Arabulucu ülkeler ve İsrail’in üst düzey yetkilileri, Gazze’de ateşkes ve rehine anlaşması için Mısır’ın başkenti Kahire’de yeniden biraraya geldi. Beyaz Saray, Perşembe akşamı başlayan görüşmelerin “yapıcı” geçtiğini, bazı ilerlemeler kaydedildiğini bildirdi. Hamas’ın katılmadığı görüşmelerin haftasonu da süreceği açıklandı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby gazetecilere yaptığı açıklamada, “Süreç ilerliyor. Tüm tarafların katılımı ve tarafların detayların uygulanması ve sonuçlandırılması yönünde çalışmaya devam etmesi önemli. Dünkü görüşmelerin yapıcı olduğuna dair ilk işaretler var ve bu ivmeyi devam ettirmek istiyoruz” dedi.
Your browser doesn’t support HTML5
ABD: “Gazze’de ateşkes ve rehine anlaşması görüşmeleri yapıcı başladı, haftasonu da sürecek”
ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı Bill Burns’ün de Kahire’de görüşmelere katıldığını açıklayan Kirby, “Kahire'deki ilk işaretler görüşmelerin yapıcı geçtiği yönünde, ancak hafta sonu boyunca burada daha fazla görüşme yapılacak. Dediğim gibi, CIA Başkanı Burns orada, (Beyaz Saray'ın Ortadoğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü) Brent McGurk orada ve biz de onlarla temas halinde olacağız ve işlerin nasıl şekilleneceğini göreceğiz” dedi.
Görüşmelerde ilerleme sağlandığını vurgulayan Kirby, sürecin çökmek üzere olduğuna dair haberlere de değinerek, “Bu doğru değil. İlerleme kaydedildi. Şimdi her iki tarafın da biraraya gelerek birlikte çalışması ve uygulamaya yönelik çalışmalar yapması gerekiyor” diye konuştu.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken, haftabaşında İsrail’i ziyaret etmiş ve ABD’nin ateşkes anlaşması konusunda İsrail ile Hamas arasında görüş farklılıklarını kapatmayı amaçlayan bir “köprü teklifi” Başbakan Netanyahu’nun kabul ettiğini açıklamıştı.
İlgili Haberler Müzakereler yeniden başladı: ABD’nin “köprü teklifi” ile Gazze'de ateşkes olası mı?Kirby de gazetecilerin Blinken’ın açıklaması ile ilgili sorusu üzerine, “Başbakan Netanyahu ile yaptığı görüşmeden çıktı ve Başbakan'ın köprü kurma teklifini kabul ettiğini söyledi ve bu doğru. Ancak yapmamız gereken şey bu teklifi nasıl uygulayacağınıza dair ayrıntılara inmek” dedi.
Başkan Biden’ın Netanyahu ile iki gün önce görüştüğünü hatırlatan ve son birkaç gün içerisinde İsrailli yetkililerle yapıcı görüşmeler gerçekleştirdiklerini kaydeden Kirby, “Biz Kahire'deyiz. Onlar da Kahire'de. Hamas'ın da katılmasına ihtiyacımız var ve bu ayrıntılara kilitlenmemiz gerekiyor. Önümüzdeki günlerde ve haftasonu boyunca buna odaklanacağız” ifadelerini kullandı.
Görüşmeler, Gazze ve Mısır arasındaki sınır güvenliği, Refah Sınır Kapısı ve İsrail ordusunun Gazze'den ve Philadelphi koridorundan çekilmesinin de bulunduğu bir dizi teknik konuyu kapsıyor.
Hamas yetkillerinden Hüssam Badran ise, Netanyahu'nun İsrail askerlerinin Gazze-Mısır sınırı boyunca uzanan ve Philadelphi Koridoru olarak adlandırılan bölgede kalması yönündeki ısrarının “nihai bir anlaşmaya varmayı reddettiğini” yansıttığını söyledi.
