GAZİANTEP-Cumhurbaşkanı ve AKP Lideri Erdoğan’ın Suriye’nin Tel Rıfat ve Menbiç bölgelerine yönelik sınır ötesi yeni bir operasyon hazırlığında olduklarını açıklamasının ardından operasyonun başlayacağı tarih halen bilinmezken, konuya ilişkin her kesimden tepkiler gelmeye devam ediyor.
Suriyeliler’in deyimiyle Şam ile Halep’in nefes borusu olarak adlandırılan stratejik öneme sahip Tel Rıfat ve Menbiç kentlerine yönelik yapılacak olası bir operasyonla ilgili TSK’nın askeri hazırlığı Suriye’de devam ederken, operasyon kararının uluslararası yankıları ise masada çözüme kavuşturulmaya çalışılıyor.
Gaziantep’te VOA Türkçe ’ye konuşan Suriyeli vatandaşlar, ülkelerine yönelik dışarıdan yapılacak olan herhangi bir askeri operasyonun sivillere bir faydasının olmayacağına dikkat çekerek, “Artık Suriye’deki kentlerimizin sokaklarında ağır silahlı askerleri görmek istemiyoruz, olası bir operasyon olacaksa bile o bölgeleri koruyacak güçlerin kentlerin dışında olması gerekiyor. Kent merkezinde dolaşan silahlı ve kontrolsuz gruplar sivillere zarar veriyor. Suriye’de askeri değil siyasi bir sürecin başlaması gerekiyor’’ şeklinde ifadeler kullandı.
Suriyeli insan hakları savunucusu Francois Zankih, yapılacak olası operasyonun o bölgede siviller için güvenlik sorunlarına yol açabileceğine dikkat çekerek, artık Suriye’de askeri operasyon istemediklerini söyledi.
“Suriye’de askeri değil siyasi bir sürecin başlaması gerekiyor’’
Suriyeli aktivistlerin yapılacak olası bir askeri operasyona destek vermediklerini belirten Francois Zankih, sözlerinin devamında şu ifadelere yer verdi: “Aslında Suriyeli bir aktivist olarak şunu söylemek isterim; Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ifade ettiği Tel Rıfat'taki askeri operasyonla ilgili Suriye'deki Suriyeli aktivistler ve siyasi partilerden herhangi bir bağlantı veya katılım görmedik. Bu yüzden söylememiz gereken şey bu operasyon ulusal veya yerel bir organizasyon değil, Suriye dışından yapılan bir dış operasyondur. Bu operasyonda ne mi olacak? Bu operasyona öncülük eden grubun kolu yapacakları hiçbir ihlalden dolayı sorumlu olmayacaklar. Ve bu askeri operasyon Türkiye Devleti tarafından organize ediliyor ve destekleniyor. Bu yüzden bu operasyonda çok fazla ihlal olacağını tahmin ediyoruz. Konuyla ilgili en büyük problem ise bu operasyon sırasında meydana gelebilecek ihlalden onları sorumlu tutmanın çok zor olacağıdır. Ve ayrıca bu operasyon, sürdürülebilirlik ve güvenlik açısından istikrarlı bir durum oluşturmalıdır. Ama biz öyle düşünmüyoruz çünkü Afrin'de, El Bap'ta, Azez’de ne yaşandı? Güvenlik açısından istikrarlı bir durum neredeyse hiç yoktu. Biz hala güvenlik sorunları yaşıyoruz ve emniyet konusunda da bir güvence yok. Bu yüzden Türk hükümetine söylememiz gereken şey, askeri operasyonlara karşı durmasını tavsiye ettiğimizdir. Ve hiçbir askeri operasyonu Suriye'de tercih etmiyoruz, çünkü sivillere yardımcı ya da yararı olmayacaktır. Terör operasyonlarını önlemek için bile tercih etmiyoruz. Suriye için artık askeri değil, siyasi sürece başlamak daha iyi bir seçimdir.“
