Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, ülkesinin Ukrayna’nın tahıl ihracatına devam edebilmesini sağlayan Karadeniz tahıl anlaşmasından çekilmeyi düşündüğünü söyledi.
Putin, dün savaş muhabirlerinin katıldığı bir toplantıda yaptığı açıklamada, anlaşmadan çekilme ihtimalinin gerekçesini, “Batı'nın Rus tarım ürünlerini dünya pazarına ulaştırma vaadini yerine getirmemesi” olarak açıkladı.
Moskova, kendi gıda ve gübre ihracatının kesintisiz sağlanabilmesi için BM tarafından varılan anlaşmaya Batı’nın uymadığını savunuyor.
Putin açıklamasında, "Ne yazık ki bir kez daha aldatıldık. Tahılımızın dış pazarlara arzının serbestleştirilmesi konusunda hiçbir şey yapılmadı. BM önderliğinde Batılıların yerine getirmesi gereken pek çok koşul vardı. Hiçbir şey yapılmadı" dedi.
Anlaşma küresel gıda krizini önledi
Batılı güçler, 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmeye başlayan Rusya'ya sert yaptırımlar uyguluyor.
Rusya'nın gıda ve gübre ihracatı yaptırımlara tabi olmasa da, Moskova ve önde gelen Rus tahıl ve gübre ihracatçılarına göre Batı'nın ödemeler, lojistik ve sigorta konularındaki kısıtlamaları sevkiyatların önünde engel teşkil ediyor.
Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük tarım üreticilerinden ikisi ve buğday, arpa, mısır, ayçiçeği tohumu ve ayçiçeği yağı ihracatında önemli rol oynuyorlar.
Savaşın başlamasıyla Ukrayna'nın deniz yoluyla tahıl ihracatına yeniden başlamasına olanak tanıyan Karadeniz tahıl anlaşması, küresel gıda krizinin önlenmesini de sağladı. Anlaşma geçen yıl Temmuz ayında Birleşmiş Milletler ve Türkiye arabuluculuğunda imzalanmıştı.
Anlaşmanın sonu mu?
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres önceki gün yaptığı açıklamada, Rusya'nın süresi 17 Temmuz'da sona erecek tahıl anlaşmasından çekilme olasılığından duyduğu endişeyi ifade etti.
Guterres gazetecilere yaptığı açıklamada, "Karadeniz tahıl girişimini sürdürmenin mümkün olması ve aynı zamanda Rusya'nın ihracatını kolaylaştırmak için çalışmalarımıza devam edebileceğimizden emin olmak için çok çalışıyoruz" dedi.
Yakında Rusya'yı ziyaret etmesi beklenen bazı Afrikalı liderlerle anlaşmanın geleceğini görüşeceğini söyleyen Rus lider Vladimir Putin, Moskova'nın dünyanın en yoksul ülkelerine ücretsiz tahıl tedarik etmeye hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
Mevcut durumla ilgili olarak Putin, "Afrika ülkelerine neredeyse hiçbir şey gitmiyor" dedi.
Rusya anlaşmayı uzatmayı kabul etmezse mevcut anlaşmanın süresi 17 Temmuz'da sona erecek.
Rusya'nın talepleri
Rusya'nın özel talepleri arasında Rusya Tarım Bankası'nın (Rosselkhozbank) SWIFT ödeme sistemine yeniden dahil edilmesi, Rusya'ya tarım makineleri ve parçaları tedariğinin yeniden başlatılması ve sigorta üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması yer alıyor.
Diğer talepler arasında Rusya'nın Ukrayna'nın ana Karadeniz limanına kimyasal madde pompalamasını sağlayan Togliatti-Odesa amonyak boru hattının yeniden başlatılması ve gıda ve gübre ihracatında yer alan Rus şirketlerinin varlık ve hesaplarındaki kısıtlamaların kaldırılması bulunuyor.
