İngiltere Brexit’le birlikte artık üçüncü taraf bir ülke olarak AB üyeleriyle yeni bir ticari sürece girdi. Türkiye ise AB’yle arasındaki Gümrük Birliği anlaşması nedeniyle, Brexit‘le beraber İngiltere’yle yürüttüğü ticaretteki yasal zeminini de yitirmişti. Şimdi iki ülke AB’den bağımsız bir serbest ticaret anlaşması imzaladı. Anlaşma iki ülkenin ticaret bakanları tarafından açıklandı. VOA Türkçe Londra muhabiri Barış Çimen, İngiltere’den Türkiye’ye mal getiren Türk ithalatçı ve nakliyecilerle mevcut durumu konuştu.
“Bir çok mal ve kalemde gümrük oranları düşebilir”
19 ülkeyle yılda 50 milyon sterlinlik iş yapan işadamı Vehbi Keleş, Türkiye’den çok miktarda alım yapmayı sürdürebileceklerini, bir çok kalemde mevcut gümrük vergilerinin kalkmasını beklediklerini söyledi. Vehbi Keleş ayrıca son gelişmelerle İngiltere’yle Türkiye’nin arasındaki ticaretin daha da gelişeceğinden umutlu olduğunu belirtti.
Londra’da Gima adlı gıda toptancılığı işini sürdüren Keleş İngiltere’deki Türk ve diğer etnik topluluklara ait bakkal ve marketlere ürün tedariğini sağlıyor.
Diğer bir gıda ithalatçısı Özgür Yılmaz, Expo Food Midlands adıyla özellikle AB ülkelerinden İngiltere’ye gıda köprüsü kurmuş. Yılmaz, gümrük vergilerinde, AB ülkelerine kıyasla Türkiye’nin içinde bulunduğu dezavantajı zeytinyağı örneğiyle anlattı. Özgür Yılmaz, İtalya’dan ya da Yunanistan‘dan gelen zeytinyağı İngiltere’ye gümrük vergisiz’ girerken, fiyatı uygun dahi olsa Türkiye’den gelene gümrük vergisi uygulandığını söyledi.
İngiltere Türkiye’den et ve süt ürünlerine kapıyı açar mı?
İngiltere’de büyük süpermarket zincirlerinde olmasa da Türkler’in yaşadığı bölgelerdeki bakkal ve marketlerde Türk lezzetleri bulunabiliyor ancak özellikle et ve süt ürünlerinin Türkiye’den ithalatı sınırlı. Şimdi beklenen, söz konusu anlaşmayla kota ve hijyen gibi kısıtlamalar hafifletilip gelmeyen ürünlerin de gelmesinin sağlanıp sağlanmayacağı.
Londra’da Türk bakkallarında bulunabilen Türk sucuğunun, şarküteri ürünlerinin, yoğurt, peynir gibi süt ürünlerinin aslında Türkiye’de değil Avrupa’daki Türk imalathanelerinde ya da fason olarak siparişle üretildiğini söyleyen Vehbi Keleş, bu ürünlerin de önü açılırsa Türkiye’yle ticarette büyük bir avantaj sağlayacaklarını belirtti.
Ticaret sadece gıda ürünüyle sınırlı değil
İngiltere Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2019 yılında İngiltere’yle karşılıklı 25 milyar 250 milyon dolarlık alışveriş yapılmış. Bunun içinde endüstri ürünleri de var ve bu ürünlerin bir kısmını BKM Uluslararası Nakliye şirketiyle İngiltere’ye Türk işadamı Hasan Bakımcı getiriyor.
Bakımcı, kendilerine ait 100 araçlık TIR filosunun yanısıra taşeron anlaşmalarla karadan denizden ve havadan ulaştırma modülleriyle Türkiye ve AB’den yaptıkları taşımacılığı anlattı. Bakımcı, Türkiye’den gıda ürünlerinin dışında, yoğunluklu olarak otomotiv yedek parçası, elektronik malzeme de getirdiklerini söyledi.
Özgür Yılmaz, Türkler gibi İngiltere’deki diğer toplumlara da gıda tedariğini Avrupalı üreticilerden sürdüreceklerini söylüyor. İngiltere’deki göçmen toplumlar arasında örneğin Polonyalılar’ın da olduğuna işaret ederken onların da şarküteri ve süt ürünlerinde ‘devamlı müşterileri’ durumunda olduklarını belirtiyor.
Türkiye İngiltere’nin en büyük 5. ticaret ortağı
İngiltere Brexit sonrası dönem için şimdiye kadar 62 ülkeyle serbest ticaret anlaşması yaptı. Türkiye bu listede Japonya, Kanada, İsviçre ve Norveç’in ardından 5’inci büyük ticaret hacmine sahip.
İngiltere’deki Türk işadamlarına göre Türkiye’nin üretim potansiyeli kadar ‘zorlukları aşabilen ticari becerilerinin’ de bu büyüklük sıralamasında payı var. Hasan Bakımcı, Türkiye’nin özellikle pandemi döneminde çok başarılı ticari operasyonlara imza attığını söylerken, Avrupa’da hiçbir ülke İngiltere’ye mal getiremezden Türkiye’nin getirebildiğini belirtti.
Bakımcı’ya göre, bu özelliğiyle Türkiye, İngiltere’nin gözünde çok değerli bir ortak.
