Irak Başbakanı Haydar El-Abadi’nin Musul’da zafer ilan etmesinin ardından kentte zaman zaman çatışmaların devam ettiği bildiriliyor. Musul’un tarihi “Eski Kent” bölgesine de hava operasyonları düzenleniyor.
Associated Press haber ajansının haberine göre, Eski Kent bölgesinin batı tarafından havan topu sesleri geliyor, dumanlar yükseliyor.
Çatışmalar, militanların hala tehlike yaratabileceğini gösteriyor.
“Sivil facia”
Uluslararası Af Örgütü yayınladığı raporda, Musul’daki çatışmanın zorunlu tahliyeler, yargısız infazlar ve sivillerin canlı kalkan olarak kullanılması nedeniyle sivil bir faciaya neden olduğunu belirtti.
Raporda ayrıca Irak güçleri ve Amerika liderliğindeki koalisyonun yaptığı ihlaller ayrıntılarıyla yer aldı.
Uluslararası Af Örgütü’nden Lynn Maalouf, Musul’un alınması sırasında yaşanan sivil kayıpların boyutu Irak ve Amerika liderliğindeki koalisyondaki ülkeler tarafından kamuoyuna açıklanmalı.
Yılın ilk beş ayını kapsayan rapor, IŞİD militanlarının sivilleri “canlı kalkan” olarak kullanmak üzere yanlarında nasıl götürdüklerini, kaçmalarını nasıl önlediklerini anlatıyor. Raporda, Irak güçleri ve koalisyonun IŞİD’in taktiğini başarısız kılmada yetersiz kaldığı belirtiliyor.
Örgütün raporunda, Irak güçleri ve koalisyonun patlayıcıları kalabalık alanlarda dikkatsizce kullandığı belirtiliyor ve bazı ihlallerin savaş suçu olacağı kaydediliyor.
Pazartesi akşamı Irak Başbakanı Haydar El Ebadi, Musul’da tam bir zafer ilan etmişti.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Şefi Cenevre’de yaptığı açıklamada, Irak’ın insan haklarına saygı göstermesini istedi.
Zeid Ra’ad el Hüseyin, Musul’un geri alınmasını dönüm noktası olarak niteledi ancak örgütün Telafer ve Bağdat’ın kuzeyindeki Hawijah’da korku yaymaya devam ettiğini kaydetti.
Zeid, ‘intikama yer yok’ ifadelerini kullandı.
Bağdat’ta Şii politikacı Kerim el Nuri, IŞİD’i yenmenin terörün bittiği anlamına gelmediğini ve hükümetin IŞİD’i var eden hataları
Musul 2014’te birkaç gün içinde IŞİD’in eline düşse de geri alınması yaklaşık 9 ay sürdü.
Musul alınmadan önce binlerce Irak askeri eğitimden geçmişti.
Musul’da IŞİD’in yenilmesi ‘halifeliğe’ önemli bir darbe olsa da çatışmalarda binlerce kişi yaşamını yitirdi, birçok bölge enkaza dönüştü, ve yaklaşık 900 bin kişi evlerinden oldu.
Musul’un başkent olduğu Nineveh Eyaleti Konseyi’ne göre kent için verilen savaşta binlerce sivil hayatını kaybetti. Bu sayıya enkazın altındakiler dahil değil.
Irak ordusu ise savaştaki kayıpların sayısını yayınlamıyor.
IŞİD ise Pazartesi günü savaşçılarının el-Maydan bölgesinde Irak askerlerine saldırdığını kaydetti. IŞİD’e göre çok sayıda asker öldürüldü.
Birleşmiş Milletler evlerini terkeden yaklaşık 900 bin kişinin ağır yıkım nedeniyle bir daha evlerine dönemeyeceklerini belirtti.
Irak’taki en üst düzey Amerikalı komutan Korgeneral Stephen Townsend, “Hata yapmayalım, bu zafer tek başına IŞİD’i yenmez, hala zorlu bir savaş var” dedi.
Townsend, “Koalisyon IŞİD Irak’ta yenilene kadar Iraklı ortaklarımızı desteklemeye devam edeceğiz” dedi. Amerikalı komutan Iraklılar’a aşırıcılığın yayılmasına neden olan koşullara dönmemeleri için birleşme çağrısı da yaptı.
Trump’tan Abadi’ye kutlama
Amerika Başkanı Donald Trump Musul’un kurtarılması nedeniyle Irak Başbakanı’nı kutladı.
Beyaz Saray açıklamasında Trump, IŞİD’i Musul’da yenmenin örgütün günlerinin Irak ve Suriye’de sayılı olduğunu gösterdiğini kaydetti. Trump, IŞİD’in tamamen yok edilmesine yönelik taahhüdünü de yineledi.
Trump, “IŞİD nedeniyle hayatlarını kaybeden sivillerin, kahraman askerlerin ve Peşmergeler’in acısını paylaştıklarını” da kaydetti.
Irak Başbakanı Abadi, Pazartesi günü Musul’da zafer ilan etmişti.
Abadi, Irak’ın hala zorluklarla karşı karşıya olduğunu kaydetmişti. Bu zorluklar arasında ülkedeki terör hücrelerini yok etmek ve bölgede istikrarı kurmak da var.
Amerikan ordusu Abadi’nin açıklamalarını olumlu karşılasa da Musul’un Eski Kent bölgesinin patlayıcılardan ve muhtemel IŞİD militanlarından temizlenmesi gerektiğini belirtiyor.
Musul’da kentin çatışmalardan etkilenmeyen bölgesi yok gibi.
Uluslararası Af Örgütü, Musul’un batı kesminde Ocak ve Mayıs ayları arasında en az 400 sivilin hayatını kaybettiğini belirtti.
Ocak ayında kontrolu sağlanan Musul’un doğusunda hayat yavaş da olsa normale dönüyor. Sokaklar kalabalık, hükümet de elektrik ve su altyapısını önemli ölçüde yeniden onardı.
Amerika’nın eski Bağdat Büyükelçisi James Jeffrey Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, Musul’un alınmasından sonra yeniden imar çalışmalarının öncelik olacağını kaydetti.