İSTANBUL —
Suriye krizinde karşıt konumda olan Türkiye ve İran’ın liderleri dün Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 12. Zirvesi’nde ikili görüşme yaptılar.
Başta Suriye krizi olmak üzere bölgesel konuların ele alındığı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın görüşmesi 40 dakika sürdü. Görüşmeye Türk tarafından Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile beraber Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş ve Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı İbrahim Kalın da katıldı.
İki lider toplantı çıkışında açıklama yapmazken Başbakan Erdoğan, görüşmenin ayrıntılarını Ankara’ya dönüşünde Esenboğa Havalimanı’nda düzenlediği basın toplantısında açıkladı.
Başbakan Erdoğan’ın belirttiğine göre mutabakat sağlanan ilk konu, karşılıklı görüşmelerin dışişleri bakanları düzeyinde devam etmesi oldu.
Türkiye üçlü müzakere sistemi önerdi
Suriye krizinin çözümü için Türk tarafı bir müzakere sistemi de önermiş. Aslında Ankara’nın ana planı olan Türkiye, İran, Suudi Arabistan ve Mısır’ın yer alacağı müzakere sistemi, Suudi Arabistan’ın İran’la aynı platformda bulunmayı reddetmesi üzerine üçlü varyasyona dönmüş.
Türkiye’nin teklifini Başbakan Erdoğan açıkladı.
''Biz burada üçlü bir sistem önerdik. Bu sistem Türkiye-Mısır-İran böyle bir üçlü olabilir. İkinci sistem Türkiye-Rusya-İran olabilir. Üçüncü bir sistem Türkiye-Mısır-Suudi Arabistan olabilir. Buralardan alınacak neticeyle bu daha da yaygınlaştırılabilir. Bu yaygınlaştırma neticesinde de neler yapabileceğimizi daha net görebiliriz”.
Türkiye’den Kurban Bayramı’nda ateşkes çağrısı
Birleşmiş Milletler özel temsilcisi olarak görevlendirilen eski genel sekreter Kofi Annan’ın önerilerinin Beşar Esad tarafından kabul edilmemesiyle görevden çekildiğini söyleyen Erdoğan, yeni temsilci Lakhdar Brahimi’nin attığı adımın başarıyla sonuçlanmasını temenni ediyor. En azından Kurban Bayramı’nda ateşkes sağlanması için İran’dan destek istediğini, Ahmedinejad’ın da “Bu isabetli olur, bu konuda açıklama yaparız” dediğini aktardı. Erdoğan, bu çağrıya Türkiye dışında Mısır, Rusya ve Suudi Arabistan’ın da katılabileceğini vurguladı.
ABD Ankara Büyükelçisi: ‘Türkiye ile Suriye arasında savaş ihtimali görmüyorum’
Ankara’da televizyonların Ankara temsilcileriyle bir araya gelen ABD Büyükelçisi Frank Ricciardone, Türkiye’nin Suriye politikasına destek verdi. Düşürülen Türk uçağının ve Akçakale’ye düşen bombaların Beşar Esad’ın tuzağı olabileceğini vurgulayan Ricciardone, “ Ancak Türkiye bu oyuna gelmedi. Esad rejimi kriminal bir rejim. Türkiye’nin düşmanı, bizim de düşmanımızdır” dedi.
Türkiye’nin Suriye politikasını “uzak görüşlü, cömert ve akıllı” olarak tanımlayan ABD Büyükelçisi, Türkiye’yle Suriye arasında bir savaş ihtimali görmediğini söyledikten sonra da ekledi, “Çatışmanın Suriye dışına taşmasından endişeliyiz ancak Suriye’ye müdahaleye sıcak bakmıyoruz, bunun diplomatik açıdan çözülebileceğini düşünüyoruz. Esad’ın iktidarda kalmasının bir yolu insanlara para verebilmesi. Ama parası bitiyor. Yaptırımlar yeterli mi, hayır”.
ABD’den şok öneri: ‘Karayılan’ı bin Ladin gibi yakalayalım’
Ancak ABD Büyükelçisi’nin asıl çarpıcı açıklaması, PKK liderlerinden Murat Karayılan hakkında yaptığı oldu. Türkiye’nin PKK’yla ilgili istihbarat paylaşımı yaptığının altını çizen Ricciardone, “ABD Usame Bin Ladin’i yakalamak için askeri bir operasyon uyguladı. Taktik Teknik Usuller denilen bu deneyimi paylaşmak için hazırız” dedi.
Büyükelçi, “Türkiye, bu teklife nasıl yanıt verdi” sorusuna ise “Türkiye, işbirliğinin ne kadarını açıklayacağına kendisi karar verir” yanıtını verdi.
Erdoğan: ‘Bin Ladin ve Karayılan’ın şartları farklı’
Bu soru, Bakü dönüşünde Erdoğan’a da soruldu. Sözlerinden böyle bir operasyona sıcak bakmadığı intibası yaratan Başbakan, Ladin ve Karayılan’ın yaşadıkları şartlar arasında ciddi farklar içerdiğini vurgu yaptı. Erdoğan, “Birisi normal bir şehrin evinde kalıyor öbürü dağın mağaralarında oluyor. Bu mağaralar biliyorsunuz 100-150 metre derinlikteki mağaralar ve bu mağaralarda şu anda güvenlik güçlerimiz bu mücadeleyi yürütüyor. O bakımdan çok farklı” dedi.