“Umarım operasyonun sonucu diğer operasyonlar gibi olmaz’’
Tel Rıfat ve Menbiç’teki olası bir Türk askeri operasyonuna karşı olduğunu vurgulayan Suriyeli foto muhabiri Mustafa Karaali, “yapılacak her türlü girişim Suriyeli sığınmacıların bir an önce kendi kentlerine dönmeleri için yapılmalıdır’’ diyerek sözlerinin devamında şu ifadeleri kullandı:
“Ben Tel Rıfat'ta olan Türk operasyonuna katılmıyorum. Çünkü Suriye'deki savaşa ve orduya karşıyım. Ama bu arada belki bu Membiç'teki, Tel Rıfat'taki siviller için, onların şehirlerine, evlerine dönmeleri için daha iyi olacaktır. Çünkü bu Menbiç’te yapılacak olan şey, sivillere yönelik yer değiştirme operasyonudur. Eğer bu operasyon yaşanırsa umduğum şey ise operasyon sonrası oradaki yeni gücün daha organize olmasıdır. Kent merkezindeki silahların kontrol altında tutulmasıdır. Bu yeni olması muhtemel operasyonun sonucunun diğer operasyondakiler gibi olmamasını dilerim. Bir sürü karışıklık var, bir sürü intikam operasyonu oldu. Umarım bu operasyon daha kontrollu organize edilmiş olur.’’
“Suriye’de herkes birbirine düşmanca ve intikam hissi ile yaklaşıyor’’
Suriye’de yaşayan sivil halkın artık savaştan ve çatışmalardan yorulduklarını belirten Suriyeli fotoğrafçı Abdulbaset Hasan, oraya gelecek olan yeni gücün kesinlikle kent merkezine silahsız bir huzur getirmesi gerektiğine vurgu yaparak şu ifadeleri kullandı: “Tel Rıfat ve Membiç 6 yıldır zor bir koridorda yaşam sürdürüyor. Orada üç devlet Amerika, Rusya ve Türkiye var. Bu devletler o bölgedeki halk için belki iyi şeyler yapıyor ama aynı zamanda kendi menfaatleri için de çalışıyorlar. İnsanlar oradaki gruplar arasındaki savaşlardan bir fayda görmediler. Halen orada korku, tedirginlik ve yarınla ilgili endişe devam ediyor. Oradaki halk biraz huzur istiyor, rahat olmak, rahat uyumak istiyor. Savaş, çatışma ve ölüm olsun istemiyorlar. Olası operasyona tekrar dönecek olursak Türk askeri ve oradaki muhalif güçlerle birlikte Membiç ve Tel Rıfat’a yönelik bir operasyon yaparsa belki biraz bölge rahatlar. Ama bunun da kontrollü ve bir sonuç operasyonu olması gerekiyor. Artık kent merkezine huzur gelmeli ve silahlı insanlar dolaşmamalı. İnsanlar çatışmak zorunda kalmamalı. Şu anda orada QSD (Suriye Demokratik Güçleri) herkesi askere alıyor. Herkes savaşmak zorunda ama insanlar artık savaşmak istemiyor. Ayrıca şu anda Suriye’de herkes birbirine düşman ve intikam hissi ile yaklaşıyor. Orada yaşayan her Kürt PKK değil, her Arap da IŞİD değil. Menbiç ve Tel Rıfat’a kim gelirse gelsin, yapılacak operasyon sonrası artık rahat, huzur ve silahsız bir kent merkezi istiyoruz.’’
Diğer yandan VOA Türkçe olarak Suriye’nin Tel Rıfat ve Menbiç bölgelerine yönelik yapılacak olası operasyonla ilgili görüşlerini almak istediğimiz birçok Suriyeli ise endişelerinden dolayı kamera karşısında görüş vermekten kaçınsa da, hepsinin ortak düşüncesi Suriye’deki savaşın artık bitmesinin yanı sıra düzenli bir ordunun ve devletin orayı kontrol etmesiydi.
