Zogby araştırma şirketi tarafından yapılan ve 6 Arap ülkesiyle Türkiye ve İran’ı kapsayan araştırmanın sonuçları Washington’da düzenlenen panelde kamuoyuyla paylaşıldı. Araştırmanın sonuçları Türkiye’ye dönük olumlu algının düşüşe geçtiğini ortaya koydu.
Araştırmada yer alan ülkelerde yaşayanlara bölge ülkeleri ve Amerika’ya bakış açıları soruldu.
Buna göre araştırmaya katılan ülkelerin çoğunda Türkiye’ye bakış olumsuz çıktı.
Türkiye’ye olumsuz bakanların oranı Mısır’da yüzde 67, Suudi Arabistan’da yüzde 65, Birleşik Arap Emirlikleri’nde yüzde 59, Irak’ta yüzde 70, İran’da yüzde 64 olarak belirlendi. Irak yüzde 70 ile Türkiye’ye olumsuz bakışın en fazla olduğu ülke oldu. Türkiye’ye olumlu bakanların olumsuz bakanlardan fazla olduğu iki ülke Lübnan ve Ürdün. Ürdün’de halkın yüzde 79’u Türkiye’ye karşı olumlu görüşler belirtirken, Lübnan’da bu oran yüzde 56. Bu oranlarda da geçen yıla oranla düşüş dikkat çekti.
Geçen yılki araştırmada Irak’ta Türkiye’ye olumlu bakanların oranının yüzde 80, Mısır’da yüzde 50, Suudi Arabistan’da yüzde 74 olduğu dikkat çekiyor.
Bölgede en fazla olumlu bakılan ülke ise Suudi Arabistan. Mısır’da yüzde 84, Lübnan’da yüzde 57, Ürdün’de yüzde 85, Birleşik Arap Emirlikleri’nde yüzde 76, Irak’ta yüzde 68, Türkiye’de ise yüzde 83 oranında Suudi Arabistan’a algı olumlu. Suudi Arabistan’ın ilişkilerinin gergin olduğu İran’da bile bu ülkeye olumlu bakış oranı, yüzde 36 ile hiç de azımsanmayacak boyutta.
Araştırmanın yapıldığı ülkelerin hemen hepsinde İsrail’e olumsuz bakış yüzde yüz. Bu oran sadece İran’da yüzde 97.
Araştırmaya göre Türkiye’de de bölgedeki ülkelere yönelik algı olumlu değil. Türk halkının yüzde 79’unun Amerika’ya bakışı olumsuz. Amerika’ya olumsuz bakış oranı İran’da yüzde 87, Irak’ta ise yüzde 94.
İsrail, İran ve Rusya Türkiye’de olumsuz algı açısında listenin başında. Halkın yüzde 100’nün İsrail’e bakışı olumsuz, bu oran İran için yüzde 90, Rusya için de yüzde 87. Türkiye, yüzde 83 ile Suudi Arabistan’a en fazla olumlu bakan ülkeler sıralamasında ise önlerde.
Araştırmanın sonuçları Washington’da düzenlenen bir panelde kamuoyuyla paylaşıldı. Arap Amerikan Enstitüsü ve Zogby araştırma şirketinin Başkanı James Zogby, Türkiye’nin listedeki yerine dikkat çekti.
Zogby, “Türkiye bir süre önce bölgede farklı bir rol oynuyordu, birçok kişi de Türkiye’nin bu rolünü giderek artan bir oranda takdir ediyordu, ancak 2016’da Türkiye’ye olumlu bakışın her ülkede düştüğünü gördük,” dedi.
Zogby, araştırmanın sonunda ortaya çıkan Suudi Arabistan’a yönelik olumlu bakış açısını da şaşırtıcı olarak niteledi.
Zogby, “Araştırmanın şaşırtıcı sonuçlarından biri de Suudi Arabistan’ın Lübnan dışında bütün ülkelerde olumlu bakış açısını arttırması oldu, buna karşılık İran’a olumlu bakış açısı da neredeyse araştırmada yer alan bütün ülkelerde düştü,” dedi.
Panelde Türkiye’ye geçmiş yıllarda görülen ilginin fazla olmasında televizyonlarda yayınlanan dizilerle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın söylemlerinin etkili olduğu yorumu yapıldı.
Panele katılan konuşmacılardan Dış İlişkiler Konseyi üyesi Steven Cook bir soru üzerine Türkiye’de bölgede lider olma tartışmaları yaşandığını ancak Türkiye’nin bölgede oynayacağı rolün sınırlı olduğunu söyledi:
Cook, “Türkiye’de bir süredir bölgede lider, Müslüman lider olma tartışmaları yapılıyor. Bence bölgede oynayacakları rol sınırlı, Suudi Arabistan ile Türkiye arasında yakınlaşma var ama Körfez’de önemli oyuncular ile Türkiye arasında fazla bir güven yok. Türkiye’nin İran politikası da zaman zaman değişiyor, bazen stratejik rakip oluyorlar, bazen daha iyi ekonomik ilişkiler arıyorlar. Bence Türkler bölgede ne zaman harekete geçse iç politikada yarar sağlamak için hesap yapıyorlar,” dedi.
Panelde ayrıca bölgedeki Amerikan karşıtlığına da değinen James Zogby, bölge insanının Amerikan değerleriyle ilgili bir sorunu olmadığını, Washington’un siyasetinin bölge halkı üzerinde olumsuz etki yaptığını belirtti.
