ABD’de polis tarafından gözaltına alınırken yaşamını yitiren siyah George Floyd'un ölümünün dünyada yol açtığı artçı depremler sürüyor. George Floyd olayının ardından Fransa’da düzenlenen gösteriler, ülkede polis ile hükümeti karşı karşıya getirdi.
İçişleri Bakanı Christophe Castaner’in polis teşkilatı içinde ırkçılığa ‘sıfır tolerans’ gösterecekleri ve ‘ırkçı olduğu belirlenen polisin derhal açığa alınacağı yönündeki açıklamaları polis teşkilatını ayaklandırdı. Tüm polis sendikaları ortak eylem yaparak Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u polise sahip çıkmaya çağırdı.
Fransa’da Floyd’un ölümünün protesto edildiği gösteriler, Floyd’a benzer bir şekilde gözaltı sırasında yaşamını yitiren 24 yaşındaki Adama Traore olayıyla birleşti. Traore davasının 4 yıldır sonuçlanmaması nedeniyle gösteri düzenleyen 20 bin kişi, Corona virüsü önlemleri nedeniyle gösteri düzenlenmesi yasak olmasına rağmen, Paris Adliye binası önünde polis şiddetini protesto etti.
Eylemlerin Fransa geneline yayılmasından endişe eden İçişleri Bakanı Christophe Castaner bir basın toplantısı düzenleyerek, bundan böyle polis içindeki ırkçı tavırlara sıfır tolerans gösterileceğini açıkladı. Castaner, “Irkçılığı belirlenen her polisin askıya alınması için talimat verdim. Gözaltı sırasında kullanılan boğaz sıkma tekniği bundan böyle polis okullarında öğretilmeyecek. Polis içindeki ırkçı eylemleri ayırmak, polis teşkilatının onurunu korumak için önemlidir. Toplumdaki duygusal yoğunluk yasal sınırları aşan niteliktedir. Bu nedenle polis şiddetine karşı düzenlenen eylemlere katılanları, eylem yapmak yasak olsa da cezalandırmayacağız” dedi.
“Duygusal yoğunluk yasal sınırların üzerindedir” açıklaması, Fransa’da polis teşkilatının yanı sıra siyasi partiler tarafından da eleştirildi. Özellikle sağ partiler Castaner’i “polisi sırtından bıçaklamakla ve onları terk etmekle” suçladı. Adalet Bakanı Nicole Belloubet’nin gösterilerin ardından, Adama Traore ‘nin ailesiyle görüşmek istemesi ve ailenin “devam eden bir davaya müdahale eden Adalet Bakanı'yla görüşmeyi reddetmesi” de tartışmaları alevlendirdi.
“Bakan’ın Everest dağını tırmanması gerekiyor”
Bu açıklamalara öfkelenen polis sendikaları ise İçişleri Bakanı Castaner ile bir araya geldi. Ancak bu görüşme de polisin öfkesini dindirmeye yetmedi. SGP Birlik Polis Sendikası Başkanı Yves Lefebvre, Castaner ile görüşmesinin ardından, Bakanın polis teşkilatı ile barışması için "Everest tepesine tırmanması gerektiğini" söyledi ve tüm teşkilata “olaylara müdahale etmemeleri” çağrısında bulundu.
Fransız polisi, kendilerinin ABD polisi ile karşılaştırılmasına da şiddetle karşı çıkıyor ve polis teşkilatının ırkçı ya da şiddet yanlısı olduğunu reddediyor.
Perşembe gecesi karakollar önünde "kelepçelerini yere atma” eylemi düzenleyen polisler, Cuma sabahından itibaren tüm illerde aktif eyleme geçti. Fransa’nın pek çok kentinde adli polisten, Orly Havaalanı’ndaki sınır polisine, cezaevi ve karakol polislerine kadar her birimde görev yapan polisler sokağa çıktı.
“Polis ırkçı değil, cumhuriyetin polisi”
Başkent Paris’te Sarı Yelekliler eyleminin sembol mekanı olan Arc de Triomphe, bu kez topluma seslerini duyurmak isteyen polislere ev sahipliği yaptı. "Polis yoksa huzur da yok" pankartı arkasında toplanan polis sendikaları temsilcilerini, "Polis ırkçı değildir", "Fransız polisi cumhuriyetçidir" yazılarını taşıyan 50 kadar polis aracı izledi. Polisler, Arc de Triomphe’dan Elysee Sarayı’nın karşısındaki İçişleri Bakanlığı binasına yürüdü.
İçişleri Bakanlığı önünde biten eylem sonunda açıklama yapan Fabien Vanhemelryck, “Polis teşkilatı ıkçı değil. Bu açıklamalardan bıktık artık. Bakan’ın açıklamaları bardağı taşıran son damla oldu. Polis her zaman cumhuriyetçi idi. Polisi istemeyenler kaos isteyenlerdir. Derisinin rengi ne olursa olsun suçluyu yakalıyor, derisinin rengi ne olursa olsun hayat kurtarıyor. Fransa polisi dünyanın en sıkı denetlenen polisi. Polis yoksa huzur da yok. Fransız polisi huzurun gardiyanları diye anılır. Cumhurbaşkanı Macron’u bizi kabul etmeye ve açıklama yapmaya davet ediyorum" dedi.
Marine Le Pen’den destek
Polis teşkilatına ülkedeki sağ parti mensuplarından da destek geldi. Aşırı sağ lider Marine Le Pen, karakolu ziyaret ederek polise destek verdi. Fransız polisinin hükümet tarafından terk edildiğini ve sırtından bıçaklandığını öne süren Marine Le Pen, İçişleri Bakanı Castaner’in makamını temsil edemeğini belirterek istifasını istedi.
George Floyd olayına ilişkin sessizliğini koruyan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ülkede Corona virüsü ile mücadele konusunda Pazar akşamı yapacağı Ulusa Sesleniş konuşmasında konuya ilişkin açıklama yapması bekleniyor.
Yapılan son anketler halkın yüzde 76’sının polise hala güvendiğini gösteriyor. Ancak ankete katılanların yüzde 56’sı polis içindeki ırkçı yaklaşımların ya da polis şiddetinin yeterince cezalandırılmadığını da düşünüyor.
