6 Ocak günü destekçilerini Demokrat Partili Joe Biden'ın seçim zaferini tescillemek üzere toplanan Kongre’ye karşı isyana teşvik etmekle suçlanan eski Başkan Donald Trump'ın Senato'daki ikinci azil davasının ilk günü, davaya devam edilmesi yönünde çıkan kararın ardından sona erdi.
Görevde olmayan bir başkan için azil yargılaması yapılmasının anayasaya uygun olup-olmadığı konusundaki 4 saat süren tartışmanın ardından bu konuda yapılan oylamaya geçildi. Senato'da 44'e karşı 56 oyla Trump'ın azil davasına devam edilmesi için oy kullanıldı. Trump'ın avukatları görev süresi sona erdiği için Senato'nun Trump'ı yargılamasının yasal dayanağı olmadığını savunmuştu.
Yargılamanın anayasaya uygun olduğu şeklinde oy kullanan Cumhuriyetçi Senatörler Bill Cassidy, Susan Collins, Lisa Murkowski, Mitt Romney, Ben Sasse ve Pat Toomey oldu. Bunların içinde sürpriz olan isimse Louisiana Senatörü Bill Cassidy'ydi. Cassidy daha önce Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul'un davanın anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle sunduğu önergeye destek vermişti.
Tartışmanın ilk kısmında Demokratlar ikinci kısmındaysa Trump'ın avukatları görüşlerini sundu.
Trump’ın savunma avukatı Bruce Castor Jr. azil yargılamasının yapılma nedeninin Trump’ın yeniden kamu görevine gelmesini önlemek olduğunu söyedi. Castor, ‘‘Burada olmamızın gerçek nedeni Temsilciler Meclisi’nin çoğunluğunun Donald Trump’la siyasi bir rakip olarak gelecekte karşılaşmayı istememesi’’ diye konuştu.
Trump’ın avukatı ‘‘Siyasi demeçlerinden dolayı bu ülkede kişilerin cezalandırılmasını isteyemeyiz. Eğer kişiler inançları nedeniyle kanunsuz eylemlerde bulunuyor ve çizgiyi aşıyorlarsa onların hapse atılması gerekir’’ dedi.
İddia makamını oluşturan Demokrat Partili dokuz azil yöneticisi, ABD Kongresi içindeki Heykel Salonu'ndan geçerek Trump'ın ikinci azil davasının görüleceği Senato'ya doğru ilerlerken görüntülenmiş.
Reuters haber ajansına göre azil yargılaması için çok sayıda silahlı güvenlik gücünün görev yaptığı Kongre binası, üzerinde dikenli teller bulunan yüksek demir parmaklıklarla çevrelendi.
Senato'daki davada savcılık görevi üstlenen ve azil yöneticileri olarak tanımlanan 9 Demokrat Partili Temsilciler Meclisi üyesi, davayı, Trump destekçilerinin 6 Ocak günü şiddet kullanarak Kongre binasının güvenlik bariyerlerini aştığını ve binaya saldırdığını gösteren video görüntüleriyle başlattı.
Video kaydında Trump destekçilerinin bariyerleri fırlattığı, polis memurlarına vurduğu ve bir noktada bir polis memuruna "Burada birinize karşı bir milyonuz" dediği görüldü.
Azil yöneticilerinin başkanı Maryland eyaletinden Demokrat Partili Temsilciler Meclisi Üyesi Jamie Raskin
Demokrat Partili azil yöneticilerinin başkanı Maryland eyaleti Temsilciler Meclisi Üyesi Jamie Raskin, jüri üyeliği yapan senatörlere hitap ettiği konuşmasında, Trump'ı suçlu bulmamaları durumunda senatörlerin bir ”Ocak ayı istisnası” yaratacağını söyledi. Raskin, bunun, başkanların görev sürelerinin son ayında hiçbir bedel ödemeden yasaları çiğnemelerine olanak tanıyacağını söyledi ve ”Ocak ayı istisnası, ülkemizi kuranların en korkunç kabuslarının gerçeğe dönüşmesine davetiye çıkarmak demektir. 6 Ocak'ın geleceğimizi şekillendirmesine izin verme riskiyle karşı karşıyayız” dedi.
Demokrat Partili Vermont Senatörü Patrick Leahy
Davaya, Senato'daki çoğunluk partisi olan Demokrat Parti'nin en kıdemli üyesi 80 yaşındaki Vermont Senatörü Patrick Leahy başkanlık ediyor. Trump'ın geçen yılki ilk azil davasına ise Anayasa Mahkemesi Başkanı John Roberts başkanlık etmişti. Senato'da 1975 yılından bu yana görev yapan Leahy, çoğunluktaki Demokrat Parti'nin en uzun süredir görev başında olan senatörü olarak Senato'nun "geçici başkanı" sayılıyor. Leahy, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, geçmişte başkanlar dışındaki üst düzey hükümet yetkililerinin azil davalarına Senato'daki çoğunluk partisinin en kıdemli senatörünün başkanlık yaptığını hatırlatmış ve kendisinin bu ünvanla Trump'ın ikinci azil davasına başkanlık yapacağını duyurmuştu.
