Erişilebilirlik

“Muhteşem Yüzyıl” Tartışması


Yoğun gündemde “muhteşem” tartışma

Her şey pazar günü Kütahya Zafer Havalimanı’nın açılışında başladığı sözlerle başladı, Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın: "Bunlar sanıyorum ecdadımızı televizyon ekranındaki Muhteşem Yüzyıl’daki gibi zannediyorlar. Biz öyle bir Kanuni bilmiyoruz. O Kanuni’nin ömrü 30 yıl at üstünde seferlerde geçmiştir.”

Buraya kadar aslında her şey normal gibiydi. Ancak Başbakan Erdoğan, Muhteşem Yüzyıl’la ilgili olarak daha önce dizinin yayınlandığı kanalın sahiplerini uyardığını söyledi ve sonra da yargıyı göreve çağırdı.

Erdoğan: Muhteşem Yüzyıl’la ilgili televizyon sahiplerini uyardım

Erdoğan konuşmasında şunları söyledi: “Ben o dizilerin yönetmenlerini de o televizyonun sahiplerini de milletimin huzurunda kınıyorum. Bu konuda ilgilileri uyarmamıza rağmen yargının da gereken kararı vermesini bekliyoruz. Bu değerlerle oynayanlara milletçe gereken dersin hukuk içinde verilmesi gerekir.”

Başbakan’ın bu sözleri bir anda gözleri, Muhteşem Yüzyıl’a çevirdi. Suriye krizi, sınıra yerleştirilecek Patriot füzeleri, BDP’li milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılma ihtimalini konuşan Türkiye bir anda Muhteşem Yüzyıl krizine direksiyon kırdı.

Nebahat Çehre: Amaç gündem değiştirmek

Şu ana kadar Star TV’den ya da Timur Savcı’nın sahibi olduğu yapımcı şirket TİMS’ten herhangi bir açıklama gelmiş değil. Muhteşem Yüzyıl cephesinden süreçle ilgili olarak konuşan tek isim dizide Kanuni Sultan Süleyman’ın annesini canlandıran ünlü sinema yıldızı Nebahat Çehre oldu.

Hürriyet gazetesine verdiği demeçte, dizinin tarihi olaylardan yola çıkılarak senaryolaştırıldığını hatırlatan Çehre, “zaten başında bunun bir hayal ürünü olduğu belirtiliyor. Bence burada amaç gündem değiştirmek. Memlekette bu kadar sorun varken, bunu gündeme getirmek niye anlamadım. O zaman doğrusunu çeksinler, biz de izleyelim” dedi.

CHP’li Oran: Başbakan’ın değerlendirmeleri demokrasiyle bağdaşmıyor

CHP de Başbakan Erdoğan’ın açıklamalarının gündem değiştirme amacı güttüğü kanaatinde. Meclis’e önerge veren CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda, başbakanın görevleri arasında dizi senaryolarını denetlemek gibi bir tanım var mıdır? Dizilerin takibi ve senaristlerin, yönetmenlerin, patronların kınanması, uyarılması için özel ekip mi kurdunuz? Patronlar, yayınlanmadan önce size yeni diziler hakkında bilgi veriyor mu? Denetimi siz mi yapıyorsunuz? Bu şekilde kaç diziyi-yönetmeni denetlediniz?” sorularının Başbakan tarafından yanıtlanmasını istedi.

Adıyaman’da gazetecilerin soru önergesiyle ilgili sorularını yanıtlayan Oran, “Artık Başbakan işi gücü bıraktı televizyon dizileriyle değerlendirmelerle, yargıyı yönlendirmeye çalışıyor. Bu hem devlet adabına yakışmıyor hem de demokrasi ile bağdaşmıyor” dedi.