Başta Suriye krizi olmak üzere bölgesel konuların ele alındığı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın görüşmesi 40 dakika sürdü. Görüşmeye Türk tarafından Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile beraber Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş ve Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı İbrahim Kalın da katıldı.
İki lider toplantı çıkışında açıklama yapmazken Başbakan Erdoğan, görüşmenin ayrıntılarını Ankara’ya dönüşünde Esenboğa Havalimanı’nda düzenlediği basın toplantısında açıkladı.
Başbakan Erdoğan’ın belirttiğine göre mutabakat sağlanan ilk konu, karşılıklı görüşmelerin dışişleri bakanları düzeyinde devam etmesi oldu.
Türkiye üçlü müzakere sistemi önerdi
Suriye krizinin çözümü için Türk tarafı bir müzakere sistemi de önermiş. Aslında Ankara’nın ana planı olan Türkiye, İran, Suudi Arabistan ve Mısır’ın yer alacağı müzakere sistemi, Suudi Arabistan’ın İran’la aynı platformda bulunmayı reddetmesi üzerine üçlü varyasyona dönmüş.
Türkiye’nin teklifini Başbakan Erdoğan açıkladı.
''Biz burada üçlü bir sistem önerdik. Bu sistem Türkiye-Mısır-İran böyle bir üçlü olabilir. İkinci sistem Türkiye-Rusya-İran olabilir. Üçüncü bir sistem Türkiye-Mısır-Suudi Arabistan olabilir. Buralardan alınacak neticeyle bu daha da yaygınlaştırılabilir. Bu yaygınlaştırma neticesinde de neler yapabileceğimizi daha net görebiliriz”.
Türkiye’den Kurban Bayramı’nda ateşkes çağrısı
Birleşmiş Milletler özel temsilcisi olarak görevlendirilen eski genel sekreter Kofi Annan’ın önerilerinin Beşar Esad tarafından kabul edilmemesiyle görevden çekildiğini söyleyen Erdoğan, yeni temsilci Lakhdar Brahimi’nin attığı adımın başarıyla sonuçlanmasını temenni ediyor. En azından Kurban Bayramı’nda ateşkes sağlanması için İran’dan destek istediğini, Ahmedinejad’ın da “Bu isabetli olur, bu konuda açıklama yaparız” dediğini aktardı. Erdoğan, bu çağrıya Türkiye dışında Mısır, Rusya ve Suudi Arabistan’ın da katılabileceğini vurguladı.
ABD Ankara Büyükelçisi: ‘Türkiye ile Suriye arasında savaş ihtimali görmüyorum’
Ankara’da televizyonların Ankara temsilcileriyle bir araya gelen ABD Büyükelçisi Frank Ricciardone, Türkiye’nin Suriye politikasına destek verdi. Düşürülen Türk uçağının ve Akçakale’ye düşen bombaların Beşar Esad’ın tuzağı olabileceğini vurgulayan Ricciardone, “ Ancak Türkiye bu oyuna gelmedi. Esad rejimi kriminal bir rejim. Türkiye’nin düşmanı, bizim de düşmanımızdır” dedi.
Türkiye’nin Suriye politikasını “uzak görüşlü, cömert ve akıllı” olarak tanımlayan ABD Büyükelçisi, Türkiye’yle Suriye arasında bir savaş ihtimali görmediğini söyledikten sonra da ekledi, “Çatışmanın Suriye dışına taşmasından endişeliyiz ancak Suriye’ye müdahaleye sıcak bakmıyoruz, bunun diplomatik açıdan çözülebileceğini düşünüyoruz. Esad’ın iktidarda kalmasının bir yolu insanlara para verebilmesi. Ama parası bitiyor. Yaptırımlar yeterli mi, hayır”.
ABD’den şok öneri: ‘Karayılan’ı bin Ladin gibi yakalayalım’
Ancak ABD Büyükelçisi’nin asıl çarpıcı açıklaması, PKK liderlerinden Murat Karayılan hakkında yaptığı oldu. Türkiye’nin PKK’yla ilgili istihbarat paylaşımı yaptığının altını çizen Ricciardone, “ABD Usame Bin Ladin’i yakalamak için askeri bir operasyon uyguladı. Taktik Teknik Usuller denilen bu deneyimi paylaşmak için hazırız” dedi.
Büyükelçi, “Türkiye, bu teklife nasıl yanıt verdi” sorusuna ise “Türkiye, işbirliğinin ne kadarını açıklayacağına kendisi karar verir” yanıtını verdi.
Erdoğan: ‘Bin Ladin ve Karayılan’ın şartları farklı’
Bu soru, Bakü dönüşünde Erdoğan’a da soruldu. Sözlerinden böyle bir operasyona sıcak bakmadığı intibası yaratan Başbakan, Ladin ve Karayılan’ın yaşadıkları şartlar arasında ciddi farklar içerdiğini vurgu yaptı. Erdoğan, “Birisi normal bir şehrin evinde kalıyor öbürü dağın mağaralarında oluyor. Bu mağaralar biliyorsunuz 100-150 metre derinlikteki mağaralar ve bu mağaralarda şu anda güvenlik güçlerimiz bu mücadeleyi yürütüyor. O bakımdan çok farklı” dedi.
