Suudi muhalif gazeteci ve Washington Post köşe yazarı Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Suudi Arabistan konsolosluğunda cinayete kurban gitmesinin üzerinden bir yıl geçti. Bu bir yıl içinde gerek Birleşmiş Miletler özel raportörü, gerekse de Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, bu cinayete yanıtın sözlerle değil, ancak eylemle verilebileceğini söylüyor.
Washington Post gazetesi köşe yazarı ve önde gelen Suudi muhaliflerden Cemal Kaşıkçı, 2 Ekim 2018’de bir daha geri dönmemek üzere İstanbul’daki Suudi Arabistan konsolosluğuna girdi. Türk istihbaratı tarafından elde edilen ses kayıtları, Kaşıkçı’nın önce sakinleştiriciyle etkisiz hale getirildiğine, ardından bir naylon poşetle boğulduğuna ve cesedinin parçalara ayrılarak konsolosluktan çıkarıldığına işaret ediyor.
Uluslarası kamuoyunun üst düzey Suudi yetkilere yaptığı hesap verme çağrıları yanıtsız kaldı.
Kaşıkçının kaybolduğu sırada nişanlısı olan yazar Hatice Cengiz, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, Amerika ve Suudi Arabistan'ın mevcut petrol ve silah anlaşmalarının Kaşıkçı cinayetinin göz ardı edilmesine yol açtığına inandığını söyledi: “Dünyaya, siyasi ve ekonomik güçle uçsuz bucaksız enerji kaynaklarına sahip olmanın, cinayetten kurtulmaya yetmediği mesajını vermeliyiz. Birçok ülke bu sınavı geçemedi.”
Kaşıkçı cinayetini inceleyen Birleşmiş Milletler raportörü Agnes Callamard, bu yıl ortasında yaptığı açıklamada, Kaşıkçı’nın ölümünün kasıtlı olduğuna dikkat çekerek, aralarında Suudi veliaht prensi Selman’ın da bulunduğu yetkililerin soruşturulması çağrısında bulundu.
Çoğunluğu Cumhuriyetçi Partili Amerikan Senatosu da geçen yıl sonunda Cemal Kaşıkçı’nın ölümünden Veliaht Prens Selman’ı sorumlu tutan bir kararı onayladı. Ancak Başkan Trump, Salman’ı savundu ve Suudi Arabistan’la karlı ilişkiyi tehlikeye atmayacağını söyledi: "İki ülke müthiş bir ittifaka sahip. Bu ülkede milyonlarca kişiye iş sağlıyorlar. Bununla birlikte böyle bir olayın yaşanmış olmasından son derece öfkeli ve rahatsızım.”
Birleşmiş Milletler raporunun yayınlanmasından yalnızca 10 gün sonra liderler Japonya’nın Osaka kentinde G-20 Zirvesi’nde bir araya geldi. Zirvenin önemli konuklarından biri de Prens Selman’dı.
Cinayetle ilgili olarak Suudi Arabistan’da, 5’i idam talebiyle olmak üzere 11 kişi yargılanıyor. Ancak Callamard, tamamen gizli görülen davanın uluslararası standartların altında kaldığına dikkati çekiyor. Callamard ayrıca, gelecek yıl G-20 zirvesinin, planlandığı gibi Riyad’da yapılmasının Suudi Arabistan’ın uygulamalarının meşrulaştıracağı anlamına geldiğini söylüyor.
Callamard ve Cengiz dünya liderlerinin alacağı – ya da almayacağı tutumun – önümüzdeki yıllarda Kaşıkçı gibi birçok kişinin kaderini etkileyeceği uyarısında bulunuyor.
