WASHINGTON —
8 Mart Dünya Kadınlar Günü ve Mart’ın “Kadın Ayı” olması nedeniyle. deneyimli gazeteci Sonja Pace’le konuştuk. Sonja Pace, uzun yıllar Amerika’nın Sesi’nde önce dünyanın çeşitli bölgelerinde, Batı Afrika, Ortadoğu, Avrupa, Rusya, Türkiye ve Irak’ta muhabirlik, ardından da Washington’da haber merkezi müdürlüğü yaptıktan sonra geçtiğimiz günlerde emekli oldu.
Hülya Polat’ın sorularını yanıtlayan Sonja Pace, muhabirliğe nasıl başladığını şöyle anlattı: “Her zaman yazmayı çok sevdim. Haber veya hikaye anlatmaktan çok zevk alıyorum. Zaten haberci olarak yaptığımız da bu değil mi? Tek farkı, hikayeyi kendimiz uydurmuyoruz, gördüğümüz, tanık olduğumuz, ya da başkalarının yaşadığı hikayeleri anlatıyoruz. Bir de her zaman insan unsuruyla çok ilgilendim. Hep başka ülkelerde insanlar nasıl yaşarlar diye düşünmüşümdür. Başka kültürleri hep merak etmişimdir. Bazıları bunu herşeye burnunu sokmak olarak görebilir. Bu benim için en iyi meslek tercihiydi. Farklı kişileri, kültürleri tanımak, onları anlatmak, çok güzel. Bundan iyi bir meslek seçemezdim.”
Deneyimli haberci Sonja Pace, mesleğe başladığı zaman dünyada ve Amerika’da çok az kadın gazeteci bulunduğunu anımsattı ve iyi bir gazeteci olmak isteyenlere şu tavsiyelerde bulundu: “Çok istemek şart. Israrla ve kararlılıkla istemek gerekiyor. Güçlü bir istek varsa o zaman gerekli olan becerileri geliştirmek sözkonusu. Çok iyi yazmak ve duygularınızı yaptığınız işin dışında tutmak çok önemli. Böyle yapmazsanız, taraf tutarsınız ki bu meslekte çok yanlıştır bu. Haber izlemek, olayın geçmişini incelemek ve haberi verdiğiniz kişilerin soru sormasını gerektirmeyecek şekilde yansıtmak zorundasınız. Ama kendinizi olayın dışında tutarak. Ruanda’da başıma silah dayandı ama ben bunu geçtiğim habere yazmadım. Şunu sordum kendime. Ben kimim? Ruanda halkının yaşadığı katliama göre bana olan son derece önemsiz birşey. Böyle düşününce tarafsız kalabiliyorsunuz.”
Sonja Pace, iyi bir gazeteci olmanın en büyük koşuluyla ilgili olarak konuşurken, haberde en çok önem verdiği ilkeyi de şöyle açıkladı: “Doğruluk. Denge. Tarafsızlık. Olayların geçmişini iyi incelemek. Sadece Amerika’nın Sesi’nin tüzüğünde yazılı olduğu için söylemiyorum, bunlar iyi habercilik için çok önemli unsurlar. Çünkü karşımıza belli bir amacı, gizli niyeti olan kişiler çıkabilir. Onlara alet olmamak şart. İyi gazeteci, iyi haberci, izleyenin kafasında soru işaretleri bırakmadan haber yazabilen kişidir.
Washington’daki siyasi ortam son yıllarda iyice gerginleşti. Bütçe sorunları çok ciddi ses getirdi geçtiğimiz yıl. Federal hükümetin kapandığını gördük, Cumhuriyetçiler ile Demokratlar’ın partizan çekişmeler içinde kavgaya giriştiklerine tanık olduk. Sonja Pace, bugünkü siyasi ortamı şöyle değerlendirdi: “Washington’da çalışıyoruz. Her dakika haberin içindeyiz. Benim evim de Washington’da. Washingtonlu bir yurttaş olarak da durumu izliyorum. Beyaz Saray’dan Kongre’ye kadar her yerde neler olup bittiğini görüyoruz. Siyasetçilerin bu kadar kutuplaştığı bir dönem daha yaşamadık diyebilirim. Eskiden uzlaşma yolu bir şekilde bulunurdu. Ancak bugün bu çok zor oluyor. Elbette demokrasi kolay değil, herkes fikrini söyleyecek ama sonuç getirecek bir yol izlenmesi gerekiyor. Ne yazık ki bu noktaya kolay gelinmiyor. İlerleme olmaması, devlet dairelerinin kapanması halkı canından bezdirdi. Yapılan kamuoyu yoklamaları da siyasetçilere desteğin bu uzlaşmazlık yüzünden rekor düzeyde düştüğünü gösteriyor. Halk Kongre’nin işini yaptığına inanmıyor.”
Başarılı bir kadın gazeteciyle konuşurken Amerika’da 2016 başkanlık seçimlerine ve aday olması beklenen eski dışişleri bakanı Hillary Clinton’a değinmeden geçmek olmaz. Bu yüzden Sonja Pace’e “Amerika kadın başkana hazır mı” diye sorduk ve şu yanıtı aldık: “Bence 2008’de Hillary Clinton Barack Obama’ya karşı aday olduğu zaman da Amerika buna hazırdı. Obama kazandı ve bu, bir ilk oldu. İlk kez Afrika kökenli bir Amerikalı Başkan seçildi. Birçok kişi bunun gerçekleşeceğine de inanmıyordu ama oldu. Demek ki toplum buna hazırdı. Bence Amerika artık bir kadın başkana da hazır. Neden olmasın? Elbette kolay değil ancak başkanlık gibi bir göreve aday olan herkes için zorluklar var. Başkan Obama için de vardı. Yaşayıp göreceğiz.”
