8 Mart Dünya Kadınlar Günü, kadınların dünya genelindeki başarılarını onurlandırmak amacıyla yüz yıldan uzun süredir kutlanıyor. Ancak bu yıl Corona pandemisi nedeniyle işlerini kaybeden ve evde daha fazla sorumluluk üstlenmek zorunda kalan kadınlar, ekonomik olarak erkeklere oranla daha dezavantajlı durumda.
Birleşmiş Milletler bünyesindeki Dünya Çalışma Örgütü'nün verilerine göre kadınlar, dünya genelinde erkeklere kıyasla pandemi nedeniyle daha çok iş kaybına uğradı. Kadınların yüzde 5'i, erkeklerinse yüzde 3,9'ü pandemiye bağlı olarak 2020'de ya işini kaybetti ya da çalışma saatleri azaltıldı.
Lemusica adlı kadın örgütünün koordinatörü Anchia Mulima, Amerika'nın Sesi'ne yaptığı açıklamada, "Ne zaman dünyada bir olay olsa kadınlar iki kat şiddete maruz kalıyor" diyor.
Birleşmiş Milletler, pandemi süreci boyunca krizden olumsuz etkilenen kadınlarla erkekler arasındaki farklılıkları sık sık gündeme getiriyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Cinsiyet eşitsizliği, son bir yılda çok arttı. Kadınlar, okulların kapanmasının ve evden çalışmak zorunda kalmanın yükünü daha çok taşımak zorunda kaldı" dedi.
BM verilerine göre dünya genelinde çalışan kadınların yüzde 58'i "kayıtsız işlerde" istihdam ediliyor ya da denetimi yetersiz işlerde, sosyal güvencesiz çalışıyor. Hizmet sektörü ya da çocuk bakımı gibi pandeminin en ağır darbeyi indirdiği alanlarda istihdam edilen kadınların sayısı da erkeklere oranla daha yüksek.
ABD'de 2020'de işine son verilen siyah ve Latin kökenli kadınların sayısı, beyaz kadınlara kıyasla daha yüksek. Siyah ve Latin kökenli kadınlar ayrıca son aylarda beyaz hemcinslerine kıyasla daha yavaş istihdam ediliyor.
ABD Çalışma İstatistikleri Dairesi verilerine göre siyah kadınların yüzde 8,9'u ve Latin kadınların yüzde 8,5'i Şubat ayında işsizdi. Bu oran, beyaz kadınlar içinse yüzde 5,2'ydi.
Yazar Minda Harts, Amerika'nın Sesi'ne yaptığı açıklamada, "Corona salgınının kadınları işyerinde nasıl etkilediğiyle ilgili genellemeler yapmak kolay, ancak pandemi farklı kadınları orantısız olarak etkiliyor" dedi.
Harts, sözlerine, "Konaklama, ağırlama gibi sektörlerde çalışan siyah ve diğer azınlık kadınların oranı çok yüksek. Bu nedenle 2020'de bu sektörlerin pandeminin ağır etkisi altında kaldığını gördük" şeklinde devam etti.
Kadınlar dünya genelinde işsizlik oranının ve okulların kapanmasına bağlı olarak çocuk bakımı sorumluluğunun artması gibi ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalsalar da becerilerini kullanmanın yeni yollarını keşfetmekten ve başkalarına ilham kaynağı olmaktan geri kalmadı.
Kolombiya'nın başkenti Bogota'da çocuklarını beslemekte zorluk çeken kadınları görmenin kendisini derinden üzdüğünü söyleyen çiftçi Nubia Rocío Gaona Cárdenas, oğluyla birlikte bir fikir geliştirmiş.
Cardenas, akıllarına gelen fikrin nasıl doğduğunu "Oğlum, 'Verimli bir şeyler yapalım. Bazı YouTube kanalları insanlara hiçbir şey öğretmiyor. İnsanlara çiftçilik yapmayı öğretelim, onlara umut verelim' dedi" sözleriyle anlatıyor.
Cardenas ve oğlunun 2020 yılı Nisan ayında açtıkları YouTube kanalı, bir yılda 700 bin takipçi sayısına ulaşmış.
Pandeminin ilk aylarında kadın terziler, Corona virüsünün yayılmasını önlemek için artan maske talebini karşılamak için dikiş makinalarının başına geçerek maske dikmeye başlamıştı.
Iraklı terzi Niga Muhammed, "Kadınların güçlü olduklarına ve değişim yapabileceklerine inanıyoruz. Bizim de becerilerimiz var ve erkeklerle yan yana çalışabiliriz" diyor.
Yazar Minda Harts, çok sayıda işin uzaktan çalışanlar tarafından yapıldığı bu dönemi, sektörlerin işgücünü çeşitlendirmeleri için bir fırsat olarak görüyor.
Harts, "Siyah ve diğer azınlık kadınların yaşadıkları kırsal alanlardan ya da büyük kentlere taşınma şansı bulamadıkları yerlerden yüksek teknoloji firmalarında, Fortune 500 şirketlerinde çalışabilmeleri için çok daha fazla fırsat elde edeceklerine inanıyorum" diyor.
Ancak ABD Çalışma İstatistikleri Dairesi'nin son birkaç aya ilişkin verileri, istihdamdaki bu değilikliklerin yavaş olacağına işaret ediyor.
Dünya Kadınlar Günü'nün bu yılki teması, "Choose to Challenge" yani "Meydan Okumayı Seç."
Dünya Kadınlar Günü'nün resmi internet sitesinde bu yıl "Meydan okunmuş bir dünya, uyanık bir dünyadır. Meydan okumadan değişim doğar" yazılı.
Pandemi sürecinde dünyanın dört bir yanındaki kadınlar için en acil öncelik, ekonomik olarak ayakta kalabilmek.
