Almanya'nın Ukrayna savaşındaki temkinli tutumu, haftalardır Başbakan Olaf Scholz'a yönelik eleştirilerin odağına oturttu. Scholz, Kiev’e destek ziyareti yapmadığı için de yoğun eleştirilere uğruyordu. Almanya başbakanın muhtemelen bu hafta Perşembe günü Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İtalya Başbakanı Mario Draghi ile birlikte Kiev’e gideceği yönündeki haberler sonrasında, eleştirilerin sona ereceği tahmin ediliyordu.
Daha önce Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in 12 Nisan’da Kiev’e yapmak istediği ziyaretin Ukrayna tarafından engellenmesi sonrasında, bu şartlar altında Kiev’e gitmeyi doğru bulmadığını dile getiren Scholz’un, yoğun tepkiler sonrasında tavır değiştirip Kiev’i ziyaret edecek olması da eleştirileri sonlandırmadı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, dün akşam Alman ZDF televizyon kanalına yaptığı açıklamada, olası ziyaret kapsamında Almanya’dan net bir destek beklediklerini ifade ederek, "Başbakan Scholz’dan Almanya’nın Ukrayna’yı desteklediğine dair güvenceye ihtiyacımız var. Başbakan'ın Rusya ve Ukrayna arasında bir karar vermesi ve denge politikalarından vazgeçmesi gerekiyor. Bize önceliğinin ne olduğunu söylemesini bekliyoruz" dedi.
Zelenski, Scholz‘u Ukrayna’ya silah teslimatı konusunda diğer ülkelere göre geç karar vermekle de eleştirdi. Scholz‘un, "Başka bir grup siyasetçi gibi, oraya gidip, içeri girip çıkıp, sadece fotoraf çektirme gibi bir niyetim yok" sözlerine atıfta bulunan Zelenski, Alman başbakanın ziyaretinde Ukrayna’nın Avrupa Birliği (AB) üyeliği beklentisine cevap vermesini istedi. Zelenski, "Ülkem bu yıl AB aday statüsü almayı bekliyor. Scholz'un Ukrayna'nın AB üyeliğini kişisel olarak desteklemesini diliyorum. Merkel'in başbakanlığında, Almanya Ukrayna’nın AB ve NATO'ya katılımı konusunda belirli bir kuşkuya sahipti. Bu tavrın değişeceği konusunda umutluyum" dedi.
"Duda’yı almadan gitmek aptalca ve yanlış adım"
Scholz’un olası Kiev ziyareti Doğu Avrupa ülkelerinde de eleştirel bir yaklaşımla karşılaşıyor. Estonya‘nın eski Devlet Başkanı Hendrik Ilves; Scholz, Macron ve Draghi'nin, Polonya Devlet Başkanı Andrzej Duda'yı da yanlarına almadan Kiev'e gitme planlarını "Siyasi açıdan aptalca ve yanlış adım" olarak tanımladı. Ilves, Almanya ve Fransa’nın AB’nin lider ülkeleri olarak Rusya sınırındaki AB ülkelerine danışmayı gerekli görmediğini öne sürdü. Estonya Başbakanı Kaja Kallas ise Macron ve Scholz‘un Putin'i artık telefonla aramaması konusunda uyararak, "Aksi takdirde izole edildiği mesajı ona ulaşamayacak" dedi. Polonya hükümeti tarafından yapılan açıklamada ise, Almanya'nın Ukrayna'ya henüz herhangi bir ağır silah teslim etmediği ve Scholz'un bu konuda halen tereddüt ettiği dile getirildi.
Olası ziyaret AB ve G7 zirveleri öncesine rastlıyor
Olaf Scholz’un Macron ve Draghi ile olası ziyaretinin zamanlaması dikkat çekiyor. Ziyaret çeşitli kaynaklar tarafından belirtildiği gibi bu hafta içinde gerçekleşirse, 23-24 Haziran'da yapılacak AB zirvesi ve Bavyera eyaletindeki Ellmau kasabasında 26 Haziran’da başlayacak G7 zirvesi öncesinde gündemi belirleyecek.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin dile getirdiği, ülkesinin AB üyeliği isteği konusunun her iki zirvede de ele alınmasına kesin gözüyle bakılıyor. Ancak Berlin’deki diplomatik çevreler bu konuda AB ülkeleri arasında hala büyük görüş ayrılıkları olduğuna vurgu yapıyor.
Almanya, Ukrayna’nın AB üyelik sürecinde istisnaya karşı
27 üye devletten sadece Polonya ve Baltık devletleri, AB aday statüsünün Ukrayna'ya koşulsuz olarak verilmesini talep ederken, Almanya, Fransa, Hollanda ve Belçika da dahil olmak üzere diğer tüm üye ülkelerin, Ukrayna için "aceleye getirilen bir AB prosedürüne" karşı tavır koyduğu biliniyor.
Başbakan Scholz, bundan kısa bir süre önce Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne kısa yoldan üye olmasının mümkün olmadığını belirterek Kiev'e kapılarını kapatmıştı. Sosyal demokrat politikacı, Ukrayna'nın AB'ye katılım hedefinin, ülkenin Rusya tarafından işgal edilmesine rağmen hızlandırılamayacağını söyledi. Ukrayna'ya bir istisna getirilmesinin, üyelik isteyen Batı Balkan ülkelerine haksızlık olacağını açıklayan Scholz, "Üyelik süreci birkaç ay veya yıl meselesi değil" ifadelerini kullandı. Bu açıdan Scholz ve diğer iki liderin olası Kiev ziyaretlerinde Zelenski’nin bu konudaki taleplerine nasıl yanıt verecekleri merak edilen konulardan biri.
