Fransız hükümeti, ilk turu 15 Mart'ta yapılan yerel seçimlerin, Corona virüsü salgını nedeniyle ertelenen ikinci turunun 28 Haziran'da yapılmasını kararlaştırdı. Fransa Başbakanı Edouard Philippe, kriz sonrası kararların alınması ve ülkenin ekonomik olarak yeniden ayağa kaldırılması için, Sağlık Konseyi'nin de onaylaması durumunda, ikinci tur seçimlerin hızla yapılmasına karar verdiklerini açıkladı.
Başbakan Edouard Philippe, uzun süre, "yazdan önce mi, sonbaharda mı?" seçenekleri arasında tereddüt ettikten sonra, siyasi parti liderleri ve parlamentonun iki kanadının başkanlarıyla yaptığı görüşmelerin ardından sonunda kararını açıkladı. İçişleri Bakanı Christophe Castaner ile başbakanlık binasında ortak basın toplantısı düzenleyen Philippe, 22 Mart'ta yapılması öngörülen yerel seçimlerin ikinci turunun yaz tatilinden önce, 28 Haziran'da yapılmasına karar verdiklerini bildirdi.
Philippe, "Yavaş yavaş ülke yeniden normal hayata dönerken, demokratik hayatın da tüm haklarını yeniden kazanması gerektiğine inanıyoruz. Siyasi parti liderleriyle yaptığımız fikir alışverişinde ortak bir görüş üzerinde uzlaşma olmadı. Hükümet olarak biz de sorumluluk alarak, yarım kalan seçimlerin bir an evvel sonlandırılmasını kararlaştırdık. Eğer sonbahara bırakılsa idi, iki tur arasındaki uzun süreçten dolayı, ilk turu da yeniden yapma zorunluluğu doğacaktı. Bu nedenle yazdan önce yapma kararı aldık" dedi.
Bu kararla ülkede 5 bin seçim bölgesinde 16 milyon seçmen yeniden sandığa davet edildi. İlk turda yüzde 50'nin üzerinde oy alarak doğrudan seçilen birimlerde, tekrar seçim olmayacak. Seçilen belediye başkanları 23 Mayıs'tan itibaren belediye meclislerinde yapılacak oylamaların ardından göreve başlayacak. Ancak başkent Paris başta olmak üzere, ilk turda seçilemeyen adaylar, 5 bin birimde, 28 Haziran'da ikinci turda yeniden yarışacak.
Bilim Konseyi'nin görüşü şartı
Başbakan Philippe, seçim kararının hükümete Corona krizinde danışmanlık sağlayan Bilim Konseyi'nin de yeşil ışık yakması durumunda uygulanacağının altını çizdi. Fransa'nın 11 Mayıs'tan itibaren aşamalı olarak yeniden sokağa çıkmaya başlamasıyla "ikinci bir dalganın gelmesinden" endişe eden hükümet, Sağlık Konseyi'nin Haziran ayı başında pandemi hakkında vereceği rapor ışığında uygulamaya geçecek. Philippe, "içinde olasılık barındıran seçim kararını 27 Mayıs'ta Bakanlar Kurulu'na sunacaklarını" vurguladı.
Bilim Konseyi, hükümetin isteği üzerine hazırladığı ön raporunda, gerekli sağlık önlemlerinin alınması durumunda, "seçimlerin yapılabileceği" görüşünü bildirdi. Virüs hızını kesmeye devam ederse hükümet seçim kararını uygulayacak, ancak vaka sayısı artış gösterirse kararını yeniden gözden geçirecek ve en geç 2021 yılının Ocak ayına kadar yeniden uzatabilecek.
Philippe'in ardından söz alarak seçime gitme koşullarını açıklayan İçişleri Bakanı Christophe Castaner de, "İkinci tur, virüsün yayılmasına zemin yaratan bir süreç olmamalı. Bunun için çok kesin kurallar uygulanacak" dedi. Castaner, herkesin sosyal mesafe, maske ve jel kullanımı gibi genel kurallara uyarak sandığa gitmesini istediklerini kaydetti.
Hükümetin kararını destekleyen Fransa Belediyeler Birliği AMF, yazılı bir açıklama yaparak, "Seçimlerin ikinci turunun 28 Haziran'da, sıkı sağlık güvenliği koşulları altında yapılması kararı, belediyelerin ülkenin ekonomik canlanmasında, meşruiyet ve istikrar koşulları da sağlanarak rol alması anlamına geliyor. Diğer tüm alanlarda hayatın normale dönmesi için adımlar atılırken, demokratik yaşamın yoluna devam etmesi de normaldir" dedi.
Olağanüstü koşullarda kampanya ve seçim
Fransa'da Corona virüsünün ilk yayıldığı panik ortamında yapılan ilk tur seçimlerde katılım sayısı, tarihi düşüşle, yüzde 45 oranında olmuştu. Şimdi hükümet, katılım oranının daha yüksek düzeyde olması için her türlü önlemi alacak.
Salgın hastalık atmosferinde, olağanüstü koşullarda yapılacak ikinci tur seçimlerinin uygulaması da olağanüstü olacak. Seçim kampanyası sanal ortamda ve sosyal medya olanakları üzerinden başlayacak. İkinci tur için adaylar 2 Haziran'a kadar listelerini sunacak. Mitingler ve sokakta seçim bildirisi dağıtmak gibi kampanya yöntemleri minimum seviyeye indirilecek, hatta kalabalık kentlerde mümkünse yapılmayacak. Bilim Konseyi'nin uyarması durumunda, adaylar kampanyalarına derhal son verecekler.
Sandık başına gelindiğinde ise, seçim bürolarında el sıkışılmayacak, maske takılacak ve herkes imza için kendi kalemini kendisi getirecek. Her seçmen arasında 1 m. mesafe alan yer çizgileri hazırlanacak. Yaşlılar ve hastalar vekalet yoluyla oy kullanabilecekler.