Ayhan Köse, bu yıl beklenenden yüksek bir küresel büyüme olsa da hala yavaşlama olduğuna dikkat çekti. Keskin bir gerileme olasılığının 2023'ün başındakinden daha düşük olduğunu söyleyen Köse, ‘’Küresel ekonomi için yumuşak iniş olasılığının arttığı açık’’ dedi
Dünya Bankası'ndaki Türk direktör küresel ekonomi için hangi öngörüde bulundu?
Dünya Bankası Başekonomist Yardımcısı ve Küresel Görünüm Bölüm Direktörü Ayhan Köse, bu yılki Küresel Ekonomik Beklentiler raporundan büyüme ve enflasyon, faiz oranları ve finansal stres ile ileriye dönük politika önceliklerine ilişkin mesajlar paylaştı.
Ayhan Köse, Washington’daki düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü’nün küresel ekonominin durumunu değerlendirildiği toplantısında konuştu.
Köse, büyüme ve enflasyonla ilgili, bu yıl beklenenden daha yüksek bir küresel büyüme olsa da hala keskin bir yavaşlama olduğuna dikkat çekti; ‘’Büyüme muhtemelen COVID öncesi on yılların ortalamasından daha düşük olacak’’ dedi. Köse, enflasyonun da düştüğünü; ancak 2024’te muhtemelen merkez bankalarının hedefinden daha yüksek olacağını kaydetti.
Bu durumun özellikle ABD dahil bazı büyük, gelişmiş ekonomilerde beklenenden daha fazla direnç gösterilmesinden kaynaklandığını belirten Köse, ‘’Dolayısıyla küresel düzeyde, keskin bir gerileme olasılığı bugün 2023'ün başındakinden daha düşük. Eğer buna yumuşak iniş demek isterseniz, küresel ekonomi için yumuşak iniş olasılığının arttığı açıktır’’ diye konuştu.
Dünya Bankası Başekonomist Yardımcısı Ayhan Köse, Brookings Enstitüsü'nün etkinliğinde konuştu.
Ayhan Köse, Dünya Bankası’nın küresel büyümenin 2020'deki yüzde 3 civarından bu yıl yüzde 2 civarına yavaşlayacağı, gelecek yıl ise büyümede yüzde 2,4 civarında marjinal bir artış olacağı öngörüsünü hatırlattı.
İkinci mesajı politika faiz oranları ve finansal stresle ilgili olan Köse, ‘’Büyük gelişmiş ekonomilerde faiz oranlarının bu yıl ve gelecek yıl yüksek kalması bekleniyor. Yüksek borçlanma maliyetleri, zayıf büyüme ve sınırlı mali olanaklar birarada, finansal stres olasılığını arttırmakta ve kalkınma ve iklim hedeflerini engellemektedir’’ dedi.
Ulusal ve küresel politika yapıcıların, kısa vadede finansal ve makroekonomik istikrarı sağlamak ve orta vadede potansiyel büyümeyi arttırmak, iklim değişikliğini ele almak ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için birlikte çalışmasının kritik olacağını vurgulayan Köse, gıda güvensizliğinin büyük bir sorun haline gelmeye başladığına dikkat çekti.
Ayhan Köse, Dünya Bankası’nın bazı gelişmiş ülkelerde 2023 için büyümeyi yukarı yönlü revize etse de, 2024 için tahminleri düşürmesinin nedenini de açıkladı. Finansman koşulları düşünüldüğünde, ülkelerin sıkılaştırılan para politikasının gecikmeli etkilerini giderek daha fazla hissedecekleri ve bunun tüketimin yanısıra yatırımı da etkileyeceğinin açık olduğunu söyleyen Köse, ‘’Halihazırda ABD'de işgücü piyasalarında bir soğuma görüyorsunuz. Ekonomik büyümenin bir tür itici gücü olarak küresel ticareti düşündüğünüzde, bu yavaşlıyor ve keskin bir şekilde yavaşlıyor. Geçen yıl küresel ticaret büyümesi yüzde 6 civarındaydı. Bu yıl ise bu oranın yüzde 2 civarında olmasını bekliyoruz. ABD ekonomisi elbette dirençli, ancak ABD ekonomisi de yavaşlıyor ve Euro bölgesinin yanı sıra Çin'in de ileriye dönük olarak daha zayıf bir büyüme görünümüne sahip olmasını bekliyoruz’’ dedi.
Köse, ‘’Yukarı yönlü sürprizler olacak mı? Olabilir. Yılın başında söylediklerimize kıyasla bugün daha iyi bir konumda mıyız? Evet. Ancak belirttiğim gibi, bu rakamları gelişmekte olan ekonomiler açısından daha büyük bir bağlama oturtmanız gerekiyor. Karşı karşıya oldukları bir dizi zorlukta ciddi ilerleme kaydetmeleri için büyüme oldukça zayıf kalmaya devam ediyor’’ ifadelerini kullandı.
Dünya Bankası 2022 Küresel Ekonomik Beklentiler raporunda, zayıf büyüme ve yüksek enflasyonun birarada olduğu stagflasyon riskinin arttığı uyarısı yapmıştı. 2023 raporunda ise bu riske yer verilmişti. Ayhan Köse de, etkinlikte ‘’Stagflasyon senaryosunun masadan kalktığını söyleyebilir miyiz? sorusunu yanıtladı.
Köse, ‘’Politika faizlerindeki artışın oldukça agresif olduğunu söyleyebiliriz. Şimdi enflasyonun düşmekte olduğu şekilde düşeceği umuduyla, Merkez Bankası diliyle konuşursak, hem ABD'deki hem de Euro bölgesindeki gelişmiş ekonomilerde oldukça sıkılaşmış bir çevrede olacaksınız. Dolayısıyla stagflasyon tartışması en azından şimdilik gündemden düşmüştür’’ dedi.
Etkinlikte ABD Merkez Bankası’nın para politikasındaki hızlı sıkılaşmanın, yükselen piyasa ekonomileri ve gelişmekte olan ülkelere olan yayılma etkisi de konuşuldu. Dünya Bankası Başekonomist Yardımcısı Ayhan Köse’ye göre büyük gelişmekte olan piyasalarda bir sıkıntı yok ancak aynı durum bir alt kategorideki gelişme ihtimali olan yani sınır piyasaları için geçerli değil.
Köse bu öngörüyü, ‘’Büyük, gelişmekte olan piyasalara baktığınızda, bunların bir kısmı temelde enflasyonist baskıları kontrol altına almak için gelişmiş ekonomilerden önce politikalarını sıkılaştırmaya başladı ve politikalarını az çok akıllıca bir şekilde ayarladı. Yani mali sıkıntılar yaşayan büyük bir gelişmekte olan piyasamız yok. Bununla birlikte, sınır piyasalara baktığınızda, düşük orta gelirli ekonomilere baktığınızda, orada önemli zorluklar görüyorsunuz. Zayıf büyüme, yüksek borçlanma maliyetleri ve sınırlı mali imkanın olduğu bir ortamda, bu zorluklar bir süre daha kalacak’’ sözleriyle anlattı.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler mezunu Dilge Timoçin mesleğe 2000 yılında NTV'de başladı. 2008'de Habertürk TV'ye transfer oldu, dış haber sorumlusu olarak görev yaptı. ShowTV'de dış haber editörü ve spiker olarak çalışan Timoçin, sonrasında Al Jazeera Türk'e geçti; Al Jazeera İngilizce için prodüktörlük yaptı. Dilge Timoçin VOA Türkçe'ye katılmadan önce Reuters, Deutsche Welle gibi yabancı basın kuruluşlarıyla çalışıyordu
Forum