ABD Küresel Medya Dairesi’nin CEO’luğuna vekaleten atanan gazeteci Kelu Chao, ilk günden görevine hızla başladı. Chao, USAGM’e bağlı basın kuruluşu Voice of America (Amerika’nın Sesi) Direktörü Robert Reilly’yi görevden aldı. Reilly, eski Başkan Donald Trump’ın atadığı bir önceki CEO Michael Pack tarafından geçen Aralık ayında bu göreve getirilmişti.
Robert Reilly ile birlikte yardımcısı Elizabeth Robbins de görevden alındı. Chau, Reilly'nin geçen hafta görevden aldığı Haber Merkezi yöneticisi Yolanda Lopez’i vekaleten VOA direktörlüğüne getirdi.
Reilly, 20 yıl arayla iki defa bu göreve atanmasına rağmen toplamda sadece bir yıldan biraz daha uzun süre hizmet veren ve ayrılan ilk VOA direktörü olarak tarihe geçti.
USAGM, Perşembe günü personele, görev değişiklikleri hakkında bir e-posta göndererek, Başkan Joe Biden'ın VOA'in kıdemli ve saygın isimlerinden Kelu Chao'yu vekaleten kurumun CEO’luğuna seçtiğini doğruladı. Yeni Demokrat yönetimin görevden alınacağını bildirmesi üzerine Michael Pack Çarşamba günü istifa etti. USAGM’e bağlı Ortadoğu Yayın Ağları'nın eski başkanı Brian Conniff, Chao'nun yardımcısı seçildi.
Duyuruda, Jeffrey Shapiro'nun USAGM çatısı altındaki Küba Yayıncılık Bürosu müdürlüğünden istifa ettiği de bildirildi.
Voice of America ile USAGM’de 40 yıldan uzun süredir çalışan deneyimli yayıncı ve gazeteci Chao, kurumun en üst makamına getirilen ilk kadın yönetici oldu.
Chao, USAGM'e bağlı VOA, Hür Asya Radyosu, Hür Avrupa Radyosu, Küba Yayıncılık Bürosu, Ortadoğu Yayın Ağları ve internet özgürlüğü alanında kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Açık Teknoloji Fonu’ndan sorumlu olacak. Açıklamaya göre, Biden’ın yakında kalıcı bir CEO ataması bekleniyor.
Reilly'nin atanması, daha önce Kongre üyeleri arasında eleştiri ve endişeye yol açmıştı.
En az 48 mevcut ve eski gazetecisi, geçen hafta Reilly ve Robbins’i, üst düzey bir hükümet yetkilisine kurumun kanallarında canlı yayında konuşması için ücretsiz bir platform sağlayarak VOA’in habercilik kurallarını ihlal etmekle suçlamıştı ve iki ismi istifaya çağırmıştı. Gazeteciler yazılı açıklamalarında ayrıca, Beyaz Saray muhabiri Patsy Widakuswara'nın görevinin değiştirilmesine karşı çıkmıştı.
Dışişleri Bakanı Mike Pompeo 11 Ocak’ta VOA binasında bir konuşma yapmış, konuşmasının ardından Beyaz Saray Patsy Widakuswara Pompeo’ya çıkışta soru yöneltmeye çalışmıştı. Widakuswara bunun üzerine Beyaz Saray görevinden alınarak, kariyerine başladığı VOA Endonezya Servisi’ne gönderilmişti.
Widakuswara ayrıca Pompeo’nun konuşması sonrası soru-cevap bölümü için haber merkezi çalışanlarının gönderdiği ihtilaflı meselelerle ilgili soruların neden aktarılmadığı konusunda Reilly ile de tartıştı
Reilly ile konuşmasının görüntüsü, direktörün Widakuswara'ya soru sormaya "yetkisi olmadığını" söylediğini ve nasıl davranacağını bilmediği için onu azarladığını gösteriyor. Widakuswara, Pompeo VOA binasından ayrılırken peşinden giderek sorular yöneltmişti.
