ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tayvan'daki başkanlık ve parlamento seçimlerinden bir gün önce, Çinli diplomat Liu Jianchao ile Washington’da biraraya geldi.
Çin’in üzerinde hak iddia ettiği adadaki seçimler, Pekin-Washington gerilimini dengeleme çabaları açısından bir sınav niteliğinde. ABD, bu seçimleri Tayvan Boğazı'nda istikrarsızlık için bir bahane olarak kullanmaması konusunda Çin’i daha önce uyarmıştı.
Çin Komünist Partisi Uluslararası İrtibat Departmanı'nın başında bulunan Liu, ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in 15 Kasım'da San Francisco'nun güneyindeki Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği zirvesi sırasında biraraya gelmelerinden bu yana ABD'yi ziyaret eden en üst düzey Çinli yetkili oldu.
Görüşme hakkında bilgi sahibi bir kaynak, "Tayvan seçimleri öncesinde ve Güney Çin Denizi'ndeki son Çin provokasyonları ışığında bölgede barış ve istikrarın önemi" konusunda Pekin'e doğrudan mesaj vermenin çok önemli olduğunu söyledi.
Bu hafta Biden yönetimi, uzun süredir devam eden bir emsale uyarak, seçimlerden sonra Taipei'ye üst düzey gayri resmi bir heyet göndereceğini açıkladı. Bu açıklama, Pekin'den gelebilecek sert bir tepkiyi önleme çabası olarak yorumlanıyor.
Çinli bir sözcü Perşembe günü yaptığı açıklamada Tayvan seçimlerinin "tamamen Çin'in içişleri" olduğunu ve Pekin'in ABD ile Tayvan arasında her türlü resmi temasa kesinlikle karşı olduğunu söyledi.
Tayvan'daki başkanlık seçimlerinin galibi 20 Mayıs'ta göreve başlayacak. Geçiş dönemi, Pekin-Taipei ilişkilerinde hassas bir dönem olarak görülüyor.
Bazı medya haberlerine ve analistlere göre Liu, Çin'in bir sonraki dışişleri bakanı olmak için önde gelen adaylardan biri.
Alman Marshall Fonu Hint-Pasifik Programı Genel Müdürü Bonnie Glaser'e göre, Komünist Parti Merkez Komitesi'ne bağlı bir birim olan Uluslararası İrtibat Departmanı'nın bakanının ABD'yi ziyaret etmesi alışılmadık bir durum.
Glaser VOA'ya yaptığı açıklamada, "Bu ziyaretin en olası açıklaması ve Blinken tarafından kabul edilmesinin nedeni, Liu'nun Çin'in bir sonraki dışişleri bakanı olma ihtimalidir. Bu ziyaret ABD'ye, Liu'nun Mart ayı başında yapılacak Ulusal Halk Kongresi'ndeki resmi atamasından önce nabız yoklama fırsatı sunuyor” dedi.
Bugünkü toplantıya katılan üst düzey Amerikalı yetkililer arasında Dışişleri Bakanlığı'nın Doğu Asya ve Pasifik işlerinden sorumlu üst düzey diplomatı Daniel Kritenbrink ve Çin koordinatörü Mark Lambert de bulunuyor.
Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki iletişim, Tayvan'daki seçimlerden sonra da devam edecek zira üst düzey Amerikalı ve Çinli yetkililer gelecek hafta İsviçre'nin Davos kasabasında düzenlenecek Dünya Ekonomik Forumu'na katılacaklar. Blinken ve Çin Başbakanı Li Qiang, İsviçre'nin dağ beldesindeki yıllık ekonomi toplantılarına katılacak.
Blinken'ın Çinli yetkililerle yaptığı görüşmeler, açık iletişim hatlarının sürdürülmesi, iki ülke arasındaki farklılıkların sorumlu bir şekilde yönetilmesi ve çeşitli konuların ele alınması için devam eden çabalar olarak tanımlanıyor. Bu konular arasında Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı gibi küresel ve bölgesel güvenlik kaygılarının yanısıra Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrar da yer alıyor.
Bazı tahminlere göre tüm küresel ticaretin yaklaşık yarısı Tayvan Boğazı'ndan geçiyor ve bu boğazın istikrarı küresel ekonomi için kritik önem taşıyor.
VOA'dan Cindy Saine bu habere katkıda bulundu.
Forum