G7 ülkeleri dışişleri bakanları Cumartesi günü İran'ın balistik füze ihracatını ve Rusya'nın İran'dan balistik füze tedarik etmesini “en güçlü ifadelerle” kınadı.
İran, Rusya'ya çok sayıda güçlü, karadan karaya balistik füze sağlayarak her ikisi de ABD yaptırımları altında olan iki ülke arasındaki askeri işbirliğini derinleştirdi.
G7 bakanlarının açıklamasında, “İran, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü yasadışı ve haksız savaşa verdiği tüm desteği derhal durdurmalı ve Ukrayna halkının yanı sıra daha geniş anlamda Avrupa ve uluslararası güvenliğe doğrudan tehdit oluşturan balistik füze, İHA (insansız hava aracı) ve ilgili teknoloji transferlerini durdurmalıdır” denildi.
Açıklamada ayrıca, “Rusya’nın Ukrayna'da yürüttüğü ve küresel güvenliğe daha fazla zarar veren yasadışı savaşa verdiği kabul edilemez destekten ötürü İran'dan hesap sorma kararlılığımızı sürdürüyoruz. Konuyla ilgili olarak daha önce yaptığımız açıklamalar doğrultusunda, yeni ve önemli tedbirlerle karşılık veriyoruz” ifadeleri yer aldı.
İtalya halihazırda ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa ve Kanada'nın da yer aldığı G7 zengin ve sanayileşmiş ülkeler grubunun başkanlığını yürütüyor.
İran’ın Rusya’ya desteği neleri kapsıyor?
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken 10 Eylül’de, İran'ın onlarca Rus askeri personelini, azami 121 kilometre menzile sahip Fetih-360 yakın menzilli balistik füze sistemini kullanmak üzere eğittiğini söyledi.
Reuters geçen ay, Rusya Savunma Bakanlığı temsilcilerinin Aralık ayında İranlı yetkililerle, Fetih-360 ve İran'ın bir başka balistik füze sistemi için bir sözleşme imzaladığını duyurdu.
İran, daha önce Rusya'nın Ukrayna'da kullandığı Şahid insansız hava araçlarını tedarik etmiş ancak Rusya'ya balistik füze tedarik ettiği iddialarını reddetmişti. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Nasır Kanaani, Salı günü X’te yaptığı açıklamada, İran'ın bu haberleri Batı'nın İsrail'e verdiği askeri desteği gizlemeye yönelik “çirkin bir propaganda” olarak gördüğünü söyledi.
İran'ın ürettiği balistik füzeler.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov da haberleri doğrulamayı reddetti ancak gazetecilere Rusya'nın İran ile “en hassas” alanlar dahil işbirliği yaptığını söyledi.
İran ve Rusya arasında derinleşen askeri işbirliğinin tüm Avrupa için bir tehdit olduğunu söyleyen Blinken, Washington’un, İran’ı Rusya'ya balistik füze sağlamasının “dramatik bir tırmanma” olacağı konusunda özel olarak uyardığını da sözlerine ekledi. ABD 10 Eylül’de bu transfer nedeniyle İran'a yaptırım kararı aldı.
İran görüşmelere açık olduğunu söylüyor ancak ABD ve AB'nin baskısını reddediyor
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçı, ABD ve üç Avrupalı gücün ülkenin havacılık sektörüne yaptırım uygulamasının ardından Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Tahran'ın anlaşmazlıkları çözmek için diplomasiye açık ancak “tehdit ve baskıya” kapalı olduğunu söyledi.
Arakçı’nın yorumları, Avrupa Birliği'nin baş diplomatının, Tahran'ın Ukrayna'ya karşı savaşında Rusya'ya balistik füze tedarik ettiği haberlerine tepki olarak, bloğun İran'ın havacılık sektörünü hedef alan yeni yaptırımları değerlendirdiğini söylemesinden bir gün sonra geldi.
İran haber ajansı IRNA'ya göre Arakçı, “Her ne kadar anlaşmazlıkları çözmek için görüşmelere her zaman açık olsak da İran kendi yolunda güçlü bir şekilde devam ediyor. Ancak diyalog, tehdit ve baskıya değil karşılıklı saygıya dayanmalıdır” dedi.
Arakçı, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Tahran'ın Rusya'ya herhangi bir balistik füze teslim etmediğini ve ABD ile üç Avrupalı güç tarafından İran'a uygulanan yaptırımların aralarındaki hiçbir sorunu çözmeyeceğini söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, İngiltere ve Fransa Salı günü İran'a, ulusal havayolu şirketi Iran Air'e yönelik tedbirler de dâhil olmak üzere yeni yaptırımlar uygulamaya başladıklarını açıklamıştı.