Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in telefonda görüştüğü açıklandı. Başbakan Merkel’in sözcüsü Steffen Seibert, iki liderin görüşmelerinde Erdoğan'ın 28 Eylül Berlin'e yapacağı devlet ziyareti sırasında yapacakları zirveyi ele aldıkları, zirve öncesinde hazırlık amacıyla Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Almanya’nın Maliye ve Ekonomi Bakanlarının biraraya gelmesinin kararlaştırıldığını duyurdu. Seibert, Merkel’in Erdoğan’a Türkiye ekonomisinin güçlü olmasının Almanya açısından da önemli olduğunu söylediğini de duyurdu.
ABD ile yaşanan Rahip Andrew Brunson krizi sonucunda Türk Lirası’nın son günlerde değer kaybetmesi Almanya’da yaşayan Türkiye kökenli göçmenler tarafından da yakından takip ediliyor. Merkez Bankası’nın yaptığı hamlelerle dolardaki yukarı yönlü hareketin bir miktar engellenmesi ve başbakan Merkel başta olmak üzere Federal Hükümet temsilcilerinin ABD-Türkiye arasında yaşanan krizde Türkiye'nin yanında oldukları şeklinde yorumlanan açıklamaları, Almanyalı Türkleri bir nebze de olsa rahatlattı.
Buna rağmen ekonomistler ve uzmanlar yaşanan krizin ve Türk Lirası’nın dolar karşısındaki sert değer kaybının etkilerinin henüz tam olarak ortaya çıkmadığına işaret ederken, gelişmelerin yurtdışındaki Türkler açısından da olumsuz yansımaları olacağını tahmin ediyorlar.
Türk Lirası’ndaki değer kaybının tamamen giderilmesinin uzun süre alabileceği ifade edilirken, emekli maaşlarının kur krizinden ağır darbe alması bekleniyor.
Emekli maaşları eridi
Almanya’da yaşayan yaklaşık 3 milyon Türkiye kökenli göçmenden 400 bini Türkiye’den emekli maaşı alıyor. Madalyonun diğer yüzünde ise, Türkiye’de emlak yatırımı yapmayı planlayanlar açısından sevindirici bir resim ortaya çıkıyor. Dolar ve Euro’nun yükselmesiyle evlerin, arsaların değerinin de düştüğünü hatırlatan Avrupa Türk İşadamları Derneği Başkanı Ahmet Güler, buna karşılık emekli maaşlarının özellikle Euro karşısındaki değerinin eridiğini belirtiyor: “Türkiye’de çok daha fazla hizmet ve mal satın alma imkanına kavuştular. Alacakları emlaklar veya yapacakları yatırımlar doların yükselmesi nedeniyle çok ciddi bir şekilde indirimlere neden oldu. Ama öbür yandan acı bir tarafı da var. En azından 400 bin gurbetçi Türkiye’de emekli maaşı alıyor. Bunların aldıkları emekli maaşları bu senenin başından bu yana yüzde 35’lere yakın bir erezyona uğradı. Eskiden eline 1600 – 2000 TL geçen bir emekli bu parayla 400-500 dolara yakın bir para alıyordu. Çoğu çekmiyordu, tatile geldiklerinde hesaplarından biriken paraları kullanıyorlardı. Onlar için çok negatif bir durum söz konusu.”
Almanya ve diğer AB ülkelerinde yaşayan çok sayıda Türk kökenli yatırımcı Türkiye ile ekonomik bağlantılı işlerde çalışıyor. Ekonomik krizin bu işlerin de sekteye uğramasına neden olacağı tahmin ediliyor. Avrupa Türk İşadamları Derneği Başkanı Ahmet Güler, Türkiye piyasalarındaki olası istikrarsızlığın, yurt dışında Türkiye ile bağlantılı iş yapan vatandaşların işlerini de aksatacağını tahmin ettiğini söylüyor ve bankaların Türkiye’de yatırım için kredi vermekten kaçındığını kaydediyor: “Yatırımcı arkadaşlarımız, Almanya’da, Fransa’da, Avurpa’da hangi ülkede yaşıyorsa bankalar üzerinden finansman sağlıyorlardı. Aldığımız son haberlere göre Avrupalı bankalar Türkiye’ye gitme ihtimali olan bir krediye ‘Hayır’ diyorlar. Biz Türkiye’ye gidecek kredi için para veremeyiz diyorlar. Bu yabancı sermayeli ama sahibi Türk olan şirketlerin Türkiye’deki yatırımlarının önünü kapamış oluyor.”
Alman şirketleri ne yapacak?
Türk Lirası'ndaki hızlı değer kaybının ardından gözler Türkiye’deki Alman şirketlere de çevrildi. Türkiye'nin en önemli dış ticaret ortağı olan Almanya'dan 7 bin 100'den fazla şirket Türkiye'de faaliyet gösteriyor. Alman sanayi çevrelerinden gelen açıklamalarda, Alman şirketler açısından koşulların zorlaştığına vurgu yapılırken, yine de soğukkanlı kalarak, gelişmelerin beklenmesi yününde çağrılar dikkat çekiyor. Avrupa Türk İşadamları Derneği Başkanı Ahmet Güler, varolan yatırımlardan daha çok yeni yatırımlar konusunda çekinceler olduğunu belirtiyor: “Mevcut yatırımlarını devam ettirme çabası içindeler. Ama yani bir yatırımı Türkiye’ye düşünürler mi, bu konuda bir kaç tanesi ile konuştum, hepsi ‘Hele bir bekleyim, ne olacak Türkiye’nin hali, önümüzü görelim’ diyorlar. Türkiye’de ekonominin dışında olayların gelişmesinden korkuyorlar. Acaba bizim buradaki yatırımlarımıza bir şey yaparlar mı? Dikkat ederseniz Başbakan Merkel’de hemen açıklama yaptı. ‘Türkiye’nin bu krizde desteklenmesi yardım edilmesi gerekir’ dedi. Fakat Alman yatırımcılar korku ve endişe içindeler.”