Kongre üyeleri ve eski USAGM yetkilileri geçen ay, Reilly'nin eşcinseller ve Müslümanlar hakkında tartışmalı görüşleri ifade eden kamuya açık yorumları ve yayınladığı kitapların, kurumun güvenilirliğine ve itibarına onarılamaz bir zarar verme riski taşıdığı uyarısında bulunmuşlardı. Aralık ayında VOA direktörü olarak geldiğinde Reilly, personele önceki yazılarının resmi görevleriyle bağlantısı olmadığını bildirmişti.
Dönemin Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Eliot Engel, buna karşı çıkmış ve Reilly'nin atanmasını "rezalet ve utanç kaynağı" olarak nitelendirmişti.
Demokrat New York temsilcisi Engel, Aralık ayında yaptığı açıklamada, "VOA gazetecileri, görüşleri bu kadar geri ve Amerikan değerlerine aykırı olan biri için çalışmak zorunda kalmanın itibar zararına katlanmak zorunda kalmamalıdır" demişti.
USAGM ise Reilly'nin kovulmasıyla ilgili hiçbir açıklama yapmadı.
"Şeffaf olunmalı"
Pack'in USAGM'nin ilk icra kurulu başkanı olarak görev süresi çalkantılıydı ve çeşitli ihbar şikayetlerine, Özel Hukuk Bürosu'nun kötü yönetim iddialarını soruşturma emrine, kendisi ve yardımcılarının VOA editör kararlarına müdahale etmesini ya da Açık Teknoloji Fonu'na atama yapmalarını engelleyen ayrı mahkeme kararlarına yol açtı.
Pack ise verdiği demeçlerde, uzun süredir devam eden güvenlik açıklarını ve taraflılık sorunlarını çözmeye çalıştığını söyledi.
VOA'den ihbar yapan 20'den fazla kişiyi temsil eden, kar amacı gütmeyen Hükümeti Denetim Projesi'nin (GAP) üst düzey avukatı David Seide, yönetim değişikliğini memnuniyetle karşıladı.
Seide, USAGM’in Widakuswara'yı ve uygunsuz bir şekilde açığa alınan veya çıkarıldığı tespit edilen diğer kişileri eski görevlerine getirmek, kötü yönetim iddialarını araştırmak için harekete geçmesi gerektiğini söyledi.
Seide, "Son altı ayda olanların hesabı verilmeli. Şeffaf olunmalı. Yeni liderliğin desteği kritik olacak. Bunu sağlayacaklarından eminim" dedi.
Pack'in geçen yılki görev süresi boyunca Kongre üyeleri, Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'na (NDAA) daha fazla fren ve denge mekanizması getirerek CEO makamını zayıflattı.
Değişiklikler, CEO veya federal çalışanların herhangi bir imtiyaz kurulunda görev yapmasını engelleyecek. Ayrıca, USAGM çatısı altındaki basın kuruluşlarının bütünlüğüne ve bağımsızlığına saygı gösterilmesini sağlamak ve başkanlarının atamalarını veya görevden alınmalarını onaylamak için, yönetim kuruluna USAGM CEO’suna tavsiyede bulunması yetkisi verilecek.
Kurulların ayrıca iki partili olması ve üyelerinin gazetecilik, teknoloji, yayıncılık veya diplomasi konularıyla ilgili bir kariyer geçmişine sahip olması gerekecek.
Bu değişiklikler, Pack ayrılmadan önce atanan yeni muhafazakar yönetim kurulunu etkileyebilir. Pack 19 Ocak'ta, USAGM çatısı altındaki kurumların daha önce feshettiği yönetim kurulları için yeni muhafazakar üyeleri açıklamıştı. Bu üyeler arasında Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesini savunan eski Dışişleri Bakanlığı danışmanı Christian Whiton ile sağcı Epoch Times gazetesine yazan ve Trump destekçilerinin 6 Ocak’taki Kongre binası baskınını "sahte bayrak" operasyonu olarak tanımlayan Roger Simon da vardı.
"Sahte bayrak", rakip istihbarat örgütlerinin kendisini dost ülke veya örgüt kimliği altında yanlış tanıtarak sergilediği bir yanıltma operasyonu anlamına geliyor.