Hülya Polat’ın sorularını yanıtlayan Sonja Pace, muhabirliğe nasıl başladığını şöyle anlattı: “Her zaman yazmayı çok sevdim. Haber veya hikaye anlatmaktan çok zevk alıyorum. Zaten haberci olarak yaptığımız da bu değil mi? Tek farkı, hikayeyi kendimiz uydurmuyoruz, gördüğümüz, tanık olduğumuz, ya da başkalarının yaşadığı hikayeleri anlatıyoruz. Bir de her zaman insan unsuruyla çok ilgilendim. Hep başka ülkelerde insanlar nasıl yaşarlar diye düşünmüşümdür. Başka kültürleri hep merak etmişimdir. Bazıları bunu herşeye burnunu sokmak olarak görebilir. Bu benim için en iyi meslek tercihiydi. Farklı kişileri, kültürleri tanımak, onları anlatmak, çok güzel. Bundan iyi bir meslek seçemezdim.”
Deneyimli haberci Sonja Pace, mesleğe başladığı zaman dünyada ve Amerika’da çok az kadın gazeteci bulunduğunu anımsattı ve iyi bir gazeteci olmak isteyenlere şu tavsiyelerde bulundu: “Çok istemek şart. Israrla ve kararlılıkla istemek gerekiyor. Güçlü bir istek varsa o zaman gerekli olan becerileri geliştirmek sözkonusu. Çok iyi yazmak ve duygularınızı yaptığınız işin dışında tutmak çok önemli. Böyle yapmazsanız, taraf tutarsınız ki bu meslekte çok yanlıştır bu. Haber izlemek, olayın geçmişini incelemek ve haberi verdiğiniz kişilerin soru sormasını gerektirmeyecek şekilde yansıtmak zorundasınız. Ama kendinizi olayın dışında tutarak. Ruanda’da başıma silah dayandı ama ben bunu geçtiğim habere yazmadım. Şunu sordum kendime. Ben kimim? Ruanda halkının yaşadığı katliama göre bana olan son derece önemsiz birşey. Böyle düşününce tarafsız kalabiliyorsunuz.”
Sonja Pace, iyi bir gazeteci olmanın en büyük koşuluyla ilgili olarak konuşurken, haberde en çok önem verdiği ilkeyi de şöyle açıkladı: “Doğruluk. Denge. Tarafsızlık. Olayların geçmişini iyi incelemek. Sadece Amerika’nın Sesi’nin tüzüğünde yazılı olduğu için söylemiyorum, bunlar iyi habercilik için çok önemli unsurlar. Çünkü karşımıza belli bir amacı, gizli niyeti olan kişiler çıkabilir. Onlara alet olmamak şart. İyi gazeteci, iyi haberci, izleyenin kafasında soru işaretleri bırakmadan haber yazabilen kişidir.
Washington’daki siyasi ortam son yıllarda iyice gerginleşti. Bütçe sorunları çok ciddi ses getirdi geçtiğimiz yıl. Federal hükümetin kapandığını gördük, Cumhuriyetçiler ile Demokratlar’ın partizan çekişmeler içinde kavgaya giriştiklerine tanık olduk. Sonja Pace, bugünkü siyasi ortamı şöyle değerlendirdi: “Washington’da çalışıyoruz. Her dakika haberin içindeyiz. Benim evim de Washington’da. Washingtonlu bir yurttaş olarak da durumu izliyorum. Beyaz Saray’dan Kongre’ye kadar her yerde neler olup bittiğini görüyoruz. Siyasetçilerin bu kadar kutuplaştığı bir dönem daha yaşamadık diyebilirim. Eskiden uzlaşma yolu bir şekilde bulunurdu. Ancak bugün bu çok zor oluyor. Elbette demokrasi kolay değil, herkes fikrini söyleyecek ama sonuç getirecek bir yol izlenmesi gerekiyor. Ne yazık ki bu noktaya kolay gelinmiyor. İlerleme olmaması, devlet dairelerinin kapanması halkı canından bezdirdi. Yapılan kamuoyu yoklamaları da siyasetçilere desteğin bu uzlaşmazlık yüzünden rekor düzeyde düştüğünü gösteriyor. Halk Kongre’nin işini yaptığına inanmıyor.”
Başarılı bir kadın gazeteciyle konuşurken Amerika’da 2016 başkanlık seçimlerine ve aday olması beklenen eski dışişleri bakanı Hillary Clinton’a değinmeden geçmek olmaz. Bu yüzden Sonja Pace’e “Amerika kadın başkana hazır mı” diye sorduk ve şu yanıtı aldık: “Bence 2008’de Hillary Clinton Barack Obama’ya karşı aday olduğu zaman da Amerika buna hazırdı. Obama kazandı ve bu, bir ilk oldu. İlk kez Afrika kökenli bir Amerikalı Başkan seçildi. Birçok kişi bunun gerçekleşeceğine de inanmıyordu ama oldu. Demek ki toplum buna hazırdı. Bence Amerika artık bir kadın başkana da hazır. Neden olmasın? Elbette kolay değil ancak başkanlık gibi bir göreve aday olan herkes için zorluklar var. Başkan Obama için de vardı. Yaşayıp göreceğiz.”
