Bütün dünyada Sevgililer Günü olarak kutlanan 14 Şubat’a çok az kaldı. Kimi tarihçilere göre kökeni ilk çağlara kadar uzanan bu özel günün adı, 3’üncü yüzyılda sevenleri evlendirip, onlara bahçesinden çiçekler hediye ederek kutsadığı öne sürülen Aziz Valentin’den geliyor. Hristiyanlığın henüz resmi din olmadığı Roma İmparatorluğu’nda bir 14 Şubat günü ölümle cezalandırılan Valentin, birbirini sevenlerin sembolü olarak kabul ediliyor ve kutlanıyor.
Sevgililer Günü, kimilerine göre tüketim çılgınlığı, kimilerine göreyse, sevdiği kişiye aşkını göstermenin bir yolu. Ancak Türkiye’de 14 Şubat öncesinde çiftlerin gündeminde Sevgililer Günü planları yerine hayat pahalılığı var.
VOA Türkçe’nin İzmir’de mikrofon uzattığı Bora Aygün, bu yıl bütçesinin eşine küçük bir hediye almaya yeteceğini söyledi. Bir fabrikada işçi olarak çalışan Aygün “Yani küçük bir hediye alabiliriz, anca öyle. Amacımız mutlu etmek. Son gelen zamlardan dolayı, ülke ekonomisinden dolayı bütçemize böyle uygun. Her şeye zam var, sadece maaşımıza zam yok. Mesela iki ay önce 670 TL ödediğim elektrik faturasını, geçen ay 1250 lira ödedim. Bu ay 2440 TL geldi. Katlanarak gidiyor. Maaşı geçecek herhalde. Aşkımız bitmesin, gerisi önemli değil. Eskiden bir yemeğe, restorana gittiğimiz oluyordu. Şimdi zaten restoranların yanına yaklaşamıyoruz. Şimdi bir hediye alıp gönül almaya, günü geçirmeye çalışıyoruz” dedi.
“Hiç önceki zamanlar gibi değil, zaten o heves kalmadı”
Üniversite öğrencisi Eren Astunç, Sevgililer Günü’nü önceki yıllardaki gibi kutlayamayacaklarını kaydetti ve “Hiç önceki zamanlar gibi değil, zaten o heves kalmadı. Normal bir kafeye gitmek için bile düşünüyoruz. İki üç gün önceden planlıyoruz. Sevgililer Günü için bu yıl beklentimiz çok düşük herkesten. Yani mutlu, huzurlu bir şekilde geçsin bu yıl. Sonraki yıllara artık daha güzel planlar yaparız diye umuyoruz” dedi.
14 Şubat’ta kimseden hediye beklemediğini belirten üniversite öğrencisi Buse Alırız “Bu yıl bir planım yok aslında. Çünkü çok pahalı oldu her şey. Bir yere oturmaya gittiğimizde öğrenci olduğumuz için gerçekten çok zorluyor bu durum bizi, her konuda. Her şeye bir zam geldi. Artık çıkmadan önce bir düşünmek istiyoruz nereye gidebiliriz, nasıl daha uyguna bulabiliriz bir şeyleri diye. Eskiden bir yere giderken bu kadar düşünmüyorduk. Bu kadar sorun olmuyordu fiyatlar. Şu an bir yere oturduğumuzda en az 50-100 TL arasında gidiyor” dedi.
“Eskisi gibi özel gün hediyesi artık kalmadı”
Esnaf da bu özel günün öncesinde hazırlık içinde. Sevgililer Günü’nün sembolü olan kırmızı güller çiçek tezgahlarında yerini alırken birçok dükkanın vitrini de kalplerle süsleniyor. Ancak İzmir Karşıyaka’da kuyumculuk yapan Serkan Telli, hayat pahalılığın özel günler için yapılan alışverişleri tamamen sona erdirdiği görüşünde. VOA Türkçe’ye konuşan Telli “Özel günler artık kalmadı, eskisi gibi özel gün hediyesi artık kalmadı. Fiyatların çok uçuk olması, artması talebi çok düşürdü. Özel günlerde hediyeleşme çok nadir artık. Eskisi gibi değil. Bu pandemi de çok etkiledi, alım gücünü çok düşürdü” dedi.
Telli, birçok çiftin sadece fiyat sorup bir şey almadan dükkandan ayrıldığını söyledi: “Yüzde 50’den fazla düşüş var. Ülke ikiye bölündü, yani zenginle fakirin arası kalmadı. Bizim de şu ara özel günlerden beklentimiz olmuyor.”
“14 Şubat’ta bir simidi paylaşan çok çift göreceğiz”
VOA Türkçe, İstanbul’daki çiftlere de Sevgililer Günü planlarını sordu. Üniversite 1’inci sınıf öğrencisi Mustafa Yurttaş, ekonomik nedenlerden dolayı Sevgililer Günü için kız arkadaşıyla bir plan yapamayacağını belirtti ve “Sinema olmuş ateş pahası. Bir çiçek almak istesek çok pahalı. Enflasyon nedeniyle her şey çok pahalılaştı. Yemek yemek istesek restoranlarda fiyatlar kat be kat arttı. Kodaman olmayan birisinin dışarıya pek çıkabileceğini sanmıyorum. Bir simidi paylaşmaktır aşk diye bir film repliği vardı. Artık 14 Şubat’ta elinde iki yarım simit olan çok çift göreceğiz gibi geliyor bana” diye konuştu.
“Fiyatların artması sadece Sevgililer Günü için değil her şey için çok sıkıntılı bir durum”
Ekonomideki sorunlar nedeniyle her şeyin fiyatının arttığını kaydeden Nihal Sönmez ve Naci Tanır çifti, bu durumun sadece Sevgililer Günü’nü değil her şeyi olumsuz yönde etkilediğini söyledi: “Her şey artık çok pahalılaştı. Fiyatların artması sadece Sevgililer Günü için değil her şey için çok sıkıntılı bir durum. Keşke sadece Sevgililer Günü’yle kısıtlı kalsa. Hele bir de öğrenciyseniz her şey daha da zor oluyor. Keşke böyle olmasaydı.”
“Paranın değeri yok, sevgilimizle hiçbir yere gidemiyoruz”
Harun Çalışkan da yüksek fiyatlardan dolayı sevgilisiyle hiçbir yere çıkamadığını söyledi. Çalışkan “Önceleri daha rahattık. Geziyorduk, her yere gidiyorduk. Hatta tatile bile çıkabiliyorduk. Paranın bir değeri vardı. Şu anda paranın hiçbir değeri yok. Ülke zaten batıyor. Bugün aldığımız bir şey yarın daha da pahalanıyor” diye konuştu.