Başkan Joe Biden, Bali'de düzenlenen G20 liderler zirvesinde Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'le biraraya geldi. Biden, zirvede yaptığı basın toplantısında Xi Jinping ile açık ve samimi bir diyaloğa girdiklerini söyledi.
Biden, "O da, ben de niyetimiz ve önceliklerimiz konusunda açık olduk. ABD çıkarlarını ve değerlerini koruyacağız, evrensel insan haklarını destekleyeceğiz ve dünya düzenini koruma konusunda ortaklarımızla birlikte hareket edeceğiz" dedi.
ABD'nin rekabeti kararlılıkla sürdüreceğini belirten Biden, ancak çatışma aramadığını, rekabeti sorumlu şekilde yürütmeyi istediğini söyledi ve "Tüm ülkelerin uluslararası hukuka uyduğundan emin olacağız" dedi.
“Tek Çin politikamız değişmedi”
Biden, "Tek Çin politikamız değişmedi. Statükodaki tek taraflı değişikliklere hangi taraftan olursa olsun karşı çıkıyoruz. Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrarın korunmasına bağlıyız" diye konuştu. ABD ve Çin'in mümkün olan alanlarda birlikte çalışmasını istediklerini belirten Biden, "Küresel sorunların çözülmesinde tüm ülkelerin payına düşen rolü oynaması gerekli" dedi.
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı saldırganlığının da görüşmenin gündem maddelerinden olduğuna dikkat çeken Biden, nükleer silahların kullanılması tehdidinin tamamen kabul edilemez olduğu konusunda ortak inanca sahip olduklarını kaydetti. Biden, Dışişleri Bakanı Antony Blinken'dan Çin'e giderek iki ülke arasında diyaloğun sürdürülmesi için çalışmasını istediğini belirtti.
“Yeni bir Soğuk Savaş’a gerek yok”
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Biden, yeni bir Soğuk Savaş'ın çıkması için gerekçe görmediğini kaydetti.
Biden, "Kesinlikle yeni bir Soğuk Savaş olmasına gerek olmadığına inanıyorum. Xi Jingping'le birçok kez görüştüm ve tüm konularda birbirimize samimi ve açık olduk. Çin'in Tayvan’ı işgal etmesini gerektiren bir durum yok. Bizim Tayvan politikamızda da bir değişiklik olmadığını açıkça belirttim. Aynı pozisyonumuzu koruyoruz. Bu konuyu barış içinde çözmek istediğimizi ve işlerin bu noktaya gelmesini istemediğimizi belirttik. Bence o da bizi net bir şekilde anladı" dedi.
"Xi'nin gücünü pekiştirmesinin ardından ilk görüşmenizdi, onu daha çatışmacı mı buldunuz?" sorusuna ise Biden, "Hayır, her zamankinden farklı değildi, daha çatışmacı değildi" yanıtını verdi.
Biden ABD ara seçimlerinin sonuçları henüz tam olarak net olmasa da dünyaya önemli bir mesaj verdiğini, seçimlerin ABD'nin dünya sahnesinde etkin olmaya devam edeceğini gösterdiğini söyledi. Biden çatışma konularını görüşmek için hem ABD hem de Çin yönetimlerinden kilit isimlerin görevlendirilmesi kararını aldıklarını belirtti.
Biden ve Xi, 2011 ve 2012 yıllarında her ikisi de ülkelerinde başkan yardımcısı oldukları dönemde birlikte seyahat etmişler, Biden'ın başkan olduğu 2021 Ocak ayından bu yana da beş telefon konuşması veya videolu görüşme yapmışlardı. Bu Biden'ın başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana iki liderin ilk yüz yüze görüşmesi oldu.
İki ülke arasında Tayvan konusundaki gerilim ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Ağustos ayında Tayvan'ı ziyaret etmesinden bu yana artmıştı.
"Tek Çin" politikası altında ABD resmi hükümet olarak Pekin'i tanırken Tayvan ile gayrı resmi ilişkilerini ve savunma bağlarını sürdürüyor. ABD, Tayvan'ın savunması konusunda ise askeri yanıt verip vermeyeceği konusuna açıklık getirmiyor.
Xi, geçtiğimiz günlerde Komünist Parti ulusal kongresinde üçüncü kez beş yıllık liderlik koltuğunu garantilemişti. Amerikalı yetkililere göre Komünist Parti ulusal kongresinin sonuçları Xi ile doğrudan görüşmeyi daha alt düzey yetkililerle görüşmekten çok daha önemli hale getirdi.
