İngiliz keşif uçağından çekilen görüntüler Kuzey Irak’a havadan yapılan insani yardımı gösteriyor. Irak’taki operasyonlarda İngiltere’nin rolü şimdilik insani yardıma destek vermekle sınırlı.
Ancak Brüksel’de Cuma günü düzenlenen acil durum toplantısında, Avrupa Dışişleri Bakanları IŞİD militanlarıyla savaşan Kürt Peşmergeler’e silah yardımı kararı aldı. Fransa, Kürtleri silahlandırmaya bir süre önce başladı. Almanya “yasal ve siyasi olarak mümkün” olan herşeyi yapma sözü verirken İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond Londra’nın bölgeye silah gönderme olasılığının yüksek olduğunu söyledi:
“Bugünkü Avrupa Konsey toplantısından çıkan sonuçlar, Avrupalı ülkelerin medeniyeti, bölgeyi ve Avrupa’yı tehdit eden IŞİD’i geri püskürtmeye ne kadar kararlı olduklarını sergileyecek.”
Amerika, IŞİD militanlarına karşı havadan saldıran tek ülke.
Washington, hava saldırılarının onbinlerce Ezidi’yi kurtardığını bildirdi. Geçen hafta konuyla ilgili açıklama yapan Başkan Barack Obama operasyonun devam edeceğini söyledi:
“Irak’taki Amerikalıları ve tesislerimizi korumak için hava saldırılarına devam edeceğiz. IŞİD’e karşı ön cephede savaşan Irak ordusuna ve Kürtlere askeri desteğimizi yoğunlaştırdık.”
Bazı İngiliz milletvekilleri ve üst düzey ordu yetkilileri, İngiltere’nin IŞİD militanlara karşı Amerika’nın yürüttüğü hava saldırılarına katılmasını istedi. Ancak Londra’daki Birleşik Kraliyet Hizmetleri Enstitüsü’nden Afzal Eşref, hem Amerika hem de Avrupa’daki genel beklentinin IŞİD’e karşı mücadeleye Iraklı güçlerin ve Kürt Peşmergelerin liderlik etmesi olduğunu söylüyor:
“İstihbarat paylaşımının yanı sıra IŞİD’le savaşan Peşmergeler’e ve muhtemelen Irak güçlerine operasyonel destek verilecek. Ancak IŞİD’i yenilgiye uğratmak Amerika veya Avrupa’nın görevi değil.”
Saddam Hüseyin’i deviren işgalden yaklaşık dokuz yıl sonra yani 2011’in sonunda Amerikan askerleri Irak’tan tamamen çekildi. Washington, Irak’a tekrar kara harekatı düzenlemeyeceğini belirtiyor.
IŞİD, Irak’ın varlığına ciddi bir tehdit oluşturuyor. Ancak Eşref’e göre, bu krizde çözüme giden yol savaş meydanından değil Bağdat’tan geçiyor:
“Amerika ve İngiltere son on yılda çok önemli bir ders aldılar. Siyasi sorun yaşanan bir ülkede, askeri çözümün hiçbir yere işe yaramadığını öğrendiler.”
Batı, eski Başbakan Nuri El Maliki’nin iktidarı halefi Haydar El İbadi’ye devretmesinin ve İbadi’ye destek vermesinin ardından, krize kısa zamanda siyasi bir çözüm bulunmasını umuyor.
İbadi’yi ise, Irak’ı iç savaşın eşiğinden döndürecek kapsayıcı bir hükümet kurmak gibi zorlu bir görev bekliyor.
