ABD’de iki Kongre üyesi Salı günü Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı’na habersiz uçarak ABD ordusunun yürüttüğü tahliye çalışmalarını gözlemledi. Yönetim yetkilileri, Dışişleri Bakanlığı ve ABD askeri personelinin Kongre üyelerinin güvenliğini sağlamak ve onlara bilgi aktarmak için tahliye kaynaklarını kullanmak zorunda kalmalarından dolayı ziyareti eleştirdi. ABD Afganistan’dan çıkmak isteyen vatandaşlarıyla risk altındaki Afganları tahliye etmek için havaalanında yürüttüğü operasyonları askerlerini çekmeyi tamamlayacağı 31 Ağustos’a kadar sonlandırmaya çalışıyor.
Demokrat Parti Massachusetts temsilcisi Seth Moulton ve Cumhuriyetçi Parti Michigan temsilcisi Peter Meijer tarifesiz uçakla Kabil havaalanına giderek burada birkaç saat kaldı. Bu durum yetkililerin Kongre üyelerinin ülkeden kaçmaya çalışan Afganlar’ın yerini işgal edeceği şikayetlerine neden oldu, ancak Kongre üyeleri yaptıkları ortak açıklamada Kabil’e boş koltukların olduğu uçaklarla gidip geldiklerini söyledi.
‘‘Ziyaretimizin sebebi bilgi toplamaktı’’
Kongre üyeleri ziyaretle ilgili yaptıkları açıklamada, ‘‘Kongre üyeleri olarak yürütme erkine gözlemlerimizi aktarmakla yükümlüyüz. Sahadakilere rahatsızlık vermemek ve onlara yönelik riski en aza indirgemek için kamuoyuna duyurmadan yola çıktık. Orada bulunmamızın sebebi bilgi toplamaktı, şov yapmak değildi’’ sözlerine yer verdi.
İkisi de eski ordu mensubu olan Kongre üyeleri Ortadoğu bölgesinde görevlerde de bulunmuş isimlerden. Irak Savaşı’nı yüksek sesle eleştiren isimlerden Moulton bir donanma subayıydı ve Irak’ta birçok kez görev almıştı. Meijer ise yedek asker olarak görev yapmış daha sonra bir sivil toplum örgütünde çalışmış ve Afganistan’a yardım götürmüştü. Her iki Kongre üyesi de Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komisyonu’nda yer alıyor.
‘‘Savunma Bakanlığı ve Beyaz Saray ziyarete tepki gösterdi’’
Konuya yakın üç kaynak Associated Press haber ajansına yaptıkları açıklamada Savunma Bakanlığı ve Beyaz Saray’ın ziyareti tepkiyle karşıladıklarını belirtti. Bunun nedeninin ziyaretin diplomatlarla ya da Afganistan’daki tahliyeleri yöneten komutanlarla işbirliği içinde yapılmamış olması olduğu belirtildi.
AP’ye konuşan bir yetkiliye göre ABD ordusu Kongre üyelerinin uçağı Kabil’e inmek üzereyken ziyaretten haberdar oldu.
Diğer bir üst düzey yetkili ise yönetimin Kongre üyelerinin ziyaretini ‘‘açıkça faydasız’’ gördüğünü, diğer bazı yetkililerin ise ziyareti, binlerce Amerikalıyı, risk altındaki Afganlar’ı ve diğerlerini mümkün olan en kısa sürede tahliye etmek için zamana karşı yarışılan havaalanındaki askerler ve komutanlar için ‘‘dikkat dağıtıcı’’ olarak görüldüğünü söyledi.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Salı günü bazı Kongre üyelerinin Afganistan’ı ziyaret etme isteklerine yönelik yayınladığı açıklamada Savunma ve Dışişleri Bakanlıkları’nın Kongre üyelerinin bu tehlikeli zamanda Afganistan’agitmemelerini istediklerini belirtti. Pelosi, risk altındaki kişilerin güvenli ve zamanında tahliyesinin ABD ordusunun ve Afganistan’daki diplomat heyetinin tam dikkatini gerektirdiğini kaydetti.
ABD Savunma Bakanlığı da sık sık IŞİD dahil Kabil’deki güvenlik risklerine değiniyor. Kongre üyelerinin son 20 yılda savaş alanlarına rutin ziyaretleri güvenliğin sağlanması için çok önceden sahadaki yetkililerle iletişim içinde planlanıyordu.
İki Kongre üyesi 31 Ağustos tarihinin ertelenmesini istiyor
Başkan Joe Biden Salı günü Taleban’ın kontrolundaki Afganistan’dan çekilme ve tahliyelerin tamamlanması için son gün olarak belirlediği 31 Ağustos tarihine bağlı kalacağını açıklamıştı.
İki Kongre üyesi ziyareti Biden’ın 31 Ağustos tarihini uzatması için baskı oluşturmak amacıyla yaptıklarını belirtti. Kongre üyeleri ‘‘Sahadaki komutanlarla görüştükten ve buradaki durumu gördükten sonra, tahliyeye çok geç başladığımız için ne yaparsak yapalım, 11 Eylül'e kadar bile herkesi zamanında Afganistan’dan çıkartamayacağımız açık" diye konuştu.