Başbakanın görevden alınmasına koşullar getiren yasanın, İsrail meclisinden geçmesinin ardından bugün başsavcı Gali Baharav-Miara, Başbakan Benyamin Netanyahu'yu uyardı. Baharav-Miara, Netanyahu’ya hükümetin adalet sisteminde reform çabalarına müdahil olarak mevcut yolsuzluk davalarıyla çıkar çatışması içine girdiği uyarısında bulundu.
Adalet sisteminde önerilen değişiklikler nedeniyle ülkede protesto gösterileri devam ederken Netanyahu, televizyonda yaptığı konuşmada, her şeyi kenara bırakarak çözüm üretmeye odaklanacağını söyledi. Yasaya karşı çıkanlar Anayasa Mahkemesi'nin yetkilerinin sınırlandırılmasından endişeli.
Binlerce kişinin katıldığı protesto gösterilerinin ekonomiyi olumsuz etkilemesinden endişe ediliyor ve bunun sağcı koalisyonda çatlaklara neden olabileceği belirtiliyor.
İsrail Kanal 12 televizyonuna göre, Netanyahu'nun konuşmasının ardından yaklaşık 200 elit yedek hava kuvvetleri pilotu, planlanan adalet sistemi reform yasası nedeniyle bugün iş bırakacaklarını duyurdu.
Yedek askerler tepkili
İsrail basınında yeralan bir mektupta, İsrail ordusunda gönüllü olan yedek askerler planlanan yasa değişikliği karşısında silah altına girme çağrılarını reddedeceklerini söyledi.
İsraillilerin çoğu 2-3 yıl askerlik görevi yapıyor ve bazıları orta yaşlarına kadar yedek asker olarak göreve devam ediyor. Yedek askerler, İsrail'in bir dizi savaşta galip gelmesine yardım ederken ordu son zamanlarda daha çok daimi kuvvetlere güveniyor.
Ancak yedek askerler olgunlukları ve yetenekleri nedeniyle İsrail ordusunun önemli bir varlığı olarak görülüyor. Bu kişiler silah altına girmeyi reddetmeleri yüzünden cezaya çarptırılabilirler ancak bu şu ana kadar nadiren yaşanan bir durum.
Hükümet liderleri askerlik görevini reddetmenin kırmızı çizgi olduğunu söylüyor. Başbakan Netanyahu 6 Mart'taki açıklamasında bunun İsrail'in varlığının temellerini tehdit edeceğini kaydetmişti.
Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın yasa değişikliği planının askıya alınması çağrısında bulunacağı haberlerinin üstüne Netanyahu, revizyonun silahlı kuvvetler üstündeki potansiyel etkisi konusunda uyarıda bulunan Gallant'ı görüşmeye çağırdı.
Netanyahu tüm bunlara rağmen televizyondan yaptığı konuşmada, gelecek hafta tasarının ana kısmını geçirmek için harekete geçeceğini söyledi.
Dün İsrail meclisi Knesset, başbakanın görevden alınması için gerekli koşulları sınırlandıran değişikliği kabul etmişti. Başsavcı Baharav-Miara, Netanyahu'nun adli reform paketine karışmaması gerektiği uyarısında bulundu.
Başsavcı mektubunda Netanyahu'ya, "Yasal durum açık: yargıyı değiştirmeye yönelik girişimlere dahil olmaktan kaçınmalısınız. Dün geceki açıklamanız ve bu konuyu ihlal eden her eyleminiz hukuka aykırıdır" dedi.
Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, eski Merkez hükümet tarafından atanan başsavcıyı, muhalefet lideri gibi davranmakla suçladı.
Başsavcının mektubunun ardından, İsrail'deki Kaliteli Hükümet Hareketi adlı izleme grubu, mahkemeye engel olma davası açacağını ve Netanyahu'nun ağır para cezaları ve hapis gibi yaptırımlara tabi tutulmasını talep edeceğini söyledi.
Söz konusu mahkeme sistemi reformları arasında hükümetin hakimlerin seçilmesinde söz hakkı olması ve Anayasa Mahkemesi'nin yasaları geri çevirme hakkının kısıtlanması yer alıyor.
Yasa değişikliği paketini savunanlar bunun Anayasa Mahkemesi'nin yetkisini aşmasını engelleyeceği ve hükümet erkleri arasında dengeyi sağlayacağı görüşünde. Yasayı eleştirenler ise mahkemeleri zayıflatacağı, sivil özgürlükleri ve ekonomiyi tehdit edeceği görüşünde.
Bugün Londra'da İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'la görüşen Netanyahu yine protestolarla karşılaştı. Downing Street'teki Başbakanlık ofisi önünde toplanan yüzlerce kişi, İsrail bayrakları sallayarak davul çaldı. Bazılarının "Netanyahu hapse, sen İsrail adına konuşamazsın" sloganları attığı duyuldu.