Trump, Demokrat Partililer'in Senato'daki davada ifade vermesi çağrısını reddetti. Davanın bir hafta ya da daha uzun süre devam etmesi bekleniyor.
Aralarında eski savcıların da bulunduğu 9 Demokrat Partili Temsilciler Meclisi üyesi Senato'daki davada savcılık rolünü üstleniyor. Dokuz azil yöneticisi, davada, Trump'ın 6 Ocak'taki Kongre baskınından sorumlu olduğunu öne sürecek.
İlk günde gündem ne?
Yapılan oylama sonrasında davanın devam etmesi yönünde Senato'dan çıkan kararın ardından Çarşamba gününden itibaren azil yöneticilerinin yargılama sürecini başlatması planlanıyor. İddia makamının kanıt olarak 6 Ocak'taki Kongre baskınına ait video görüntülerinden kesitler sunması bekleniyor.
Bir sonraki aşama, Trump'ın avukatlarının yapacağı savunma olacak. Kongre liderlerinin Pazartesi günü vardıkları anlaşmaya göre hem iddia makamına hem de savunmaya 16'şar saat tanınacak. Tarafların iddia ve savunma yapacakları toplam 32 saatlik süre en fazla dört güne yayılabilecek. Her iki partiden de senatörler iddia makamı ve savunmaya soru yöneltebilecek.
Azil yöneticilerinin ifadelerine başvurmak üzere görgü tanığı çağırmak ya da delil sunmak istemesi durumunda bu, ancak Senato'da yapılacak oylama sonucunda gerçekleşebilecek.
İlgili Haberler Senato Liderleri Yargılama Usullerinde Uzlaştı6 Ocak'ta yaklaşık 800 Trump destekçisi ABD Kongresi'nin güvenlik bariyerlerini aşmış, kapı ve pencereleri kırarak binanın içine girmiş, bazı Kongre üyelerinin ofislerini yağmalamış ve Kongre polisine mukavemet göstermişti. Olaylarda biri polis memuru beş kişi hayatını kaybetmişti.
Eski Başkan Trump hakkındaki azil duruşmasını dinleyen 100 Senatör, daha önce hiç yaşamadıkları bir durumla karşı karşıya. Bunun nedeni, 6 Ocak'taki Kongre kuşatması sırasında çoğu senatörün olaylara tanık olmuş ve kendi güvenlikleri için Senato'dan kaçmak zorunda kalmış olması.
İlgili Haberler Trump'ın İkinci Azil Davası ABD’yi Nasıl Etkileyecek?Trump'ın suçlu bulunması için Senato'da üçte ikilik çoğunluk şart. Senato'daki 50 Demokrat Partili senatörün tamamı eski Başkanın suçlu olduğu yönünde oy kullansa da, 17 Cumhuriyetçi senatörün de Demokratlar'ın çizgisinde oy kullanması gerekiyor. Görevini kötüye kullanma ve Kongre'nin işleyişini engelleme suçlamasıyla suçlanan Trump’ın, geçen yılki ilk azil davasında olduğu gibi aklanacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Ancak dava sonucu ne olursa olsun Trump, ABD tarihinde azledilmek üzere Senato'da iki kez yargılanan ilk başkan olacak.
Trump, Kongre baskınından tam bir hafta sonra, 13 Ocak günü Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada "isyana teşvikle" suçlanmış ve hakkında azil kararıyla Senato'da yargılanma kararı alınmıştı. Temsilciler Meclisi'ndeki 222 Demokrat Partili Kongre üyesinin tamamı ve Demokratlar'a katılan 10 Cumhuriyetçi Partili, Trump'ın azledilmesi yönünde oy kullanmıştı. Joe Biden 20 Ocak'ta ABD'nin 46'ncı başkanı olarak yemin edip göreve başlamış, Trump ise görev süresinin bitimiyle birlikte aynı gün Florida eyaletindeki Mar-a-Lago malikanesine yerleşmişti.
İlgili Haberler Trump Kamu Görevinden Men Edilebilir mi?ABD Kongresi'nin Joe Biden'ın seçim zaferini tescillediği 6 Ocak günü destekçilerini Washington'da toplanmaya çağıran Trump, Beyaz Saray önünde yaptığı konuşmada, seçimlere hile karıştırıldığı iddiasını yinelemişti. Bu konuşmadan kısa süre sonra destekçileri, Beyaz Saray önünden Kongre binasına doğru harekete geçmişti.
