KAHİRE —
Mısır’da yeni anayasa taslağı hazırlanırken, referandum öncesi kamuoyunda anayasa tartışmaları başladı. Siyaset uzmanları, anayasa taslağının eksiklerine rağmen şimdilik işe yarayıp yaramayacağını tartışıyor. Taslağa ilişkin bir başka tartışma konusu da aslında önemli bir fırsatın kaçırılıp kaçırılmadığı.
Mısır’da yeni anayasayı hazırlayanlar, referanduma sunulacak taslağın onaylanacağı konusunda umutlu.
Ordunun göreve getirdiği hükümetin atadığı anayasa komisyonu üyeleri, Mısır’ın dört yılda üçüncü anayasasını hazırladı.
İbni Haldun Merkezi Siyaset uzmanı Sadettin İbrahim’e göre, bazı kusurlarına rağmen taslak Mısır tarihinin en iyi anayasası: “Devlet başkanının ve yürütme organının yetkilerini ve gücünü azaltma, kamu görevlilerinin hesap vermesini sağlama açısından yeni anayasa birçok olumlu madde içeriyor.”
Kimileriyse anayasanın, Mısır’ın 2011 devriminden buyana yaşanan büyük değişiklikleri yansıtmadığı görüşünde.
Ancak yeni taslak, daha çok medeni hak tanıyor. Siyasi eylemci Wail Halil’e göre anayasalar, ancak onları uygulayacak olan kişiler kadar güçlü olur: ”Yeni taslak, toplumun kimi kesimlerinin güç ve imtiyazlı yapısını koruyor. Vatandaşlara, kurumlarla, iktidarla ve yetkililere daha sıkı ilişkiler kurmaları için yeterince güç ve yetki verilmiyor.”
Halil, yasalar çerçevesinde halka toplanma özgürlüğü tanıyan maddeye dikkati çekiyor.
Siyasi blog yazarı Halil, bu konuda bir süre önce yürürlüğe giren kısıtlayıcı yasanın anayasa garantisini anlamsız hale getirdiğini, halkı da öfkelendirdiğini söylüyor: ”Geri tepkinin nasıl olacağı, siyasetçilerin nasıl davranacaklarına bağlı. Toplanma yasası aptalca bir hareketti. İşlerine hiç yaramayacak.”
Sadettin İbrahim’e göre yasayı protesto eden son gösteriler, Mısır’da yöneten ve yönetilenler arasındaki dinamiklerin değiştiğini gösteriyor: ”Şu anda üzerinde tartışılan yeni anayasanın koruyucuları Mısır halkı olacaktır. Halkın evet ya da hayır deme fırsatı olacak.”
Geçici hükümet, yeni anayasa taslağı için, bir önceki anayasaya göre daha çok halk desteği bekliyor. 2012 anayasası, referanduma katılımın düşük olması nedeniyle geçerli oyların yüzde 20‘siyle onaylanmıştı.
Yazar Halil, Mısır’da son yıllarda yaşanan olaylar yüzünden halkın büyük bölümünün hayal kırıklığına uğradığı görüşünde. Halil, şaka yoluyla, Mısırlılar’ın gelecek yıl bir sonraki anayasayı beklemek zorunda olduklarını söylüyor.
Mısır’da yeni anayasayı hazırlayanlar, referanduma sunulacak taslağın onaylanacağı konusunda umutlu.
Ordunun göreve getirdiği hükümetin atadığı anayasa komisyonu üyeleri, Mısır’ın dört yılda üçüncü anayasasını hazırladı.
İbni Haldun Merkezi Siyaset uzmanı Sadettin İbrahim’e göre, bazı kusurlarına rağmen taslak Mısır tarihinin en iyi anayasası: “Devlet başkanının ve yürütme organının yetkilerini ve gücünü azaltma, kamu görevlilerinin hesap vermesini sağlama açısından yeni anayasa birçok olumlu madde içeriyor.”
Kimileriyse anayasanın, Mısır’ın 2011 devriminden buyana yaşanan büyük değişiklikleri yansıtmadığı görüşünde.
Ancak yeni taslak, daha çok medeni hak tanıyor. Siyasi eylemci Wail Halil’e göre anayasalar, ancak onları uygulayacak olan kişiler kadar güçlü olur: ”Yeni taslak, toplumun kimi kesimlerinin güç ve imtiyazlı yapısını koruyor. Vatandaşlara, kurumlarla, iktidarla ve yetkililere daha sıkı ilişkiler kurmaları için yeterince güç ve yetki verilmiyor.”
Halil, yasalar çerçevesinde halka toplanma özgürlüğü tanıyan maddeye dikkati çekiyor.
Siyasi blog yazarı Halil, bu konuda bir süre önce yürürlüğe giren kısıtlayıcı yasanın anayasa garantisini anlamsız hale getirdiğini, halkı da öfkelendirdiğini söylüyor: ”Geri tepkinin nasıl olacağı, siyasetçilerin nasıl davranacaklarına bağlı. Toplanma yasası aptalca bir hareketti. İşlerine hiç yaramayacak.”
Sadettin İbrahim’e göre yasayı protesto eden son gösteriler, Mısır’da yöneten ve yönetilenler arasındaki dinamiklerin değiştiğini gösteriyor: ”Şu anda üzerinde tartışılan yeni anayasanın koruyucuları Mısır halkı olacaktır. Halkın evet ya da hayır deme fırsatı olacak.”
Geçici hükümet, yeni anayasa taslağı için, bir önceki anayasaya göre daha çok halk desteği bekliyor. 2012 anayasası, referanduma katılımın düşük olması nedeniyle geçerli oyların yüzde 20‘siyle onaylanmıştı.
Yazar Halil, Mısır’da son yıllarda yaşanan olaylar yüzünden halkın büyük bölümünün hayal kırıklığına uğradığı görüşünde. Halil, şaka yoluyla, Mısırlılar’ın gelecek yıl bir sonraki anayasayı beklemek zorunda olduklarını söylüyor.
