ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın 16-21 Haziran tarihleri arasında Çin ve İngiltere’yi ziyaret edeceği açıklandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Blinken’ın Pekin'de üst düzey Çinli yetkililerle biraraya geleceği kaydedildi. Açıklamada, "Bakan Blinken, ABD-Çin ilişkilerinin sorumlu bir şekilde yönetilmesi için açık iletişim hatlarının sürdürülmesinin önemini ele alacak. Blinken ayrıca ikili meseleleri, küresel ve bölgesel konuları ve ortak ulus ötesi güçlükler konusunda potansiyel işbirliğini gündeme getirecek" denildi.
2018'den bu yana Pekin'i ziyaret eden ilk dışişleri bakanı olacak Blinken’ın tam olarak hangi tarihte Pekin’de olacağı açıklamada yer almadı. Ancak ziyaretle ilgili gazetecilere bilgi veren Doğu Asya ve Pasifik İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Dan Kritenbrink, Pekin’deki görüşmelerin 18-19 Haziran tarihlerinde olacağını söyledi.
Blinken’ın gezisinin, Başkan Biden'ın Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Bali'de yaptığı ve en azından yanlış hesaplamaları önlemek için kanalları açık tutma taahhüdünde bulundukları görüşmeden bu yana yapılan diğer temasların üzerine inşa edildiğini kaydeden Büyükelçi Dan Kritenbrink, ancak Pekin'e ilişkilerde bir tür atılım ya da dönüşüm gerçekleştirmek amacıyla gitmediklerinin altını çizdi.
Bu ziyaretten uzun bir sonuç listesi çıkmasını beklemediğini kaydeden Kritenbirk, bu gezinin sadece toplantı yapmış olmak için olduğu eleştirilerine ise katılmadığını söyledi.
Büyükelçi, "ABD’de diplomasi bu şekilde yürümez. Pekin'e gerçekçi, kendinden emin bir yaklaşımla ve rekabetimizi mümkün olan en sorumlu şekilde yönetmek için samimi bir arzuyla gidiyoruz" ifadelerini kullandı.
Çin Dışişleri Bakanı ile telefon görüşmesi
Öte yandan Blinken dün gece Çin Dışişleri Bakanı Qin Gang ile telefonda görüştü. Blinken Twitter’dan paylaştığı mesajda Qin ile "iletişim kanallarını açık tutmaya yönelik devam eden çabaların yanı sıra ikili ve küresel konuları ele aldıklarını" söyledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan telefon görüşmesiyle ilgili yapılan açıklamaya göre ise Qin, Blinken'a ABD'nin Çin'in işlerine karışmayı ve Çin'in güvenlik ve kalkınma çıkarlarını baltalamayı bırakması gerektiğini söyledi. Bakanlık ayrıca ABD'nin süper güçler arasındaki ilişkilerdeki gerilemeyi durdurmak için Çin'in temel kaygılarına saygı duyması gerektiğini söyledi.
Taraflar, Blinken'ın hangi Çinli yetkililerle görüşeceğini ise açıklamadı.
Bu yılın başlarında yapılması planlanan gezi, Çin'e ait olduğundan şüphelenilen bir casus balonun ABD hava sahası üzerinde uçmasının ardından ertelenmişti. Pekin balonun esas olarak "meteorolojik" amaçlarla kullanılan "sivil bir hava aracı" olduğunu savunmuştu.
Çin ile ABD arasında gerilimi arttıran diğer önemli konularsa, Tayvan, Güney Çin Denizi’ndeki askeri faaliyetler, çip endüstrisindeki rekabet ve Çin’deki insan hakları ihlalleri.
Büyükelçi Dan Kritenbrink ile aynı telefon brifinginde konuşan Beyaz Saray Hint-Pasifik İlişkileri Koordinatörü Kurt Campbell, "Sadece son birkaç ay içerisinde, insan hakları ihlalleri, zorla çalıştırma, nükleer silahların yayılmasını önleme ve Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını destekleme faaliyetlerinde bulunan Çin kuruluşlarına karşı harekete geçtik. Uluslararası hukukun izin verdiği her yerde uçarak, yelken açarak ve faaliyet göstererek bölgede seyrüsefer özgürlüğünü desteklemeye devam ediyoruz. Önümüzdeki dönemde de ekonomi, teknoloji, güvenlik ve diğer alanlarda çıkarlarımızı ve değerlerimizi ilerletmek üzere ilave adımlar atmaya devam edeceğiz" dedi.
Aynı zamanda Çin ile bir dizi konuda güçlü bir şekilde rekabet etmekte ve konuşmakta hiçbir tutarsızlık olmadığını söyleyen Campbell, "Çatışma riskini azaltmak için kriz iletişim mekanizmaları kurmakta çıkarımız var. Dünya bizden iklim, sağlık güvenliği, küresel makroekonomik istikrar ve diğer zorluklar konusunda birlikte çalışmamızı bekliyor. Bizi bölebilecek anlaşmazlıkların, hepimizin birlikte çalışmasını gerektiren küresel öncelikler konusunda ilerlememizi engellemesine izin veremeyiz" diye konuştu.
"Çin ile rekabet halindeyiz ancak çatışma, karşı karşıya gelme ya da yeni bir Soğuk Savaş istemiyoruz. Biz rekabetin sorumlu bir şekilde yönetilmesinden yanayız’’ diyen Beyaz Saray yetkilisi, Blinken'ın ziyaretinin bu yaklaşımı ilerleteceğini söyledi ve gelecek dönemde karşılıklı bir dizi ziyaret beklediklerini de açıkladı.
