Ukrayna, Rusya'nın topçu saldırılarının Zaporijya'daki nükleer enerji santralında üç radyasyon sensörünü tahrip ettiğini ve bir işçinin yaralandığını bildirdi. Avrupa'nın en büyük nükleer tesisi olan Zaporijya'daki santral, ikinci kez Rus saldırısının hedefi oldu.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, dün akşamki topçu saldırısını "Rusya'nın nükleer terörü" olarak adlandırdı ve bunun, daha fazla uluslararası yaptırım uygulanmasına gerekçe oluşturduğunu, hatta bu sefer Rusya'nın nükleer sektörünün yaptırımlara maruz kalması gerektiğini söyledi. Kiev, Rusya'nın Cuma günü santralda yüksek voltajlı bir elektrik hattını vurduğunu kaydetmişti. Radyoaktif sızıntı saptanmamasına rağmen reaktörlerden biri devre dışı bırakılmıştı.
Ancak bölgede Rusya'nın getirdiği yönetim, Ukrayna'nın santralı roketle vurduğunu, roketin idari binalara ve yakınındaki depoya zarar verdiğini bildirdi.
Reuters haber ajansı, her iki tarafın iddialarını da doğrulayabilmiş değil.
Zaporijya'daki nükleer santral neden önemli?
Zaporijya, Ukrayna'nın dört nükleer enerji santralının en büyüğü. Tüm santrallar, ülkenin elektrik enerjisi ihtiyacının yaklaşık yarısını karşılıyor.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi, Rusya'nın 24 Şubat'ta başlattığı Ukrayna işgalinin, bu kadar büyük ve köklü nükleer enerji programına sahip bir ülkede ilk kez savaş çıkması anlamına geldiğini kaydediyor.
Zaporijya'daki altı ünitenin her biri, net 950 megawatt elektrik kapasitesine sahip. Bu, Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi veritabanına göre toplam 5,7 gigawattlık elektrik enerjisi anlamına geliyor. İlk ünite şebekeye 1984, sonuncu üniteyse 1995 yılında bağlanmıştı.
Santral, 2014 yılında Rusya tarafından ilhak edilen Kırım'dan sadece 200 kilometre uzaklıkta yer alması nedeniyle Rusya açısından stratejik öneme sahip. Savaşın ilk aşamasında Rus kuvvetleri tarafından ele geçirilen santral, halen Ukraynalı teknisyenler tarafından işletiliyor.
Zaporijya'daki gelişmelerse dünyayı alarma geçirdi.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi Başkanı Rafael Mariano Grossi, dün yaptığı uyarıda, olayın "son derece gerçek olan nükleer felaket riskini öne çıkardığını" söyledi.
Donbas için verilen savaş sürüyor
Rus askerleri, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas bölgesinin tamamını kontrol altına almak için mücadele etmeyi sürdürüyor. Moskova yanlısı ayrılıkçılar, bölgenin kontrolunu ilk kez Rusya'nın Kırım'ı 2014 yılında ilhak etmesinden sonra ele geçirmişti.
Ukrayna ordusu, Rus kuvvetlerinin Donbas'taki Donetsk kentinin kuzey ve kuzeybatısına yönelik saldırıları yoğunlaştırdığını bildirdi. Ordu, Rusya'nın Piski ve Avdiivka'daki güçlendirilmiş Ukrayna mevzilerine saldırdığını, Donetsk'te başka noktalara topçu saldırısında bulunduğunu kaydetti.
Kiev ayrıca Herson'da olası bir karşı saldırıyı engelleme amacıyla Rusya'nın Ukrayna'nın güneyine asker yığınağı yaptığını söylüyor.
Öte yandan Ukrayna'da savaş suçlarını soruşturan başsavcı, savaşın başından bu yana işlenen 26 bin şüpheli savaş suçunun soruşturulduğunu, 135 kişiye suçlama yöneltildiğini, bunların 15'inin gözaltına alındığını bildirdi. Rusya, sivilleri hedef aldığı suçlamalarını reddediyor.
Öte yandan Uluslararası Satranç Federasyonu'nun başkanlığı için verilen mücadeleden galip çıkan taraf Rusya oldu. Rusya eski başbakan yardımcısı Arkadi Dvorkoviç, Ukraynalı rakibi Andrii Barişpolets'i mağlup ederek federasyon başkanlığını ikinci kez kazandı.
Ukrayna'yla ilgili bir başka gelişmedeyse Uluslararası Af Örgütü, Ukrayna'yı sivilleri tehlikeye atmakla suçlayan bir raporunun "üzüntü ve öfke" yaratmasının ardından özür diledi. Rapor, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'yi öfkelendirmiş ve Uluslararası Af Örgütü'nün Ukrayna dairesinin başındaki yöneticinin istifa etmesi çağrıları gündeme gelmişti.
