Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’nda 22’ye karşı 23 oyla kabul edilen Ermeni tasarısı, kimin açısından bir zafer? Ankara’nın bundan sonraki tavrı ne olabilir? Temsilciler Meclisi’ndeki oylamadan sonra Washington’daki Türk Büyükelçiliği’nde basın toplantısı düzenleyen konuk parlamento heyeti üyeleri bu sorulara ışık tuttu.
Adalet ve Kalkınma Partisi Milletvekili Murat Mercan “Kazanan, Amerika’da yaşayan bir avuç diasporanın, bölgedeki iyi niyeti ve istikrar gayretini baltalamaya çalışması olmuştur,” dedi. İktidar partisi milletvekili Mercan oylamanın sonucunun, Ankara-Washington ilişkileriyle Türkiye ve Ermenistan arasındaki normalleşme sürecini nasıl etkileyebileceği konusunda şunları söyledi:
“Bu tasarının Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’ndan geçmesi, Türk-Amerikan ilişkilerini sekteye uğratacaktır. Zarar vermesinden ve aynı zamanda Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi yönündeki çabalara ciddi bir sekte vurmasından kaygı duyuyoruz.”
Meclis Türk-Amerikan Dostluk Grubu Başkanı Suat Kınıklıoğlu ise, oylama tek bir oyla kaybedilse bile, sonucun, Türk tarafının, büyükelçiliğin ve Türk-Amerikan toplumunun iyi bir takım çalışması gerçekleştirdiğini kanıtladığını söyledi. Bu “Ermeni diasporası için çok pahalı bir zafer oldu,” diye konuşan AKP milletvekili Kınıklıoğlu, oylama sonucunun iki ülke ilişkilerine yansıtacağı olumsuz havanın uzun sürmemesini diledi:
“Türk-Amerikan dostluk grubu olarak böyle bir şekilde görevimize başlamak istemezdik. Umarım, önümüzdeki gün, hafta ve aylarda Amerikan yönetimi bu konuda biraz daha sağduyuya sahip olarak, özellikle Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi üzerinde etkisini kullanıp bu tasarının genel kurula oylamaya gelmemesi yönünde iradesini kullanır, Türk-Amerikan ilişkileriyle Türk-Ermeni normalleşmesine bugün verilen zarar bu noktada kalır ve daha fazla ikili ve bölgesel ilişkilerimizde sıkıntı yaratan bir mecraya girmeyiz.”
Basın toplantısında söz alan Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili Şükrü Elekdağ tek oy farklı sonucun, Amerikan yönetiminin ve Yahudi lobisinin Türkiye’ye eskisi gibi destek vermemesine rağmen alındığını söyledi. Washington eski Büyükelçisi Şükrü Elekdağ, Obama yönetiminin Türkiye’ye Dışişleri Bakanı Hillary Clinton aracılığıyla son anda verdiği desteği, “kerhen” diye niteledi. Ana muhalefet partisi milletvekili Elekdağ, oylamadan önce Ankara’nın yaptığı uyarıların ardından hükümetin bundan sonra tutarlı davranması gerektiğini savundu:
“Mesele tutarlı olmak... Böyle bir şey yaptığınız zaman bunun arkasını getireceksiniz. Şimdi 10 gün sonra buraya Ticaret Bakanı gelecek. Gelecek mi, gelmeyecek mi? Ondan sonra Gelecek ayın başında Başbakan buraya gelecek nükleer toplantı için. Gelecek mi gelmeyecek mi? Bu gibi meselelerde saman alevi gibi parlamak sonra arkasını getirmemek derece yanlıştır… Demek ki bu işin arkasını getirmemiz gerekiyor.”
Washington’a yeni gelen Büyükelçi Namık Tan ise, Türklerin oylama öncesi gösterdiği çabayı övdü:
“Sistemli, kararlı, özverili ve kolektif bir çalışmayla çok önemli bir aşama kaydettik bu mücadelede. Bu bakımdan ABD’deki Türk toplumunu içtenlikle tebrik ediyorum. Bu mücadelenin kurallarını, yöntemini, özümsemiş, benimsemiş olduklarını böylece gösterdiler. Bundan sonra bizim önümüze böyle çalışmaya devam ettiğimiz takdirde hiçbir lobi çıkamayacaktır.”
Büyükelçi Namık Tan Washington’a kısa bir süre önce gelmesine rağmen, Temsilciler Meclisi’ndeki Ermeni tasarısının kabul edilmesinden dolayı istişareler için Ankara’ya geri çağrılmış bulunuyor.