İstanbul'da sahte içkiden zehirlenerek ölenlerin sayısı 17'ye yükseldi. Ölüm haberlerinin ardından metil alkol zehirlenmesi tekrar gündeme geldi. Sahte içki ve metil alkol, 5 turistin Laos’ta zehirlenerek hayatını kaybetmesiyle son haftalarda dünya gündeminde de yer tutmuştu. Peki metil alkol yani metanol ne? Zehirlenme belirtileri neler? Sahte içkiyi anlamak mümkün mü?
Metanol nedir?
Üç ana alkol türü var. Etanol, metanol ve izopropil. Etanol yani etil alkol tüketici içkilerinde bulunan ve tüketime yönelik olan tek alkol. İzopropanol yani izopropil alkol, temizlik amaçlı ve el dezenfektanlarının ana bileşeni.
Odun damıtma işleminin yan ürünü olduğu için yaygın olarak odun alkolü olarak adlandırılan metanol ise, yakıt olarak ve antifriz ve çözücüler gibi ürünlerde sıklıkla kullanılır.
Metanol ayrıca fotokopi makinesi sıvıları, tiner, vernik ve cam silecek sıvısı gibi endüstriyel ve evsel ürünlerde de kullanılıyor.
Metil alkol zehirlenmesinin belirtileri neler?
Metil alkol bağırsak tarafından 10 dakikadan daha kısa bir sürede emilir; ancak kişiler normal ya da sarhoş hissetse de zehirlenme belirtilerinin ortaya çıkması 12 ila 24 saati bulabilir.
Daha sonra bulantı, kusma ve şiddetli karın ağrısına neden olur, bunu aşırı soluma (hiperventilasyon) ve nefes almada zorluk izler.
Metanol zehirlenmesinden kaynaklanan kısmi veya tam körlük yaygın ve tedavi edilmezse komaya ve hatta ölüme yol açabilir.
ABD Hastalık Kontrol Merkezleri’ne (CDC) göre, metanol zehirlenmesi baş ağrısı, baş dönmesi ve koma, nöbet, bulantı, kusma, bulanık görme ve diğer birçok semptomla birlikte şuur kaybına neden olabilir. CDC, metanol zehirlenmesinden şüphelenilmesi halinde derhal tıbbi yardım alınması uyarısı yapıyor.
Sektörün küresel ticaret birliği olan Metanol Enstitüsü'ne göre, sadece 25 ila 90 ml metanol içmek bile uygun tıbbi tedaviye erişim olmazsa ölümcül olabilir; ancak erken farkedilirse başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.
Bireylerin metanole verdikleri tepki farklılık gösterebilir. İngiltere'deki Leeds Üniversitesi'nden toksikolog Alastair Hay, “Bazı kişiler diğerlerinden daha fazla tolere edebilir çünkü hepimizin enzimlerinin detoks kapasitesi değişkenlik gösterir. Küçük miktarlar bazıları hayatta kalsa da başkaları için ölümcül olabilir” diyor.
Tüketim amaçlı değilse neden içeceklerde bulunuyor?
Çünkü ucuz. Merdiven altı üretimde ya da bilgi sahibi olmadan ev yapımı içkilerde kullanılabiliyor. Kötü niyetli işletmeler, kokteyller ya da aromalı karışık içkileri daha etkili kılmak, votka ya da rom gibi daha yüksek fiyatlı etanol bazlı içkilerden tasarruf etmek amacıyla kasıtlı olarak metanol kullanabiliyor.
Metanol Enstitüsü'ne göre bu uygulama yasal alkol üzerindeki vergilerin ya da yasal alkol maliyetinin çok yüksek olarak algılandığı her ülkede görülebiliyor.
Metanol aynı zamanda etanol üreten damıtma işleminin normal bir ürünü ve genellikle yoksul ülkelerde bulunan, sıkı kontrollerin olmadığı damıtma tesislerinde üretilen içkilere karışabiliyor.
Metanol zehirlenmesi nasıl önlenir?
Keşke bu sorunun yanıtı, “içmeyin” demek gibi basit olsa. Ancak renksiz, kokusuz ve tatsız olduğu için bu biraz zor.
Alkollü içeceklerin yalnızca ruhsat sahibi içki dükkanlarından satın alınması, içkilerin yalnızca ruhsatlı bar ve otellerde tüketilmesi, şişe mühürlerinin sağlam olup olmadığının her zaman kontrol edilmesi ve içki bandrollerindeki baskı kalitesinin düşük veya yazım hatalarının olup olmadığının kontrol edilmesi yardımcı olabilir.
Metanol Enstitüsü, kutu bira, şarap, hazır karışım ve gümrüksüz içeceklerin daha güvenli ve değiştirilmesi zor olduğunu belirtiyor.
Ayrıca insanların ev yapımı biralara, bedava içeceklere ya da normalin çok altında fiyatlandırılan içeceklere karşı dikkatli olması gerekiyor.
Forum