İsrail’in Cuma günkü hava saldırısında öldürüldüğü açıklanan Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, 30 yıl liderlik ettiği grupla, İsrail’in baş düşmanları arasındaydı. Nasrallah, 7 Ekim’de İsrail-Hamas savaşının başlamasından hemen sonra İsrail’e başlattığı saldırılarla, İsrail güçlerinin bir kısmını Gazze'den uzak tutmaya çalışıyordu.
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın İsrail'in Cuma günü düzenlediği hava saldırısında öldürüldüğü açıklandı. İlk olarak İsrail ordusu tarafından duyurulan açıklama, daha sonra Hizbullah tarafından da doğrulandı.
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, son 30 yıldır Lübnanlı militan gruba liderlik ederek Hizbullah’ı Ortadoğu'nun en güçlü paramiliter gruplarından biri haline getirdi.
İsrail'in Cuma günü öğleden sonra düzenlediği hava saldırısında, Beyrut'un güney banliyösü Haret Hreik'te 6 bina yerle bir edilmişti. Bu, İsrail ile Hizbullah arasında yaklaşık bir yıldır süren çatışmalarda Lübnan başkentinde düzenlenen en büyük saldırı olmuştu.
Your browser doesn’t support HTML5
Hizbullah lideri Nasrallah İsrail saldırısında öldürüldü: Beyrut sokakları gergin
Hasan Nasrallah kimdir?
Hizbullah, 64 yaşındaki Nasrallah'ın liderliğinde İsrail'e karşı savaştı ve komşu Suriye'deki çatışmalarda yer alarak güç dengesinin Cumhurbaşkanı Beşar Esat lehine değişmesine yardımcı oldu.
Zeki bir stratejist olan Nasrallah, İran'daki Şii dini liderler ve Hamas gibi Filistinli militan gruplarla ittifak kurarak Hizbullah'ı, İsrail'in baş düşmanı olarak yeniden şekillendirdi.
Nasrallah'ın ölüm haberini Hizbullah da doğruladı.
Lübnanlı Şii takipçileri tarafından putlaştırılan, Arap ve İslam dünyasında milyonlarca kişi tarafından saygı duyulan Nasrallah’ın, İslam peygamberi Hz. Muhammed'e kadar uzanan soyunu ifade etmek için “seyyid” unvanı bulunuyordu.
ABD ve Batı'nın büyük bölümünde aşırılık yanlısı olarak görülen, ateşli bir hatip olan Hizbullah lideri, 1982'de kurulmasından sonra Lübnan iç savaşı sırasında gruba hakim olan militanlara kıyasla “pragmatist” olarak görülüyordu.
Sahip olduğu güce rağmen Nasrallah, İsrail'in bir suikast düzenlemesinden korktuğu için büyük ölçüde saklanarak yaşadı.
İktidara nasıl yükseldi
1960 yılında Beyrut'un yoksul kuzey banliyösü Şarşabuk'ta yoksul bir Şii ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Nasrallah, daha sonra güney Lübnan'a göç etti. İlahiyat eğitimi aldı ve Hizbullah'ın kurucularından biri olmadan önce Şii siyasi ve paramiliter bir örgüt olan Emel hareketine katıldı.
Hizbullah, 1982 yazında işgalci İsrail güçleriyle savaşmak üzere Lübnan'a gelen İran Devrim Muhafızları üyeleri tarafından kuruldu. Hizbullah, İran'ın desteklediği ve kendi siyasal İslam markasını ihraç etmenin bir yolu olarak kullandığı ilk gruptu.
Hizbullah, lideri 39 yaşındaki Seyyid Abbas Musavi'nin Güney Lübnan'da bir İsrail helikopteri baskınında öldürülmesinden iki gün sonra, Şubat 1992'de Nasrallah'ı genel sekreter olarak seçti. ABD, 5 yıl sonra Hizbullah'ı terör örgütü olarak tanımladı.
Hasan Nasrallah
Nasrallah yönetimindeki Hizbullah, İsrail askerlerinin 18 yıllık işgalin ardından 2000 yılında güney Lübnan'dan çekilmesine yol açan yıpratma savaşına liderlik etmekle tanındı. Nasrallah'ın en büyük oğlu Hadi, 1997 yılında İsrail güçlerine karşı savaşırken öldürüldü.
İsrail'in 2000 yılında Güney Lübnan'dan çekilmesinden sonra Nasrallah hem Lübnan'da hem de Arap dünyasında ikonik bir konuma yükseldi. Mesajları Hizbullah'ın kendi radyosunda ve uydu televizyon kanalında yayınlanıyordu. Bu statü, 2006 yılında Hizbullah'ın 34 gün süren savaşta İsrail'i çıkmaza sokmasıyla daha da pekişti.
Suriye'de 2011'de iç savaş patlak verdiğinde Hizbullah savaşçıları Esat güçlerinin yanında yer aldı.
Nasrallah'ın mevcut çatışmadaki rolü
İsrail-Hamas savaşının 7 Ekim'de başlamasından bir gün sonra Hizbullah, Gazze için bir “yedek cephe” olarak tanımladığı sınırdaki İsrail askeri noktalarına saldırmaya başladı.
Nasrallah, çatışma boyunca yaptığı konuşmalarda, Hizbullah'ın sınır ötesi saldırılarının Gazze'de Hamas'a odaklanacak İsrail güçlerini uzaklaştırdığını savundu ve Gazze'de ateşkes sağlanana kadar Hizbullah'ın İsrail'e saldırılarını durdurmayacağını söyledi.
Nasrallah, son haftalarda İsrail'in Hizbullah'ı sınırdan geri püskürtmek ve İsrail'in kuzeyinde yerlerinden edilen binlerce kişinin geri dönmesine izin vermek amacıyla çatışmada yeni bir aşamaya geçildiğini duyurmasıyla gerilim ciddi şekilde yükselirken bile meydan okuyan tavrını sürdürüyordu.