2012’de Londra Olimpiyatları’na ev sahipliği yaparak başta İngiliz halkı olmak üzere bütün dünyanın övgüsünü toplayan İngiltere’nin Ulusal Sağlık Hizmetleri’nde ciddi bir kriz yaşanıyor. Uzmanlara göre, ülkenin devlet tarafından fonlanan sağlık sistemi çökmek üzere.
İngiltere’de kısaca NHS olarak bilinen Ulusal Sağlık Hizmetleri’ne bağlı hastaneler ve acil servisler artık ihtiyacı karşılayamıyor. Şu anda 55 binden fazla hayati önemde olmayan ameliyat, kış hastalıklarındaki artış nedeniyle askıya alınmış durumda.
Aşırı soğuklar, ölümcül grip salgını ve sosyal hizmetlerdeki bütçe kesintileri, gidecek hiçbir yeri olmayan yaşlıların hastaneleri doldurmasına yol açtı. Uzmanlara göre, bu kış mevsimi, NHS’in kırılgan durumunu gün ışığına çıkardı.
Geçtiğimiz hafta, göğüs ağrısı şikayetiyle acil yardım servisini arayan 81 yaşındaki emekli bir vatandaşa dört saat boyunca yardım ulaştırılmadı. Hasta, ambulans beklerken öldü. Hastalar, saatlerce soğuk hastane koridorlarında, yatakların boşalması için bekletiliyor. Buarada, ülkenin kuzeydoğusundaki hastaneler, bölgede mide ve bağırsak virüsü salgını görüldüğünü bildiriyor.
Kriz Siyasi Kaynaklı
Eski Sağlık Bakanı Norman Lamb, sağlık ve sosyal hizmetlerde yaşanan krizden siyasetçileri sorumlu tutuyor.
Lamb “Geçtiğimiz haftalarda yaşanan kış krizi, mevcut durumun sürdürülemez olduğunu kanıtladı. Nüfus yaşlandıkça ve sağlık hizmetlerine talep arttıkça, durum daha da kötüleşecek“ diyor.
İngiltere Başbakanı Theresa May, hayati önemi olmayan ameliyatların askıya alınmasından ve bazı acil servislerin çok ciddi vakalar dışındaki vakaları geri çevirmek zorunda kalmasından dolayı İngiliz halkından özür diledi. Öte yandan, sağlık sisteminde kriz yaşandığı iddialarını reddeden May, durumun hükümetin kontrolu altında olduğunu savunuyor.
Başbakan May, BBC’nin yaptığı bir söyleşide “NHS bu kışa, her zamankinden daha iyi hazırlandı. Ameliyatların ertelenmesine gelince, o da planın bir parçasıydı” dedi.
May, geçen ay NHS bütçesinin 450 milyon dolar arttırılmasına karar verildiğini de hatırlattı. Ancak Sağlık Bakanı Jeremy Hunt, dünyanın en büyük beşinci ekonomisinin sağlık hizmetlerini iyileştirmek için bundan çok daha fazlasına ihtiyaç olduğunu söyledi. Hunt, ayrıca, NHS bütçesinde 10 yıllık planlama yapılması gerektiğini savundu.
Parlamentoda 90’dan üzerinde milletvekili, NHS bütçesinin yaşlanan nüfusun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yeniden yapılandırılması konusunun, partilerarası tartışmaya açılmasını isteyen bir dilekçeye imza attı. Siyasi Araştırmalar Merkezi (The Center for Policy Studies (CPS), vergilerden elde edilen gelirin, yaşlanan nüfusun hızla artan ihtiyaç ve taleplerini karşılamaya yetmeyeceği uyarısında bulunarak, NHS için alternatif gelir kaynakları yaratılmasını önerdi.
Uzun Vadeli Çözüm İhtiyacı
CPS raporunu hazırlayanlardan Lord Saatchi, NHS için, kısa vadeli siyasi hedeflere bağlı olmayan, uzun vadeli bir bütçe planı yapılması gerektiğini söylüyor.
NHS, Avrupa’da özel sektör ve devletin ortak fon sağladığı birçok sağlık sisteminin gerisinde kalmış durumda. Buarada İngiltere, gençler arasında obezitenin en yaygın olduğu Avrupa ülkesi. 25 yaşın altındaki genç kadınların yüzde 29’u obez kategorisinde yer alıyor. Ayrıca İngiltere’de depresyon ve demans hastalıkları da yükselişte.
Uzmanlar, ülkedeki ortalama yaşam süresinin neredeyse 10 yıl uzamasında NHS’in büyük bir rol oynadığını söylüyor. Ancak NHS, ortalama yaşam süresinin uzamasından kaynaklanan kronik sağlıksızlık sorunuyla mücadele etmeye hazır değil.
NHS’in yıllık bütçesi, kurulduğu 1948 tarihinden beri, 100 kat arttı. İngiltere’de sağlık sistemine 170 milyar dolarlık bütçe ayrılıyor. Bu da, ülkenin gayri safi milli hasılasının yüzde 10’u demek. Ancak şu anda bu bütçenin yüzde 80’inden fazlası kronik hastalıklarla mücadele için harcanıyor. Bazı uzmanlara göre, 2025 yılına kadar, Tip 2 diyabet hastalarının tedavisinde kullanılan kaynaklar, toplam NHS bütçesinin yüzde 25’ine ulaşacak.
Ülkedeki sağlık sistemi krizinden en fazla, NHS acil servisleri etkileniyor. Ülke çapındaki ilk yardım kliniklerinin yüzde 40’ı geçtiğimiz yıllarda kapatıldı. Acil servislerde, maaş kesintisi yüzünden işten ayrılan doktor ve hemşire sayısı da giderek artıyor. Öte yandan, İngiltere Brexit öncesinde, diğer Avrupa ülkelerinden doktor ve hemşire istihdam etmekte zorlanıyor. NHS’deki genç doktor ve hemşirelerin büyük bir kısmının Avrupa’dan geldiği düşünülürse, Brexit kararının İngiliz sağlık sistemindeki krizin aşılmasını biraz daha zorlaştıracağı görülüyor.
