Hükümetin sıfır otomobil satışlarını artırmak için devreye soktuğu ÖTV ve KDV indirimlerine rağmen, otomobil satışları 2019 Ocak ayında bir önceki yıla göre yüzde 59 azaldı. Sektördeki olumsuzluk ikinci el pazarını da etkiliyor.
İzmir’de kullanılmış araç satışlarının kalbi konumunda olan Otokent Galericiler Sitesi esnafından Arslan Kaya, “İşlerimizin iyi olduğunu söylemek isterdim. Ama işlerimiz çok kötü” diye konuştu. VOA Türkçe’nin sorularını cevaplayan Kaya, “Sabah dükkanları açıp, akşam kapatıyoruz. Gelen yok, giden yok, perişanız. Faizler düşmediği müddetçe vatandaş araba alamıyor” dedi. Kaya’ya göre, durgunluğun nedeni yüzde 25’lerde seyreden faiz oranları.
“KDV ve ÖTV indirimleri bizi bitirdi”
Devlet 2018’in son iki ayında otomotiv piyasasını canlandırmak için Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi’nde (ÖTV) indirime gitmişti. 2019’a girildiğinde bu indirimler üç ay süreyle uzatıldı. Ancak bu vergi teşvikleri sadece sıfır otomobillere uygulanıyor. Ayrıca bankalar da birinci el otomobil alacak olanlara düşük, hatta sıfır faizli krediler sağlıyor.
Sitedeki bir başka galerici, Serhat Kaysal bu duruma tepkisini “birinci el otomobiller bizi bitirdi” sözleriyle gösterdi: “Yüz bin liralık birinci el otomobil alacak birisi 50 bin lira peşinatı varsa, kalan parayla da 12 ay vadeyle faizsiz olarak kredi alabiliyor. Ben burada 100 bin liralık bir arabayı 80 bin liraya satsam da servis garantisi olduğu için birinci el otomobili tercih ediyor”. Faiz oranları düşmediği sürece işlerin açılmayacağını söyleyen Kaysal, bazı esnafın dükkanını kapatmak zorunda kaldığını belirtti: “Otokent Sitesi’nde şu anda en elli tane boş dükkan var. Eskiden insanlar burada dükkan tutmak için sıraya giriyordu”.
Galericiler seçim sonrasından umutlu
Bazı galericiler ise nakit paraya sıkıştıkları için ellerindeki otomobilleri aldıkları fiyattan daha ucuza satmak zorunda kaldıklarını söyledi. Bu durum sayısı az da olsa alıcıların pazarlık gücünü arttırıyor. Otomobil almak için Otokent Sitesi’ne gelen Birgül Yüksel, faiz oranlarının yüksekliği nedeniyle sıfır otomobil alamadığını söyledi: “Burada bir araba beğendim. Şimdi pazarlığını yapıyoruz. Alacağız inşallah. Fiyatlar da herkesin bütçesine uygun.”
Otokent Galericiler Sitesi Yönetim Kurulu başkanı Feyzi Demir de sitedeki esnafın ciddi bir sıkıntı çektiğini söyledi. Ancak Demir, döviz kurunun gerilemesi ve faiz oranlarının aşağıya çekilmesi sonucunda birkaç haftadır piyasada hareketlilik olduğunu belirtti: “Sayın büyüklerimizden, sayın cumhurbaşkanımdan bu vergi indirimlerinin bir daha uzatılmamasını rica ediyorum. Çünkü bu indirimler, ikinci el otomobil satışlarını öldürmüş durumda.’’ Demir’e göre, 31 Mart’taki yerel seçimlerden sonra işler daha iyi olacak.