fransa’nın dış ticaretinde Türkiye’nin payının yüzde 2,5 olduğunu hatırlatan uzmanlar, bu tür tehditlerin etkisinin sınırlı olacağı görüşünde. Ancak dış politika yazarı Semih İdiz’e göre uyuşmazlığın derinleşmesi sadece Fransa ile kalmayarak tüm Avrupa Birliği ülkelerine yayılabilir.
İdiz, durumun parlak olmadığını, Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun AB ülkelerinin büyükelçileriyle yaptığı görüşmede soykırım konusunda çok sert konuştuğunu söylüyor. Davutoğlu, Avrupa Birliği’nin ifade özgürlüğünü koruma yükümlülüğü olduğu uyarısında bulundu.
Mevcut krizden Suriye de etkilenebilir. Gerginleşen ilişkilere rağmen Ankara ve Paris bugüne kadar Beşar Esad yönetimine karşı ortak tutum izledi. Ancak Paris’te temaslar yapan Türkiye Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Büyükelçi Volkan Bozkır, Paris’te soykırımla ilgili yasanın geçmesi halinde iki ülke arasındaki işbirliğinin büyük zarar göreceği uyarısında bulundu.