Trump, bir saatten uzun süren konuşması sırasında destekçilerine Kongre binasına doğru yürüyüşe geçme çağrısı yapmış, "barışçı ve yurtsever şekilde sesinizi duyurun" demişti.
Ancak Trump, konuşmasında destekçilerini teşvik edici ifadelere de yer vermiş, "Ülkemizin sabrı taştı. Buna artık katlanmayacağız. Hepinizin tekrar ettiği o sevilen sözleri söyleyeceğiz, hırsızlığı durduracağız ve savaşacağız. Deli gibi savaşacağız ve eğer deli gibi savaşmazsak artık bir ülkeniz olmayacak" sözleriyle destekçilerine seslenmişti.
Temsilciler Meclisi azil yöneticileri, davadan önce hazırladıkları dosyada, artık görev başında olmasa da "Başkan Trump'ın 6 Ocak'taki olaylardaki sorumluluğu tartışılamaz. Eski Başkan'ın davranışlarının kabul edilemez olduğu, en açık ve anlaşılır şekilde ifade edilmelidir" görüşünü savundu.
Azil davası anayasaya aykırı mı?
ABD Anayasası, "ağır suç ve kabahatlerden" suçlu bulunan hükümet yetkililerinin görevden uzaklaştırılmasını mümkün kılıyor. Trump'ı azil davasında savunacak iki deneyimli avukat, David Schoen ve Bruce Castor, Trump artık başkan olmadığı için görevden uzaklaştırılamayacağını, bu nedenle azil davasının ABD Anayasası'na aykırı olduğunu iddia ediyor.
Trump'ın en sadık destekçilerinden Kentucky Senatörü Rand Paul, anayasal gerekçelerle azil davasını engellemeye çalışmış, ancak 5 Cumhuriyetçi Partili senatörün Senato'daki 50 Demokrat Partili senatöre katılmasıyla davanın Senato'da görülmesine karar verilmişti. Ancak bu oylama, Cumhuriyetçi senatörlerin çoğunun Trump'ın beraat etmesi yönünde oy kullanacaklarının ve eski Başkan'a verdikleri desteğin de bir göstergesi oldu.
Rand Paul, Trump'ın suçlu bulunma olasılığının "sıfır" olduğunu söyledi. Üçte ikilik çoğunlukla Senato tarafından suçlu bulunması durumunda Trump'ın salt çoğunluğun oyuyla bir daha kamu görevine gelmesini engellemek mümkün.
Trump'ın avukatları nasıl bir savunma ortaya koyacak?
Eski Başkan Trump'ın avukatları David Schoen ve Bruce Castor, Trump'ın 6 Ocak'ta yaşananların sorumlusu olmadığını ortaya koyacaklarını söylüyor.
Avukatlar, Pazartesi günü sundukları dosyada, Trump karşıtı Demokratlar'ın davasının "siyasi tiyatro oyunu" olduğunu, Trump'ın başkanlık seçiminin sonucuna karşı çıkarken anayasa güvencesi altındaki ifade özgürlüğünü kullandığını ve destekçilerini açık olarak barışçı protesto gösterilerinde bulunmaya teşvik ettiğini söyledi.
Avukatlar ayrıca dosyada şu ifadelere yer verdi: "Temsilciler Meclisi'ndeki Demokrat Partili liderler, bencil bir girişimde bulunarak, siyasi yelpazenin tamamına yayılan Amerikalılar'ın birkaç yüz kişinin 6 Ocak'ta Kongre'ye verdikleri zararı görmesiyle ortaya çıkan dehşet ve kafa karışıklığı dolu hislerini sömürmeye çalışıyor. Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve müttefikleri, ülkeyi iyileştirmek için harekete geçmek ya da en azından Kongre'ye baskın düzenleyenleri yargılamaya odaklanmak yerine ortaya çıkan karmaşadan kendilerine siyasi kazanç çıkarmaya çalıştılar."
Trump'ı yargılayacak Demokratlar ise buna yanıt olarak "Hukukun üstünlüğünün egemen olduğu bir ülkede yaşıyoruz, kendi seçim yenilgilerini kabul edemeyen başkanların kışkırttığı çete şiddetinin egemen olduğu bir yerde değil" ifadelerini kullandı.
Demokrat Partili azil yöneticileri, "Başkan Trump'ın tutumuna ilişkin çok fazla kanıt mevcut. Davranışlarını savunmasının ya da bahane bulmasının yolu yok. Sorumluluktan kaçma çabalarının hiçbir faydası yok. Azil gerekçesi uyarınca Başkan Trump görev yeminini ihlal etmiş ve Amerikan halkına ihanet etmiştir" görüşünü savundu.