Son yıllarda Latin Amerika’daki diplomatik ve askeri varlığını arttırmak ve bölgeyle ekonomik ilişkilerini geliştirmek için çaba harcayan Rusya ile Latin Amerika ilişkisi, geçtiğimiz hafta Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin Latin Amerikalı liderlerden Rusya ile turizm ve ticari ilişkilerini kesmelerini istemesi üzerine yeniden gündemde.
Rusya’nın Latin Amerika’daki en önemli müttefikleri arasında Venezuela, Küba ve Nikaragua gösteriliyor. Rusya’nın bu üç Latin Amerika ülkesiyle kurduğu ilişki daha çok diplomatik ve askeri boyuttayken, ekonomik anlamda en önemli ticari ortaklarıysa bölgeyle yaptığı toplam ticaretin yüzde 64’ünü yaptığı Meksika ve Brezilya.
En önemli ticaret ortağı Meksika
Rusya’nın Latin Amerika’daki en önemli ticari ortağı, geçen yıl 4,7 milyar dolarlık ticaret hacmine sahip olduğu Meksika. Meksika 2021 yılında Rusya’ya başta makine, ekipman ve araçlar olmak üzere toplamda 1,38 milyar dolarlık ihracat yaparken, Rusya’dan 3,4 milyar dolarlık metal, kimyasal ürünler, ahşap ve gübre gibi ürünler ithal etti.
Bu yılın Ocak- Nisan döneminde Rusya ile 733,5 milyon dolarlık ithalat ve 103,1 milyon dolarlık ihracat yapan Meksika, Rusya’nın Latin Amerika’daki toplam ticaret hacminin yüzde 41’ini oluşturması nedeniyle önem taşıyor. Bölgede Rusya ile yapılan ticaret hacminin yüzde 23’ünü Brezilya, yüzde 7’sini Şili, yüzde 6’sını Arjantin oluşturuyor.
Uluslararası ilişkiler ve ekonomi uzmanı Luis Angarita’ya göre Rusya’nın Latin Amerika’daki ekonomik etkisi oldukça sınırlı. Ekonomisi daha çok hammadde ihracatına dayanan Latin Amerika’nın Rusya’dan ithal ettiği başlıca kalemler gübre, demir-çelik, akaryakıt ve ilaç ürünleriyken, bölge ülkelerinin Rusya’ya en çok ihraç ettiği üç ürünse tropikal meyveler, yağlı tohumlar ve et.
Tarımda kullanılan gübrenin yüzde 18’i Rusya’dan
Başta Brezilya, Peru, Arjantin, Ekvador gibi tarımsal ürün ihracatı yapan ülkeler olmak üzere Latin Amerika ülkeleri için Rusya’dan ithal edilen en önemli ürünün gübre olduğunu söyleyen Angarita, Latin Amerika tarımında kullanılan gübrenin yüzde 18’inin Rusya’dan ithal edildiğine dikkat çekiyor. Gübreden sonra en önemli ithalat kalemiyse çelik olarak dikkat çekiyor.
Rusya’nın Latin Amerika’da ekonomik etkinlikten çok özellikle askeri ve diplomatik ilişkilerini geliştirmek için çaba harcadığını belirten uzman, NATO’nun doğuya doğru genişlemesinden rahatsız olan Rusya’nın Amerika kıtasında yeni ittifaklar kurarak kendince bir denge arayışına girdiğini ancak bu çabaların oldukça sınırlı ve retorik düzeyde kaldığını söylüyor.
“Türkiye yaptırımların etkisini azaltabilir”
Ukrayna’nın işgalinin ardından Amerika ve Avrupa Birliği ülkeleri tarafından yaptırım uygulanan Rusya ile ticarete devam etmek isteyen Latin Amerika ülkeleri için Türkiye’nin bir alternatif olduğuna dikkat çeken Angarita, Türkiye’nin uluslararası yaptırım uygulanan diğer bir ülke olan Venezuela ile de benzer bir ilişkisinin olduğuna dikkat çekti.
Rus turistler en çok Küba’yı tercih ediyor
Latin Amerika ile Rusya arasındaki diğer bir gelir kaynağıysa turizm. Rus turistlerin en çok tercih ettiği ülke ise resmi verilere göre geçen yıl 146 binin üzerinde Rus turistin ziyaret ettiği Küba.
Ayrıca diğer bir turizm ülkesi olan Dominik Cumhuriyeti’ni geçen yıl en çok ziyaret eden ülkeler arasında Rusya ikinci sırada yer alıyor. Rus turizminin son yıllarda arttığı bir diğer ülkeyse geçen yıl iki ülke arasında doğrudan uçak seferlerinin başlatıldığı Venezuela.
