Royal London Üniversite Hastanesi’nde görev yapan ve İngiltere Sağlık Hizmetleri NHS’e 30 yıldır hizmet veren Dr. İsmail Bulut, İngiltere Sağlık Bakanlığı’nın Corona virüsü aşısında seferberlik planının ayrıntılarını VOA Türkçe Londra Muhabiri Barış Çimen’e anlattı.
Bu hafta açıklanan ve tedarik, öncelik, yer ve insan gücü şeklinde 4 ana başlıkla yayınlanan seferberlik planıyla gelecek sonbahara kadar tüm ülke nüfusunun aşılanması planlanıyor.
“7 çeşit aşıdan 367 milyon doz sipariş edildi”
Dr. İsmail Bulut İngiltere’nin 7 farklı aşıdan 367 milyon doz aşı sipariş ettiğini ve bu miktardaki aşının İngiltere’nin toplam nüfusu olan 65 milyon kişiyi altışar doz olmak üzere 3 kez aşılamaya yetecek miktarda olduğunu söyledi.
Bulut, 7 çeşit aşının tamamının kaliteli, etkili ve onaylanmış aşılar arasından seçildiğini belirterek aşıların, neden farklı yöntem ve teknikle geliştirilmiş olması gerektiğini, “Bazı kişiler, bazı aşılara karşı duyarlı olabilir, ya da belli aşıları alma gücü yoktur. Örneğin hamilelere ‘canlı aşı’ vermek tehlikelidir. Onlara mRNA aşısı yani BioNTech-Pfizer’in aşısı gibi bir aşıyı uygulamak daha uygundur” sözleriyle açıkladı.
Kanser tedavisi süren hastaların bağışıklığı indirgenmiş olduğundan, onların da bünyesinin her aşıyı kaldıramayabileceğini söyleyen Dr. Bulut, bu farklı aşıların sunduğu seçenekleri “çok iyi” olarak niteledi.
Hangi tür aşılar?
İngiltere Sağlık Bakanlığı’nın kamuya da açık kaynaklarda paylaştığı ve Sağlık Hizmetleri’ne verdiği bilgilendirme metnine göre İngiltere, BioNTech Pfizer’dan 40 milyon, Oxford Üniversitesi’nin geliştirdiği Astra Zeneca aşısından 100 milyon, henüz 3. Faz deneme aşamasındaki Janssens ve Valneva aşılarından 30 ve 60’ar milyon, yine üçüncü faz testleri süren Glaxo Smith Kline-Sanofi Pasteur ve Novavax aşısından 60’ar milyon ve Moderna’nın testleri tamamlanmış ve onaylanmış aşısından da 17 milyon doz olmak üzere toplamda 367 milyon doz aşı sipariş etti.
Doktor Bulut’un da verdiği bilgilere göre bu yedi çeşit aşının bazıları inaktif virüs, bazıları ise mRNA teknolojisiyle geliştirilmiş. Novavax ve Glaxo ile Sanofi’nin de olduğu gibi protein teknolojisiyle geliştirilen aşılar da var.
Bulut, Janssens ve Oxford Üniversitesi’nde geliştirilen aşıların ise vektör aşısı, yani insana zarar vermeyen bir virüs çeşidinin içine Corona virüs parçacıkları yerleştirilerek elde edildiğini anlattı.
Önce kimler aşılanacak?
Dr. Bulut, İngiltere Sağlık Bakanlığı’nın “Kitlesel Aşılama Planı”nda, aşıda öncelik tanınan grupları da belirlediğini, ilk sırada bakım evlerinde kalanlar ve bakıcıları olduğunu söyledi. İngiliz İstatistik Kurumu ONS’nin verilerine göre İngiltere’de 90 yaş üstü 9 bin kişinin yaşadığını da belirten belirten Bulut, ikinci grupta ise sağlık çalışanları ve sosyal yardım görevlileriyle 85 yaş üstü kimselerin yer aldığını belirtti.
Üçüncü grupta aşılanacaklarsa 75 ve 80 yaş arası kimseler olacak. Dördüncü gruptaysa 70 yaş üstü ile 16 ila 64 yaş arası tıbbi geçmişi olan zayıf bünyelilerin aşılanması hedefleniyor. İsmail Bulut’a göre, bu gruba, örneğin diyabeti olan kronik hastalar, böbrek, karaciğer, kemik iliği gibi organ ve doku nakli olanlar ve kanser olanlar dahil.
“İngiltere çapında 2 bin 7 yüz Aşılama Merkezi kurulacak”
Bakanlığın bilgilendirme metninde, “Aşı Merkezleri” de seferberliğin ana başlıkları arasında yer alıyor. Aşıların nerelerde yapılacağı ise üç alt başlıkta verilmiş. Dr Bulut, bazı stadyum, sergi sarayı ve hipodromların yüksek kapasiteli aşılama merkezine dönüştürüleceğini, ikinci olarak ise, İngiliz Sağlık Hizmetleri’nin mevcut binalarının kullanılacağını belirtti. Üçüncü derecedeki aşılama mekanlarının ise bazı yerel eczaneler olacağı belirtiliyor.
Bu plana göre aşı olacak kişiler, 15 kilometreden daha uzak yerlere yönlendirilmeyecek şekilde ülke çapında 2700 merkezde aşı olabilecek.
Aşı Görev Gücü
Dr. İsmail Bulut, hükümetin “Aşı Seferberlik Planı”nda dördüncü başlık olarak belirlediği Aşı Görev Gücü’nde de kimlerden faydalanılacağının yazdığını anlattı.
Kitlesel aşılama görevinde önce mevcut sağlık personelinden faydalanılacağını anlatan Bulut, aşı yapmak için ayrıca 80 bin kişinin işe alındığını ve emekli olanların göreve geri çağrıldığını belirtti.
Bulut, sağlık için görev yapan hayır kurumlarınının, özellikle St. Johns ambulans hizmetleri gibi gönüllüler ordusunun yanı sıra ilk yardım eğitimi bulunan havayolları kabin personelinin de seferberliğe dahil edilmesinin planlandığını aktardı.
Dr. İsmail Bulut, bu 4 ana başlıklı seferberlik planının başka ülkelere de örnek olabileceğini düşünüyor.
