Yunus Emre’nin “Gelin tanış olalım” çağrısı yüzyıllar sonra Fırat Tanış’ın oyunculuğuyla yeniden dile geldi. Semih Çelenk’in yazıp yönettiği “tek kişilik türkülü seyirlik”, insanı önce kendiyle tanıştırmayı amaçlıyor. Anlatılan bir Abdal hikayesi. Anlatan, bugünden bir Abdal.
Şimdiye kadar birçok ilde sahnelenen oyun, son olarak Sakarya Üniversitesi’nin tahsis ettiği salon iznini iptal etmesiyle gündeme geldi. İptal kararının, Fırat Tanış’ın “politik ve Gezici” olması nedeniyle alındığı öne sürüldü. Oyunu sahnelemek için İzmir’e gelen Tanış, VOA Türkçe’nin iptal kararına ve oyuna ilişkin sorularını yanıtladı.
“Resmi açıklamaya inanıyorum”
VOA: Sakarya Üniversitesi'nde oyununuza tahsis edilen salonun izni niçin iptal edildi?
‘’Salon, tadilat dolayısıyla tahsis edilmedi. Bu kadar basit ve net. Ben, bana söylenen resmi açıklamaya inanıyorum. Çünkü gerçekten de hiç kimsenin kadim Anadolu kültürü ile ilgili bir içeriği, barış, dostluk, kardeşlik üzerine olan bir metni engelleyeceğini zannetmiyorum. Ayrıca işin o kısmına da bakmıyorum. Çünkü, işin o kısmına bakmak, olası bir negatif eyleme cevap vermek sadece kutuplaşmayı, ayrışmayı kolaylaştırır. Bize söylenen resmi açıklama, binanın tadilatta olduğu. Ben de buna inanıyorum.’’
VOA: Türkiye’de farklı tiyatro oyunlarına yönelik salon iptalleri de söz konusu. Böyle bir ortamda özgürce tiyatro yapılabiliyor mu?
‘’Öncelikle içeriği ne olursa olsun, bir tiyatro gösterisinin yasaklanmasını doğru bulmuyorum tabii ki. Ama tabi gerçek sebebini de bilemiyorum. Çünkü bunlar karşılıklı tarafların birbirlerine söylediği, iddia ettiği şeyler. Bunun gerçek sebebinin ne olduğu hakkında gerçekten bir bilgim yok. Bence hiç buralardan bakmayalım meseleye. Bence bakılması gereken şey, bir tiyatro oyununun izlenmeye değer olduğudur. Biraz bu yönden bakmakta fayda var.’’
“700 yıl önce de tanış olmaya direnç vardı”
VOA: “Gelin Tanış Olalım” bir Abdal hikayesi. 21'inci yüzyılda abdallığın bir anlamı var mı?
‘’Abdallıktan beklenen şey, kimsenin kafasının üstünde beyaz bir hale çıkması değil. Çok olağanüstü şeyler beklemiyoruz. Oyun, çok optimum şeyler öneriyor. Ne bekliyor? Oyunun sözüyle biraz anlatmam gerekirse, Abdal, kazaya ve kadere gönül hoşluğuyla boyun eğendir. Günaha en uzak, sevaba en yakın olandır. Halistir, gönlü sevgiyle dolandır. Şefkat, vicdan, merhamet hep odur. Şimdi kim bu önermenin içinde olmadığını iddia edebilir.
Oyunumuzun insanlar arasında empatiye, paylaşıma yönelik bir önermesi var. Önce kendini değil, karşındakini görmeyi öneriyor. Veren elin alan elden her zaman üstün olduğunu öneriyor. Bunlar hem çok zor görünmeyen hem de kimsenin kendini dışında tutmak istemediği önermeler. Ama buna rağmen dünyanın bugün niçin bu halde olduğu da ayrı bir soru.
Ama herhalde 700 yıl önce de dünya farklı değildi. Bu da başka bir gerçek. Çünkü 700 yıl önce farklı olmuş olsaydı, Yunus da herhalde ‘gelin tanış olalım, işi kolay kılalım’ demezdi ya da Mevlana ‘gel’ demezdi. Demek ki 700 yıl önce de tanış olmaya, gelmeye, paylaşmaya, karşındakini düşünmeye, empati kurmaya yönelik bir direnç vardı. Bu yüzden sözler o günden bugüne etkisini çok kaybetmemiş. Bu anlamda da “abdallığın ne manası var” sorusu sadece bugünle ilgili değil. Bu, yüzyıllardır gelen bir soru.’’
“Muradımız insanın kendisiyle kurduğu ilişki”
VOA: İnsanların birbirini sosyal medya üzerinden tanıdığı bir çağda, ''tanış olma'' çağrısı özgün içeriğini koruyabiliyor mu?
‘’Tabii ki teknoloji her şeyi çok değiştirdi. Ama buradaki muradımız temelde karşımızdakiyle kurduğumuz ilişki değil. Oyunumuzla ilgilenenler “geleceğiz, sizinle tanışacağız” diyorlar. Ben bu oyunu benimle tanışasınız diye oynamıyorum. Bu oyundan sonra bir başkasıyla tanışma rahatlığını bulabiliyorsanız ne ala, ama asıl sizin kendinizle olan ilişkiniz üzerine bir önermemiz var. Burada whatsapp yok, ara yüz yok, trol yok. Öncelikle kişinin kendisiyle kurduğu ilişkiyi temel alan bir durum bu.’’
VOA: Bu çağrınız bir karşılık buluyor mu?
‘’Mutlaka, yüzde yüz buluyor. Ben bunun bulduğunu görüyorum. Bizim çok enteresan bir seyirci profilimiz var. Her dünya görüşünden insan geliyor ve izliyor. Ben hiç buradaki ilişkiye kapalı bir durumla karşılaşmadım. Zaten bizim ortaya koyduğumuz şey, o kadar ortak bir metin ki, sokakta kime söylesen ‘gelin tanış olalım, işi kolay kılalım’ diye, bu sözleri tamamlar. Biz Amerika’yı keşfetmedik. Aslında çok bilinen, fakat ezberlendiği için artık anlamı unutulan bir şeyin üstündeki tozu birazcık silkeliyoruz. Onun altındaki cevher parlıyor zaten. Çünkü orada duruyor.’’
