İzmir’in deniz kenarındaki ilçelerinden Aliağa’da yaşayan bir grup kadın, belki de balık ağlarının ekmek kapıları olacağını hiç düşünmemişti. Ancak İzmir Büyükşehir Belediyesi Meslek Fabrikası’nın açtığı balık ağı örücülüğü kursu, onların hayatını değiştirdi. Kursta sadece balık ağı değil, hamak, file ve lif örmeyi de öğrendiler.
Kursiyerlerden kimi işsiz kalmış, kimi ev kadını, kiminin de eşi balıkçılık yapıyor. Hepsi de boş oturmak yerine gelir getirici bir üretimde bulunmak istediklerini söylüyor. Bu talep, Aliağa Kent Konseyi Kadın Meclisi’nin öncülüğünde kursun açılmasını sağlamış. Bu kurs sayesinde yıllardır erkek işi olarak görülen balık ağı örücülüğü artık Aliağa’da kadınlardan sorulur hale gelmiş.
“Kurs bitmeden siparişler gelmeye başladı”
Yaklaşık 40 gün süren kursu bitiren kadınlar, daha şimdiden para kazanmaya başladılar. VOA Türkçe’ye konuşan kursiyerlerden Fatma Sevgi Velioğlu siparişlerin daha kurs sürerken gelmeye başladığını söyledi. Velioğlu, “Şu anda yaşadığımız bölgedeki balıkçılardan aldığımız ağ siparişleri var. Bir yandan da file ve hamak siparişleri var. Kursa başladığımda işimden ayrılmıştım. Çok iyi oldu benim için. Hem iş zevkli hem de getirisi güzel. Kazancımız yetiyor bize” dedi.
Kursu tamamlayan iki çocuk annesi Firdevs Tomuş öğrendiği bu meslekle kendisinin ve çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayabildiğini belirtti. Tomuş, “Bu işe hobi olarak başladım. Sonra işi sevdim. Sevince devamı da geliyor zaten. Poşetlerin kullanımı sınırlandığı için fileler yapıyoruz. Zaten bölgemiz deniz ve balık bölgesi. Balık ağları yapıyoruz. Benim için artık hobi olmaktan çıktı, geçim kaynağı haline geldi. Balık ağını kadın yapamaz diye bir düşünce vardı. Sanırım bütün arkadaşlarla birlikte o düşünceyi kırdık”dedi.
“Ağların Efendisi”
Aslında balık ağı örücülüğü kursu, İzmir’in birçok farklı ilçesinde yıllardır düzenleniyor. Sahil bölgelerinde ya da tatlı su balıkçılığı yapılan yerlerdeki bu kursların değişmeyen öğretmeni ise Mustafa Şafak Surkultay. “Ağların Efendisi” olarak tanınan 68 yaşındaki Surkultay 55 yıldır denizci. VOA Türkçe’nin sorularını cevaplayan Surkultay birçok balıkçının ağ örmeyi bilmediğini söyledi. Surkultay, “Şimdiki balıkçılar ağ örmek yerine hazır ağ almayı tercih ediyor. Her balığa özgü ayrı ağ vardır. Barbunun, kefalin, levreğin, palamutun ağları ayrıdır. Saymaya kalkarsak 36 ayrı ağ türü çıkar. Eğer ağı düzgün yaparsan balıkçı onu denize rahat atar ve bol balık tutar” dedi.
Şimdiye kadar bine yakın öğrenci yetiştiren Surkultay, bir kursun 40 gün sürdüğünü ifade etti ve“Erkekler daha çabuk sıkılıp kaçıyor. Kadınlar daha sebatkar, özverili çalışıyor. Yaptıkları işten de iyi paralar kazanıyorlar” dedi.