TC. Merkez Bankası’ndaki görev değişikliklerinin ardından ABD Dolari ve Euro, tarihi zirvesini gördü. Son görevden alma ve atamalarla birlikte Dolar/TL, rekorunu 9,18 seviyesine taşıdı. ABD Doları, gelişen ülke para birimleri karşısında güçlenirken, Türk Lirası son dönemde dolar karşısında en fazla değer kaybına uğrayan para birimleri arasında.
Peki kurlardaki yükseliş bireysel bütçelere nasıl yansıyor? VOA Türkçe, halka konu hakkındaki düşüncelerini sordu.
“Esnaf kan ağlıyor”
15 yıldır restoran işleten Şahin Duman, döviz kurundaki artışın maliyetlerini çok yükselttiğini söyledi. Birçok işyerinin ekonomik nedenlerle kapandığına dikkat çeken işletmeci sözlerine şöyle devam etti: “Dolar kuru neredeyse 10 TL oldu. Allah hepimize kolaylık versin. Ben bir esnafım, aldığımız malzemelerin neredeyse hepsini dolarla alıyoruz. Şu an gerçekten çok zor durumdayız. Bu gidişi durdurmaları lazım. Ne olacaksa olsun, bunu düzeltmeleri gerekiyor. Aksi halde işler çok daha kötüye gidiyor. Bazı esnaf arkadaşlar pandemi döneminde dükkanlarını kapattılar. Şimdi de esnaf arkadaşlarımızla konuşuyoruz, herkes kan ağlıyor. Eskiden 100-200 tane kumpir satıyorduk. Artık 50-60 kumpiri zor satıyoruz, kimse yemiyor.”
“Bir sene sonrasını göremiyorum”
Özel bir kurumda İngilizce öğretmenliği yapan Feyza Güven, “Bundan iki gün önce doların bu kadar yükseleceğini düşünemediğim gibi bundan iki gün sonra da ne olacağı hakkında hiçbir fikrim yok. Ancak yükselişin devam edeceğini ve bizim moralimizi daha da bozacağını düşünüyorum. Sonrasında döviz kuru sabah ne olmuş, akşam ne olmuş şeklinde kontrol etmelere devam edeceğiz gibi görünüyor. Kur artışı gelecek planlarımı baştan sona etkiliyor. Bir sene sonrasını göremememe sebep oluyor” şeklinde konuştu.
“Yabancı ülkeler Türkiye’yi ekonomik olarak sıkıştırmak istiyor”
Türkiye’yi sıkıştırmak isteyen yabancı ülkelerin dövizdeki artışa sebep olduğunu düşündüğünü belirten Salih Akar, “Bence kuru yükseltip Türkiye’yi zor durumda bırakmak istiyorlar. Türkiye, Suriye’ye girmek istiyor, girecek de. Bu sebeple piyasalarının oynaması gayet normal” dedi.
Market işleten Bekir Uslu, “Doların yükselmesi parası olanlara hiçbir olumsuz etkisi olmaz, onlar paralarını kazanıyorlar ama parası olmayanlar yandı. Bu durumun böyle kalmayacağını düşünüyorum. Doların yükselmesinden dolayı çoğu esnaf batacak ve bir kriz çıkacak” dedi.
“Hem çalışıp hem okuyorum ama yetmiyor”
Üniversite öğrencisi Usame Kunt, kur artışının giyimden yiyeceğe kadar her şeyi etkilediğini kaydetti. Kunt, “İster istemez bu yükseliş cebimize yansıyor. Hem çalışıyorum hem de okuyarak mali durumumu denkleştirmeye çalışıyorum ama olmuyor. Sosyalleşme adına herhangi bir faaliyete bile katılamıyorum” diye konuştu.
Türkiye’de emekli maaşının 200 dolara denk geldiğini ifade eden emekli Cüneyt Anıl, “Ortalama 200 dolar maaş alan emekli birisi kaldı mı dünyanın herhangi bir yerinde? Bu sadece Türkiye’de var. Herkes Ali’nin külahını Veli’ye Veli’ninkini Ali’nin kafasına koyarak geçiniyor, yokluğa şükrediyor” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’nin siyasi ya da ekonomik olarak bir değişime gitmesi gerekiyor”
Şehmuz İşcan, “Doları olan zaten sevinecektir, eğlenecektir. Ülke ekonomi konusunda ikiye bölündü. Zengin kesim var bir de fakir kesim var, orta kesim maalesef yok. Bilmiyorum sonuç ne olacak! Türkiye siyasi ya da ekonomik olarak bir değişime gitmesi gerekiyor” dedi.
