Ukrayna'nın Karadeniz üzerinden tahıl ihraç etmesine olanak tanıyan uluslararası anlaşmaya Rusya’nın katılımını dört gün önce askıya alan Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, bugün anlaşmaya dönmüş olsalar da yeniden tekrar çekilme haklarını saklı tuttu.
Ancak Putin, Rusya'nın bunu yapması halinde Ukrayna'dan Türkiye'ye tahıl sevkiyatını engellemeyeceğini söyledi.
Moskova, geçen Cumartesi günü Türkiye ve Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda yapılan mutabakattan çekildiğini açıklamış ve sivil gemilerin Karadeniz'den güvenli geçişini bundan böyle garanti edemeyeceğini bildirmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Putin arasında dün yapılan telefon görüşmesinin ve iki ülke savunma bakanları arasındaki müzakerelerin ardından Moskova, anlaşmaya geri döndüğünü açıklamıştı.
Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada BM ve NATO üyesi Türkiye'nin yardımıyla Moskova'nın Kiev’den güvenli tahıl koridorunu ya da tahıl ihracatı için belirlenen Ukrayna limanlarını Rusya'ya saldırmak için kullanmayacağına dair gerekli yazılı garantileri aldığı belirtilmişti.
Putin de bu garantilerin alındığını doğruladı ve Rusya'nın Ukrayna'nın bu garantileri ihlal etmesi yüzünden anlaşmadan bir kez daha çekilmek zorunda kalması durumunda en fakir ülkelere gönderilmesi planlanan tüm Ukrayna tahılını kendi stoklarından ücretsiz olarak göndereceğini söyledi.
Ancak Türkiye'nin Rusya'nın Ukrayna savaşı karşısındaki "tarafsızlığına" dikkat çeken Putin, "Ne olursa olsun gelecekte Ukrayna topraklarından Türkiye'ye tahıl ihraç edilmesine müdahale etmeyeceğiz" diye konuştu.
Moskova hafta başında yaptığı açıklamada, Rusya'nın daha önce abluka altında tuttuğu Ukrayna limanlarını ve nakliye yollarını serbest bırakan anlaşma kapsamında oluşturulan güvenli koridordan gemilerin geçmeye devam etmesinin riskli ve kabul edilemez olacağını söylemişti.
Ukrayna'dan tahıl ihracatı devam ediyor
Rusya'nın mutabakattan çekilme hamlesine rağmen Ukrayna tahılını taşıyan gemiler Ukrayna limanlarını ve tahıl koridorunu kullanmaya devam etti. Pazartesi itibarıyla rekor miktarda tahıl ihraç edildi.
Rusya odaklı Sovecon tarım danışmanlığı şirketi başkanı Andrey Sizov, Rusya'nın anlaşmaya bu kadar erken dönmesini beklemediklerini söyledi. Sizov, "Rusya'nın ne tür garantiler almış olabileceği ve bunları ne kadar hızlı elde edeceği net değil. Ancak Erdoğan iyi iş çıkardı" diye konuştu.
Erdoğan'la telefon görüşmesinin hemen ardından bile Kremlin, anlaşmaya geri dönmesinin tek yolunun Cumartesi günü Kırım'ın Sivastopol limanında Rusya'nın Karadeniz filosuna düzenlenen saldırının soruşturulması olduğunu söylemişti.
Moskova, tahıl koridoru anlaşmasından çekilme kararı almasına neden olan saldırının İngiltere'nin desteğiyle Ukrayna tarafından düzenlendiğini öne sürüyor.
Kiev ise saldırının sorumluluğunu üstlenmedi ve insani koridoru askeri amaçla kullandığı iddialarını reddediyor.
İngiltere de saldırıya karıştığı iddiasını yalanlıyor ve Rusya'yı Ukrayna'daki askeri başarısızlıkları karşısında dikkatleri başka yöne çevirmeye çalışmakla suçluyor.
