Uzun yıllardır İngiliz Parlamentosu üyesi, Muhafazakar Parti’nin eski bakanlarından Ken Clarke, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Avam Kamarası sadece partiler arasında değil, resmen farklı gruplara bölündü” dedi.
Clarke, Theresa May’in, görüşmeleri aylardır süren ve AB’den çıkışı daha da karmaşık hale getiren çıkış anlaşmasının, Avam Kamarası’ndaki oylamasını ertelemesinin ardından konuştu.
İngiltere’de önde gelen iki parti, iktidardaki Muhafazakar Parti ve İşçi Partisi Avrupa Birliği’nde kalınmalı mı ve daha önemlisi ne şekilde çıkılmalı konularında tam anlamıyla bölünmüş durumda. Diğer küçük partiler nispeten daha fazla görüş birliği içinde görünüyor. İskoç Ulusalcıları ve Liberal Demokrat partileri, Avrupa Birliği’nde kalmaktan yanayken Kuzey İrlanda Demokratik Birlik Partisi’nin 10 milletvekili AB’den çıkılmasını istiyor.
Theresa May, bu konuda ciddi görüş ayrılığı yaşayan partilerin katıldığı bir azınlık hükümetinin başbakanı. Bu noktada Avam Kamarası da kilitlenmiş durumda. Brexit konusunda, anlaşma olmadan çıkmak, AB’de kalmak ya da ikinci bir referandum yapmak konusundaz görüşbirliği yok.
May, çıkış anlaşmasıyla ilgili oylamayı ertelemeden önce de başbakanlıkta, parlamentoda, medyada ve akademik dünyada, Brexit’in nasıl ve ne zaman sonlanacağı bilinmiyordu.
Şu anda en azından belirsizlik biraz daha azalmış durumda ama karmaşa ve korku artmış görünüyor.
Para piyasaları bu siyasi kaosa tepki gösterdi ve İngiliz para birimi pound, dolar karşısında son 20 ayın en düşük seviyesine geriledi. Piyasalar, İngiltere’nin 29 Mart tarihi itibariyle, bir anlaşma olmaksızın Avrupa Birliği’nden çıkmasından ve bunun da ülke ekonomisini durgunluğa sokmasından kaygı duyuyor.
AMP Capital Investors şirketinin baş yatırımcısı Shane Oliver, Bloomberg televizyonuna yaptığı değerlendirmede, “Tam bir kargaşa hakim ve bu karmaşanın ortasında Brexit komik bir rahatlama gibi oldu, tam bir İngiliz komedisi” dedi. Ancak İngilizler için neler olacağı önemli ve onlar açısından hiç de gülünecek birşey yok.
Küçük İşletmeler Federasyonu Başkanı Colin Borland da son dönemde parlamentoda yaşananların belirsizliği daha da arttırdığını ve karar almayı imkansız haline getirdiğini söyledi. Borland, “Küçük işletmeler Brexit’e hazırlanmak istiyorlar ama 15-16 hafta içinde, hazırlık için kendilerinden neler isteneceğini bilmiyorlar” dedi.
İngiliz Sanayi Konfederasyonu Genel Direktörü Carolyn Fairbairn de “İki buçuk yıllık yatırım planları tamamen kesintiye uğramış durumda. Süratle anlaşma sağlanmazsa ülke bir ulusal krize doğru sürükleniyor” diye konuştu.
Avrupa Birliği’ne üye 27 ülkenin liderleri İngiltere’yle yeniden müzakere masasına oturmaya kapıları kapattı. İngiltere Başbakanı Theresa May, Salı günü Brüksel’e giderek yeni bir diplomasi turu başlatma yolları aradı. Buna karşın Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, artık Avam Kamarası’ndan geçmesi garantilenemeyecek bir anlaşma için görüşme imkanı olmadığını söyledi.
Juncker, May’e sadece Kuzey İrlanda ve İrlanda Cumhuriyeti sınırlarındaki kontrolları devredışı bırakacak “sınır çözümü” olarak bilinen konuda ekler yapmayı önerdi. Bu da 585 sayfalık anlaşmanın sadece “açıklamalar ve yorumlar” bölümünde yer alan bir bölüm. Strasburg’da Avrupa Parlamentosu’na hitap eden Juncker, Theresa May’in hala değişiklik yapmaktan bahsetmesinin kendisini şaşırttığını söyledi ve “Şaşırdım çünkü biz anlaşmaya varmıştık” dedi.
Uzmanlar, en önemli Brexit görüşmelerinin aslında İngiliz hükümetiyle Brüksel arasında değil İngiliz Parlamentosu’nda yapılması gerektiğini söylüyor.
Avam Kamarası çok ender olarak bu şekilde kilitlenir. Telegraph Gazetesi’nden Simon Heffer köşesinde, “8 oyla bizi AB’ye dahil eden yasanın geçtiği 1972’den bu yana İngiltere’nin geleceği konusunda böyle bir ayrılık görülmedi” diye yazdı.
May Salı günü Brüksel’deyken Londra’da kendisini Başbakanlık koltuğundan indirecek başka bir görüşme vardı.
Eski Brexit Bakanı Steve Baker Theresa May’e karşı kazan kaldırdı ve Muhafazakar Partili milletvekillerine bir güvenoylaması yapılması çağrısında bulundu. BBC Radyosu’na konuşan Baker, “Meslektaşlarıma söyleyeceğim şudur; Theresa May’in başarısızlığıyla yüzleştiniz: Cesur olmak ve Başbakanı değiştirmek konusunda bir karar vermek zorundasınız. Başbakanı şimdi değiştirin” dedi. Ancak Başbakan May, parlamentodan güvenoyu almayı başardı.
