Filistinli yetkililere göre 15 bin konutu ve Gazze’nin tek elektrik santralını onarmak için 7 milyar dolara ihtiyaç var. Ancak Hamas ve İsrail’in ateşkes anlaşması çerçevesinde verdikleri sözleri tutamaması, ‘bağışta bulunacak ülkeler yeni yıkıntıların yaşanabileceği bir bölgeyi onarmaya istekli olur mu’ sorusunu gündeme getiriyor.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, Bakan Kerry’nin iki devletli çözüm üzerinde görüşmelerin yeniden başlaması için ısrar ettiğini söylüyor:
”Konferansta iki devletli çözümü ele almak için fırsat olabilir. Bakan Kerry’nin konferans çerçevesinde bazı görüşmelerde bulunması da bekleniyor ancak konferansın ana odağı bu değil. Bu görüşmeler için tarafların ayrı bir toplantıda biraraya gelmesi gerekiyor.”
İkili devlet çözüm tartışmaları, ateşkes sonrasında iki tarafın da sertleşmesi nedeniyle yeterince ivme kazanmış değil. Örneğin Filistin lideri Mahmut Abbas, Birleşmiş Milletler’de tanınmak için baskılarını arttırdı:
”Kuşatmanın derhal sona ermesi gerekiyor. Bir an önce özgürlüğüne kavuşturulması gereken bir halk var. Filistin Devleti için bağımsızlık zamanı gelmiştir.”
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, birçok Arap liderin İsrail’in güvenlikle ilgili kaygılarını paylaştığı bir dönemde Filistin’deki koalisyon hükümetinin Hamas destekçisi İran’ın elini güçlendirdiği görüşünde:
”Arap dünyasının önde gelen ülkeleri, İsrail’i yıllar boyunca düşman olarak gördükten sonra anladılar ki aslında bizi tehdit eden tehlikelerle onlar da karşı karşıyalar. Bu tehlikeler nükleer güce sahip İran ve Sünniler arasında artan militan İslamcı hareketlerdir.”
American Üniversitesi’nden Ekber Ahmet’e göre Suriye’de oynayacağı role hazırlanan İran, Gazze’deki çatışmaları fırsat bilerek Hamas’la olan bağlarını güçlendirdi:
”İran, Gazze’deki durumu bir fırsat olarak görüyor çünkü normalde Filistin’i desteklemesi gereken Mısır ve Suudi Arabistan gibi diğer Arap ülkelerinin Filistin’in arkasında durmaması, İran’ın elini güçlendirdi.”
Amerikan Barış Enstitüsü’nden Steve Heydemann, Hamas’ın artık Mısır’ın desteğine sahip olmadığını söylüyor:
”Müslüman Kardeşler’in bir kolu olan Hamas hala büyük baskı altında. Bunun nedeni, Mısır’da ve diğer bölgelerde Hamas ve Hamas’a bağlı hareketlerin giderek daha da bastırılıp dışlanması. Bu durum Mısır’da daha çok görülse de Mısır’la sınırlı değil.”
İsrail, Gazze Şeridi’ne malzeme sevkiyatını kabul etti. Amerikalı yetkililer İsrail’in de yeniden imar çabalarına katkıda bulunacağını umuyor. Yardım yapabilecek her ülkeye çağrıda bulunan Obama yönetimi ise bu yardımları kalıcı bir ateşkes koşuluna bağlamadı.
