ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne, Başkan Joe Biden’ın geçen hafta ayrıntılarını açıkladığı Gazze için üç aşamalı planı desteklemesi çağrısında bulundu. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, planı “bitiş çizgisine” ulaştırmak için İsrail Başbakanı Netanyahu ile çalışmaya devam edeceklerini söyledi.
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, Güvenlik Konseyi’nin diğer 14 üyesine anlaşmayla ilgili karar taslağını ilettiklerini söyledi.
Taslak metinde Başkan Biden’ın açıkladığı anlaşma memnuniyetle karşılanıyor ve Hamas’a planı “tam olarak kabul etmesi, gecikme olmadan ve koşulsuz olarak anlaşmayı uygulaması” çağrısı yapılıyor.
Biden’dan TIME dergisi röportajında Netanyahu yorumu
TIME dergisine Gazze için ateşkes ve rehinelerin geri getirilmesine yönelik planla ilgilli açıklamasından önce röportaj veren Başkan Biden, İsrail Başbakanı Netanyahu ile en büyük görüş ayrılığının savaş sonrası Gazze ve iki devletli çözüme geçiş olduğunu söyledi.
TIME dergisinin 28 Mayıs’ta yaptığı röportajın bugün yayınlanan dökümüne göre ABD Başkanı Biden’a, kimilerinin İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Gazze’deki savaşı siyasi açıdan kendisini korumak için devam ettirdiğini düşündüğü ve Biden’ın buna inanıp inanmadığı soruldu.
Başkan Biden, “Bu konuda yorum yapmayacağım. İnsanların bu sonuca varması için her sebep mevcut” sözleriyle soruya yanıt verdi. ABD Başkanı, savaştan önce Netanyahu’nun yargı reformu ve anayasa mahkemesinde yapmak istediği değişiklikler konusunda İsrail ordusundan tepki gördüğünü de hatırlattı.
ABD Başkanı TIME’a verdiği röportajda, İsrail Başbakanı ile temel görüş ayrılığının Gazze’de savaş sonrası ne olacağı konusunun olduğunu söyledi.
Biden, “Sonra ne olacak? İsrail güçleri yeniden mi girecek? Mısırlılar, Suudiler, Ürdünlüler ve Birleşik Arap Emirlikleri ile görüşüyorum. Eğer öyle olacaksa, bu işe yaramaz. İki devletli çözüme geçiş olması gerek. Netanyahu ile en büyük anlaşmazlığım bu” ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby’den bugün basın mensuplarıyla yaptığı bilgilendirme toplantısında, ABD Başkanı’nın Netanyahu’nun savaşı siyasi sebeplerle sürdürüp sürdürmediğine ilişkin verdiği yanıta açıklık getirmesi istendi.
Kirby, “Başkan Biden buna ilişkin yanıtında netti. Kendi siyasetiyle ilgili Başbakan Netanyahu kendisi yorum yapsın. Başkan onu eleştirenlerin söylediklerine atıfta bulundu” dedi.
Hamas’ın yanıtı bekleniyor
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı, Başbakan Netanyahu ve savaş kabinesiyle Gazze teklifini “bitiş çizgisine” ulaştırmak için çalışmaya devam edeceklerini belirtti.
John Kirby, Hamas’ın İsrail’in teklifine henüz yanıt vermediğini söyledi.
Geçen hafta Cuma günü anlaşmaya olumlu baktığını söyleyen Hamas’tan üst düzey yetkili Sami Abu Zuhri, anlaşmayı kabul etmesi yönünde ABD ve Batı’dan gelen çağrıları, “anlaşmayı engelleyen taraf Hamas’mış gibi gösterdiği” gerekçesiyle eleştirdi.
Hamas yetkilisi Osama Hamdan da Beyrut’ta düzenlediği basın toplantısında, İsrail’in kalıcı bir ateşkes ve Gazze’den tamamen çekilme konusunda net bir duruşunu garanti altına almayan bir anlaşmayı kabul etmeyeceğini söyledi.
Katar üzerinden Hamas’a İsrail’in planının iletildiğini söyleyen Biden yönetimi yetkilileri, anlaşma konusunda topun Hamas’ta olduğunu söylemişti.
Bu arada Amerikalı bir yetkili, ABD’nin Ortadoğu temsilcisi Brett McGurk, Gazze rehine anlaşması ve ateşkes çabaları kapsamında bu hafta Ortadogu’ya gideceğini açıkladı.
Katar: “Teklif her iki tarafın duruşuna daha yakın”
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby ABC’ye verdiği röportajda, “Hamas’ın teklifi kendilerine iletildiği şekilde kabul etmesi halinde, İsrail’in evet demesini bekliyoruz” dedi.
Taraflar arasındaki görüşmelerde arabuluculuk yapan Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de, sözkonusu teklifin her iki tarafın duruşuna daha yakın olduğunu belirtti.
İsrail’de hangi partiler anlaşmaya destek veriyor?
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun en büyük koalisyon ortağı olan Shas, Gazze savaş stratejisinin tamamen gözden geçirilmesini içerse bile, rehinelerin serbest kalmasına yönelik plana destek vereceğini açıkladı.
120 sandalyeli İsrail parlamentosunda 11 sandalyeye sahip olan Ultra-Ortodoks Yahudi partisi Shas, dini bir referansla yapılan açıklamayla, teklife destek verdiklerini ifade etti.
Parlamentoda 7 sandalyesi olan Birleşik Tevrat Yahudiliği partisi lideri Yitzhak Goldknopf da dün yaptığı açıklamada bu konuya ilişkin duruşlarını, “Hayattan ve tutsakların geri getirilmesi emrinden daha değerli bir şey yoktur. Çünkü hayatları gerçek ve mevcut bir tehlikeyle karşı karşıyadır” ifadeleriyle aktardı.
Anlaşmaya karşı çıkan Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in Yahudi Gücü partisi ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in Dindar Siyonizm partisi 13 sandalyeye sahip ve bu iki parti anlaşmanın kabul edilmesi halinde hükümetten ayrılma tehdidinde bulunuyor.
İsrail’de kamuoyu ne diyor?
İsrail’de Pazar günü kamu yayıncısı Kan’ın yayınladığı ankete katılanların yüzde 40'ı, ABD Başkanı Joe Biden'ın geçen hafta açıkladığı ateşkes teklifini desteklerken, yüzde 27'si karşı çıkıyor, yüzde 33'ü ise kararsız.
Ankete katılanların yüzde 40'ı, İsrail'in anlaşmaya varması durumunda savaşın sona ereceğine inandığını belirtirken, yüzde 34'ü savaşın yeniden başlayacağını öngördü; yüzde 26'sı ise kararsız olduğunu belirtti.
Reuters’ın haberinden bir bölüm kullanılmıştır.
Forum