BOULDER, COLORADO —
Hayatın en güzel sahnelerinden biri yıldızlı bir gecedir. Ancak yapay ışıklar kent sokaklarını ve mahalleleri gün kadar aydınlık hale getirirken yıldızları görmek de zorlaşıyor. Bu, astronom, siyasetçi ve yıldız meraklılarını ışık kirliliğini azaltmak için çalışmaya itiyor.
Colorado Üniversitesi yakınlarında günbatımı yaklaşırken astronomlar da gece görüşlerini koruyan kırmızı filtreli ışığın altına teleskoplarını kuruyor.
Gözlem merkezinin direktörü Fabio Mezzalira beyaz ışığın birçok kişiyi en az 30 dakika gece görüşünden mahrum bıraktığını söylüyor.
Şimdi o kadar çok ışık var ki hızlandırılmış Dakotalapse fotoğraflarında da görebileceğiniz yıldız görüntülerini yakalamak çok zor. Ve yıldızları izlemek bir yüz yıl öncesine göre çok farklı bir deneyim.
Mezzalira, eskiden ışık kirliliği diye bir şey olmadığı için bir zamanlar insanların gökyüzünü bilip, anladıklarını söylüyor.
Işık kirliliği artık her yerde. Uluslararası Karanlık Gökyüzü Derneği ve NASA’nın görüntüleri de bunu kanıtlıyor.
Gazeteci Paul Bogard bu kadar fazla ışığın insanların doğal uyku düzenine müdahale ederek sağlıklarına da zarar verdiğini söylüyor: “Yaşam parlak günler ve karanlık gecelerde evrimleşti. Yaşamın sağlık için karanlığa da gereksinimi var.”
Bogard, Gecenin Sonu adlı kitabında çok daha fazla yıldız görebilmemiz gerektiğini söylüyor: “Bazen görmemiz gereken yıldızların yüzde 95, 96 hatta 99’unu göremiyoruz.”
Sokak lambaları ve ışık saçan levhalar hem elektrik harcıyor hem de etrafımızdaki galaksileri görmemizi engelliyor. Uluslararası Karanlık Gökyüzü Derneği, yıldızları daha iyi görmek için ışıklandırmaların yere dönük şekilde kullanılmasını tavsiye ediyor.
Boulder kenti bu fikirlerin bazılarını uygulamaya başlamış. Artık alışveriş merkezlerinde daha yumuşak bir ışık kullanılıyor ve bazı mahallelerde sokak ışıklandırılması yok.
Bogard, 4 bisikletlinin miğferlerindeki ışıkları kullanarak mutlu bir şekilde yanımızdan geçip gittiğini söylüyor.
Colorado Üniversitesi’nde ziyaretçiler teleskoplarıyla yıldızlı geceyi izlemeyi çok seviyor.
Mezzalira yıldızlı gecelerin kolay unutulmadığını söylüyor. O da unutmamış: “İlk kez 11 yaşında çevremdeki evreni fark etmeye başladım. Plajdaydım ve hiç ışık kirliliği yoktu. Yıldızlar muhteşemdi ve gökyüzü yıldızların parlaklığıyla siyah değildi, griye dönüşmüştü.”
Uluslararası Karanlık Gökyüzü Derneği ışık kirliliğini sınırlamak isteyen topluluklara ışıklandırma planları geliştiriyor ve yıldızları yeniden görünür hale getirmeyi amaçlıyor.
Colorado Üniversitesi yakınlarında günbatımı yaklaşırken astronomlar da gece görüşlerini koruyan kırmızı filtreli ışığın altına teleskoplarını kuruyor.
Gözlem merkezinin direktörü Fabio Mezzalira beyaz ışığın birçok kişiyi en az 30 dakika gece görüşünden mahrum bıraktığını söylüyor.
Şimdi o kadar çok ışık var ki hızlandırılmış Dakotalapse fotoğraflarında da görebileceğiniz yıldız görüntülerini yakalamak çok zor. Ve yıldızları izlemek bir yüz yıl öncesine göre çok farklı bir deneyim.
Mezzalira, eskiden ışık kirliliği diye bir şey olmadığı için bir zamanlar insanların gökyüzünü bilip, anladıklarını söylüyor.
Işık kirliliği artık her yerde. Uluslararası Karanlık Gökyüzü Derneği ve NASA’nın görüntüleri de bunu kanıtlıyor.
Gazeteci Paul Bogard bu kadar fazla ışığın insanların doğal uyku düzenine müdahale ederek sağlıklarına da zarar verdiğini söylüyor: “Yaşam parlak günler ve karanlık gecelerde evrimleşti. Yaşamın sağlık için karanlığa da gereksinimi var.”
Bogard, Gecenin Sonu adlı kitabında çok daha fazla yıldız görebilmemiz gerektiğini söylüyor: “Bazen görmemiz gereken yıldızların yüzde 95, 96 hatta 99’unu göremiyoruz.”
Sokak lambaları ve ışık saçan levhalar hem elektrik harcıyor hem de etrafımızdaki galaksileri görmemizi engelliyor. Uluslararası Karanlık Gökyüzü Derneği, yıldızları daha iyi görmek için ışıklandırmaların yere dönük şekilde kullanılmasını tavsiye ediyor.
Boulder kenti bu fikirlerin bazılarını uygulamaya başlamış. Artık alışveriş merkezlerinde daha yumuşak bir ışık kullanılıyor ve bazı mahallelerde sokak ışıklandırılması yok.
Bogard, 4 bisikletlinin miğferlerindeki ışıkları kullanarak mutlu bir şekilde yanımızdan geçip gittiğini söylüyor.
Colorado Üniversitesi’nde ziyaretçiler teleskoplarıyla yıldızlı geceyi izlemeyi çok seviyor.
Mezzalira yıldızlı gecelerin kolay unutulmadığını söylüyor. O da unutmamış: “İlk kez 11 yaşında çevremdeki evreni fark etmeye başladım. Plajdaydım ve hiç ışık kirliliği yoktu. Yıldızlar muhteşemdi ve gökyüzü yıldızların parlaklığıyla siyah değildi, griye dönüşmüştü.”
Uluslararası Karanlık Gökyüzü Derneği ışık kirliliğini sınırlamak isteyen topluluklara ışıklandırma planları geliştiriyor ve yıldızları yeniden görünür hale getirmeyi amaçlıyor.