Haber ajansı AFP’ye bugün yaptığı açıklamada Badran, Hamas'ın “işgal güçlerinin çekilmesinden daha azını kabul etmeyeceğini” söyledi. Netanyahu, Mısır sınırı boyunca uzanan şeridin kontrolünü, Hamas'ın yeniden silahlanmasını önlemek için gerekli görüyor.
Badran, Hamas 'ın ABD Başkanı Biden’ın 31 Mayıs’ta açıkladığı ateşkes planını ilk başta belirtildiği şekliyle “kabul ettiğini” yineledi ve Washington'un ateşkes için Netanyahu'ya baskı yapması gerektiğini söyledi.
İsrail yeni bir plan sundu mu?
İsrail gazetesi Haaretz de, İsrail'in Philadelphi Koridoru ve Refah Sınır Kapısı konusunda Perşembe günü Kahire'de sunduğu yeni bir teklifi, Mısır ve Katar'ın Hamas'a ileteceğini bildirdi.
Haaretz ayrıca İsrailli bir kaynağın “Perşembe günü Kahire'de yapılan heyetler arası toplantı yapıcıydı ve Mısır ile İsrail arasında Philadelphi Koridoru konusundaki boşlukları kapattı. Şimdi Hamas'ın tutumunu bekliyoruz" dediğini aktardı.
ABD'nin haber kanalı CNN de İsrailli bir kaynağa dayanarak, İsrail askerlerinin konuşlanacağı yerlerin bir haritasını da içeren yeni İsrail önerisinin, Mısır sınırındaki stratejik koridor boyunca asker sayısını ve askeri karakolları İsrail'in önceki pozisyonuna göre azalttığını yazdı.
“İran ve Hizbullah tehditlerine hazırlıklıyız”
Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin İran’ın başkenti Tahran’da, bir Hizbullah komutanının da Lübnan’da öldürülmesiyle daha da tırmanan gerilim ve geniş çaplı savaş endişeleri de Kirby’nin gazetecilere verdiği brifingin gündemindeydi. Hizbullah saldırısını üstlenen İsrail, Haniye’nin öldürülmesinden sorumlu olduğu iddialarını hala ne doğruladı ne de yalanladı.
Kirby, İran ve Hizbullah'ın olası misilleme tehdidini nasıl değerlendirdiği konusunda, “Şu ya da bu şekilde istihbarat değerlendirmelerine girmeyeceğim. Bu hala çok tehlikeli bir durum. İran'ın ne yapacağını ya da yapmayacağını tahmin edemem. Eğer gerçekten bir şeyler yapmayı seçerlerse, hala bir şeyler yapmaya hazır olduklarına inanıyoruz. Dolayısıyla hazırlıklı olmalıyız ve öyleyiz de. Bölgedeki askeri kabiliyetlerimizi güçlendirdik ve her gün izliyoruz, yani burada hiçbir şeyi hafife almıyoruz. Hizbullah'a gelince, özel bir istihbarat değerlendirmesine girmeyeceğim ama Hizbullah'tan gelen söylemi kesinlikle ciddiye almalıyız. Orada neredeyse her gün karşılıklı ateş açıldığını biliyoruz” dedi.
Öte yandan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin da Perşembe günü İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile görüştü. ABD’den bugün yapılan açıklamada iki bakanın, İsrail-Lübnan sınırında devam eden karşılıklı ateşi ve İran, Lübnan Hizbullahı ve İran destekli terörist grupların Ortadoğu'da gerilimi tırmandırma riskini ele aldığı kaydedildi.
Açıklamayı X hesabından da yapan Austin, ABD'nin İran ve vekillerinin saldırı planlarını izlemeye devam ettiğini ve İsrail'i savunmak ve ABD personeli ve tesislerini korumak için bölgede iyi bir şekilde konumlandığını Gallant’a ilettiğini kaydetti.