Türkiye’deki Twitter yasağının hukuki boyutu ne? Yasak ne kadar sürebilir ve devamı gelir mi? Türkiye’de, sayıları milyonlarla ifade edilen sosyal medya kullanıcıları bu soruları soruyor. Bilişim Hukuku uzmanı avukat Nihat Karslı Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtladı.
VOA: Türkiye’deki Twitter yasağı dünyanın gündeminde. Tepkiler siyasilerden ünlülere, çok çeşitli. Hatta Cumhurbaşkanı Abdullah Gül bile üstelik kapalı olan Twitter üzerinden tepki gösterdi. Öncelikle bu yeni geçen internet yasası ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun yetkilerinin arttırılmasının bir sonucu mu?
Nihat Karslı: Twitter’ın kapatılması için TİB’in yeni yasada bile yetkisi yok. Tabii ki değişikliklerin etkisi de var. Ama bu kapatma idari bir işlem olarak tek taraflı bir kapatma söz konusu. Bu yüzden değiştirilen yasada dahi TİB’in böyle bir yetkisi yok. Yani dayandığı gerekçeler mahkeme kararları. Birinin şahsi olarak kendisine başvurması değil. Bu yüzden idarenin aldığı yasa dışı bir karar olarak görüyorum ben.
VOA: Hukuki açıdan biraz daha açacak olursanız mahkeme kararı yeterli mi böyle bir durumda?
Nihat Karslı: Mahkeme kararlarında nasıl infaz edileceği yazıyor. TİB diyor ki ben mahkeme kararlarının infazını beceremedim, kendim takdir ettim Twitter’ı tamamen kapattım diyor. Mahkemenin üzerinde bir takdir yetkisi kullanmış idare. Bu bir suçtur. Yani yetkisi olmayan bir kurum, böyle bir yetkiyi kullanıyor. Bu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 10. maddesinde tanımlanmış olan, düşünceyi yayma, ifade etme, kamu otoritesine rağmen ifade etme gibi bir hakkın, iletişimin engellenmesi var. Yani temel insan hakkı olan bir şeyi, yetkisi olmayan bir kurum yetkisini aşarak bir engelleme yapıyor. Bu yüzden bir suç bu. Zaten Barolar Birliği ve çeşitli STK’lar da suç duyurusunda bulundular.
'MİT yasasıyla İran'daki gibi Devrim Muhafızları yaratılıyor'
VOA: Peki hukuki boyutu bir tarafa teknolojik açından böyle bir şey mümkün mü?
NİHAT KARSLI: Değil tabii. Cumhurbaşkanımız bile açıkladı. Bu teknolojik olarak mümkün değil. Yani ne yaparsanız yapın internet medyasını bu tür yasaklarla kapatmak mümkün değil. Müthiş bir tepki var kamuoyunda. Zaten şu anda açılması yönünde bir takım haberler gelmeye başladı. Youtube niye kapatılmıyor? Yakınılan konu Youtube üzerinde. Youtube ile ilgili bir kapatma olmuştu 2008’de. Halk sokağa çıkmıştı. Bu yüzden Twitter’ı tercih ettiler herhalde. Kullanıcı sayısı az diye. Başbakan’ın söylemi mahalli seçimlerden sonra MİT yasasını çıkaracağız diyor. MİT yasasını incelediğiniz zaman TİB yasasına gerek kalmayacak. Sınırsız ve sorumsuz yetkiler verilen bir kurum haline geliyor MİT. TİB’in yaptığı işleri direkt MİT de yapabilecek. MİT istihbarat teşkilatıyken, şimdi kolluk haline getiriliyor. Aynı İran gibi, eski Irak’ta Saddam’ın özel ordusu gibi, Devrim Muhafızları gibi bir şey yapacaklar.
VOA: Türkiye’deki Twitter yasağı dünyanın gündeminde. Tepkiler siyasilerden ünlülere, çok çeşitli. Hatta Cumhurbaşkanı Abdullah Gül bile üstelik kapalı olan Twitter üzerinden tepki gösterdi. Öncelikle bu yeni geçen internet yasası ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun yetkilerinin arttırılmasının bir sonucu mu?
Nihat Karslı: Twitter’ın kapatılması için TİB’in yeni yasada bile yetkisi yok. Tabii ki değişikliklerin etkisi de var. Ama bu kapatma idari bir işlem olarak tek taraflı bir kapatma söz konusu. Bu yüzden değiştirilen yasada dahi TİB’in böyle bir yetkisi yok. Yani dayandığı gerekçeler mahkeme kararları. Birinin şahsi olarak kendisine başvurması değil. Bu yüzden idarenin aldığı yasa dışı bir karar olarak görüyorum ben.
VOA: Hukuki açıdan biraz daha açacak olursanız mahkeme kararı yeterli mi böyle bir durumda?
Nihat Karslı: Mahkeme kararlarında nasıl infaz edileceği yazıyor. TİB diyor ki ben mahkeme kararlarının infazını beceremedim, kendim takdir ettim Twitter’ı tamamen kapattım diyor. Mahkemenin üzerinde bir takdir yetkisi kullanmış idare. Bu bir suçtur. Yani yetkisi olmayan bir kurum, böyle bir yetkiyi kullanıyor. Bu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 10. maddesinde tanımlanmış olan, düşünceyi yayma, ifade etme, kamu otoritesine rağmen ifade etme gibi bir hakkın, iletişimin engellenmesi var. Yani temel insan hakkı olan bir şeyi, yetkisi olmayan bir kurum yetkisini aşarak bir engelleme yapıyor. Bu yüzden bir suç bu. Zaten Barolar Birliği ve çeşitli STK’lar da suç duyurusunda bulundular.
'MİT yasasıyla İran'daki gibi Devrim Muhafızları yaratılıyor'
VOA: Peki hukuki boyutu bir tarafa teknolojik açından böyle bir şey mümkün mü?
NİHAT KARSLI: Değil tabii. Cumhurbaşkanımız bile açıkladı. Bu teknolojik olarak mümkün değil. Yani ne yaparsanız yapın internet medyasını bu tür yasaklarla kapatmak mümkün değil. Müthiş bir tepki var kamuoyunda. Zaten şu anda açılması yönünde bir takım haberler gelmeye başladı. Youtube niye kapatılmıyor? Yakınılan konu Youtube üzerinde. Youtube ile ilgili bir kapatma olmuştu 2008’de. Halk sokağa çıkmıştı. Bu yüzden Twitter’ı tercih ettiler herhalde. Kullanıcı sayısı az diye. Başbakan’ın söylemi mahalli seçimlerden sonra MİT yasasını çıkaracağız diyor. MİT yasasını incelediğiniz zaman TİB yasasına gerek kalmayacak. Sınırsız ve sorumsuz yetkiler verilen bir kurum haline geliyor MİT. TİB’in yaptığı işleri direkt MİT de yapabilecek. MİT istihbarat teşkilatıyken, şimdi kolluk haline getiriliyor. Aynı İran gibi, eski Irak’ta Saddam’ın özel ordusu gibi, Devrim Muhafızları gibi bir şey yapacaklar.