Sosyal medya çalkalanıyor

Sosyal medya da Başbakan Erdoğan’ın açıklamalarının ardından çalkalandı. Kapatılan Has Parti’nin Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Bekaroğlu’ndan, Aziz Nesin’in oğluna kadar yüzlerce kişi twitter’dan tartışmayla ilgili görüşlerini açıkladı. Yapımcı Armağan Çağlayan “Televizyonlarda Atatürk'e hakaret etmek "düşünce özgürlüğü"ne giriyor, sadece bir dizi olan Muhteşem Yüzyıl için yargı göreve çağırılıyor” derken, Profesör Deniz Ülke Arıboğan da attığı mesajlarda, filmin Türkiye’nin Neo-Osmanlıcı politikalarını tahrip ettiği savundu: “Neo-Osmanlı'dan harem-Osmanlı imajına geçiş de politiktir. Özgür sanat politikaya hizmet etmez ama hiç bir politik sonucu yoktur da denemez. Muhteşem Yüzyıl'ın özellikle eski Osmanlı coğrafyasında müthiş popülaritesi var. Filmdeki Osmanlı da bir imaj çiziyor ve apolitik değil. Türkiye'deki mesele bence ecdadımızın kötü gösterilmesinden çok, filmdeki Osmanlı’nın Türk dış politikasının kurmaya çalıştığı imaja tersliği” diye yazdı.

Yüksel Taşkın: Seküler Kanuni muhafazakarlara karşı bir tür meydan okuma

Muhafazakar siyaseti uzun süredir yakından izleyen Marmara Üniversitesi’nden Doçent Yüksel Taşkın ise VOA’ya “Tarih üzerinden müthiş bir kültürel kapışma yaşanıyor” dedi.

Taşkın Amerika’nın Sesi Türkçe Yayın Bölümü’ne yaptığı açıklamada, “ Bu durum 1950’lerde ABD’de yaşanmış bir durum. Yani filmler, diziler üzerinden kültürel bir mücadele oluyor. Daha da yaşanacak. Seküler modernist kesimlerin Osmanlı tarihine yeni bir ilgisi, onlar şimdi dünyaya bakışlarını Osmanlı tarihi üzerinden koydular. Bu da tarih üzerinden bir kapışmaya neden oluyor. Çünkü tarih dizilerinde günümüzle ilişkili –daha dünyevi, insan arzularına, ilişkilere, hırslara dair- şeyler de söyleniyor. Kanuni bir tür meydan okuma oluyor. Bu da o dönemleri idealize eden milliyetçi muhafazakarları kızdırıyor. Ciddi bir gerilim var. Ben bunu sağlıklı görüyorum daha da artacağını düşünüyorum” diye görüş belirtti.

Okan Tanşu: Kurmacayı tartışmak abesle iştigal

VOA’ya konuşan Bilgi Üniversitesi’nden Dr. Okan Tanşu ise kurmacayı tarihsel perspektifte tartışmayı abesle iştigal olarak görüyor.

Dr. Tanşu, “ Roma dizisinde de Tudors’ta da tarihi gerçeklikle çelişen durumlar oldu. Ancak kimse bu diziler yayınlamasın demedi. Çünkü bunlar ne belgesel ne yarı belgesel, kurmaca bir iş yapılıyor” dedi.

Muhteşem Yüzyıl, yayınlandığı 74 hafta boyunca zirveden inmedi

Tims tarafından yapılan Muhteşem Yüzyıl, 5 Ocak 2011’da Show TV’de yayınlanmaya başladı. Ertesi hafta gün birinciliğini yakalayan dizi, ondan sonra tahtından hiç inmedi. Bu da beraberinde müthiş bir reklam geliri getirdi.

Dizinin bu göz kamaştırıcı başarısı, Doğan Grubu’ndan satın aldığı Star TV’yi iki yıl içinde Türkiye’nin en çok izlenen televizyonu yapmak isteyen Doğuş Grubu’nu da etkiledi. Doğuş, Muhteşem Yüzyıl’ı Türkiye televizyon tarihinin gördüğü en büyük transfer bedeliyle Star TV’nin bünyesine kattı. O dönemde 50 milyon dolar gibi bir para telaffuz ediliyordu.

Rating gücünü koruyor

Show TV’de geçen iki sezondan sonra Muhteşem Yüzyıl, 2012’ye Star TV’de başladı. Ancak AGB’nin lisans süresi sona erdiğinden ratingler ölçülmüyordu. Ancak 17 Eylül’de TNS yeniden rating ölçümlemeye başladığında eski gücünü hala koruduğu görüldü. 2011’de ölçüldüğünde 12.7 rating alan dizi, 10.58 geri döndü. Ve yayınlandığı Çarşamba günü en yakın rakibine neredeyse iki kat fark atıp, 10-11 rating bandında yerini korudu.

Muhteşem Yüzyıl’ın başarısı yalnız yurt içiyle de sınırlı değil. 42 ülkeye ihraç edilen dizinin 150 milyon kişi tarafından izlendiği tahmin ediliyor.
XS
SM
MD
LG