Türkiye’de ikinci el araç fiyatlarındaki artış son yıllardaki en yüksek seviyesinde. Uzmanlara göre Corona virüsünün etkisi ve kamu bankaları tarafından kredi desteğinin sağlanması, ikinci el araçlara talebi arttırdı. Ayrıca pandemiden dolayı yurtdışından sıfır araç gelmemesi, döviz kurundaki yükseliş ve araç satış işini merdiven altı yapanların yüksek fiyat belirlemeleri de artışın diğer nedenleri olarak gösteriliyor.
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, VOA Türkçe’ye konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu: “Fiyatlarda bir köpük olduğu kesin. Bu fiyatların normal seviyeye dönmesi, sıfır araçların piyasaya yeterli seviyede girmesinden sonra olacaktır. Talep, arzı karşılamadı. Bunun en önemli sebebi fabrikaların pandemi sürecinde yeteri kadar üretim yapamaması. Buna bağlı olarak da ikinci el otomobil fiyatları artışa geçti. Bunun yanında döviz yılbaşından bu yana yüzde 20 değer kazandı. Sıfır araçlarda fiyat artışı ise yüzde 50’lere vardı.”
“Pandemide ikinci el arabalara talep arttı”
Pandemi sürecinde insanların toplu taşıma araçlarına binmek istememesinin de ikinci el araçlara talebi arttırdığının altını çizen Ertemel, buna örnek olarak, geçen sene 200 bin TL’ye satılan Passat marka bir arabanın bugünkü piyasa şartlarında fiyatının 290 bin TL bantlarına geldiğini belirtti.
“800 bin kişi kayıt dışı araç satışı yapıyor”
Araç piyasasını artık kendilerinin değil internet üzerinden satışlara göre belirlediğini ifade eden Ertemel, sözlerine şöyle devam etti:
“Fiyat belirleyicisi artık internet oldu. İnsanlar araç alıp satarken fiyatlara internet üzerinden bakarak karar veriyor. Şu anda bu işi fırsata çeviren kişi ve kurumlar olmaya başladı. Bu kişiler araçları sıfır bayilerinden alıyorlar. Araçlar piyasaya çıktığı zaman da internet ortamında üzerine 50-60 bin TL koyarak satmaya başladılar. Bunlar piyasayı ve enflasyonu çok kötü bir şekilde etkiledi.”
Devletin, kayıt dışı araç satışını önleyici tedbirler alması gerektiğine vurgu yapan Ertemel, “Biz bu işi resmi bir şekilde vergimizi vererek, istihdam sağlayarak yapıyoruz. Bu fiyatları gerçek değerine oturtmak için büyük mücadele sergiliyoruz. Biz burada bu mücadeleyi sergilerken de devletimizden destek bekliyoruz. Araç alım-satım işini kayıt dışı bir şekilde yapan bizim tespit ettiğimiz 800 bin insan var. Bu araçların noter üzerinden satışı yapıldığı için maliye bakanlığı bunları incelemesi gerekiyor. İncelediği zaman kayıt dışı bir şekilde bu işin yapıldığını görecek ve büyük bir vergi kaybının önüne geçmiş olacak” şeklinde konuştu.
“Bu artıştan memnun değiliz”
Araç fiyatlarındaki yükselişin kendilerine faydadan çok zararı olduğunu söyleyen Ertemel, sözlerine şöyle açıklık getirdi: “Bu şekilde ikinci el fiyatlarının artmasının doğru olduğunu düşünmüyoruz. Geçen seneyle bu seneye baktığımızda elimizdeki sermayeyle araç adedi anlamında yüzde 100’e varan gerileme yaşadık. Geçen sene galerimize 5 milyon TL’ye 30 araba alabiliyorsak, bugün için yine 5 milyon TL’ye 15 araç alabiliyoruz. Bu da bizim için olumsuz bir durum. Çünkü biz buraya gelen müşterilere çeşit sergilemek, alternatif sunmak zorundayız. Bu şekilde ne oldu, bizim çeşidimiz azaldı. Özetle, bunun bize hiçbir faydası olmadı, aksine biz bu durumdan otomobilciler olarak hiç memnun değiliz.”
“Fiyatların ineceğini zannetmiyorum”
25 senedir araç-alım satım işiyle uğraştığını kaydeden Bahadır Ergün’e göre araç fiyatlarındaki artışın sebebi, planlamada yapılan hatadan dolayı geçen sene yurt dışından yeterli sıfır araç talep edilmemesi. Bankaların uygun faizli kredi vermesinin de araç talebinin artmasına sebep olduğunu söyledi.
Ergün, “Son dönemdeki hareketliliğin, araç kredilerinin faiz oranlarının düşürülmesinden ve sıfır otomobil siparişlerinin yeterli seviyede verilmemesinden kaynaklandığını düşünüyorum. Çünkü hangi otomobil bayisine gidersiniz gidin gerek ticari gerek binek otomobil yok. Şu anda kasım, aralık ayının otomobillerini satıyorlar. İnşallah yıl sonuna kadar bir rahatlama bekliyoruz.”
İkinci el araçların ciddi anlamda prim yaptığını söyleyen Ergün, bu durumdan son tüketicinin faydalandığını verdiği örnekle açıkladı: “Tüketicinin 6 ay önce 300 bin TL’ye almış olduğu bir otomobil bugün 400 bin TL’den alıcı bulabiliyor. Bizim için değişen hiçbir şey yok. 300 bin TL’ye alıp küçük bir farkla satmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
Ergün, “Otomobillerdeki ÖTV’ler ve kurdaki artışlardan dolayı fiyatların daha aşağıya ineceğini zannetmiyorum” diyerek sözlerini sonlandırdı.
“Araç fiyatları günden güne artıyor”
İSTOÇ Oto Ticaret Merkezi’ne araba bakmaya gelen Alper Şenol, araç fiyatlarının yüksekliğinden şikayet etti. Şenol, “Şu anda maalesef araba alamıyorum. İnsanlar araba almak için kredi çekiyor, daha çok borçlanıyor. Araç piyasası artık Dolar, Euro gibi oldu. Günden güne artıyor. Bugün baktığınız araba yarın yüzde 10 oranında artmış olabiliyor. Üç ay önce 120-130 bin TL bandında baktığım araba şu anda 160-170 bin TL civarında olmuş” dedi.
