İzmir Ayakkabı ve Çanta Fuarı 46’ncı kez kapılarını açtı. Sektörün en önemli buluşmalarından biri olarak kabul edilen fuarın açılışında konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Ülkemiz Avrupa’nın ikinci, dünyanın yedinci büyük üreticisi pozisyonunda. İzmir’in ise bu sektörde ülkemize sunduğu katkı bizim için büyük bir gurur. Çünkü ayakkabı sektöründe yüzde 40 oranında üretimiyle İzmir sektörün ülkemizde öncü şehirlerinden biri” diye konuştu.
Katılımcı sayısı azalıyor
Ancak fuara hem firma düzeyinde hem de alıcı ülke düzeyinde katılımın sürekli azalıyor olması sektörün yaşadığı sıkıntıları da gösteriyor. 43’üncü Shoexpo’ya katılan firma sayısı 123 iken sonraki fuarlarda bu sayı önce 107’ye, daha sonra 96’ya ve bu fuarda da 70’e geriledi. Bir önceki fuara 38 ülkeden satın almacı katılırken bu fuara 27 ülkeden satın almacı katılıyor. Fuarda, Türkiye'nin ayakkabı ihracatına doğrudan etki edecek yıllık anlaşmalara imza atılması bekleniyor.
İhracat artıyor, ithalat düşüyor
Geçen yıl yaşanan kur krizinin ardından birçok büyük ayakkabı firmasının konkordato ilan ettiği sektör, yaşanan bütün olumsuzluklara rağmen ihracatı artırmayı başardı. Ticaret Bakanlığı verilerine göre Türkiye’nin 2017 yılında 766 milyon dolar olan ayakkabı ihracatı 2018’de yüzde 15,8 artarak 887 milyon dolara yükseldi. Geçen yıl ihracatta ilk sırayı 131,6 milyon dolarlık ayakkabının satıldığı Rusya aldı. Rusya’ya ayakkabı ihracatı 2017’de yüzde 77,9 arttı. Rusya'yı 83 milyon dolarla Irak, 61 milyon dolarla Almanya izledi. Türkiye’nin ayakkabı ithalatı ise 2013 yılından bugüne kadar sürekli olarak azalıyor. 2013’te 993 milyon dolar olan ayakkabı ithalatı 2018’de 623 milyon dolara geriledi.
Ancak Türkiye’nin ayakkabı ihracatında terlik gibi düşük gelir getiren ürünler önemli bir miktar tutarken daha pahalıya satılan deri ayakkabılar gibi ürünlerin payı düşük. Bu da birim ürün başına ortalama geliri azaltan bir etken.
“Pazarlama ve teknolojiyle ilgili sorunlarımız var”
VOA Türkçe’ye konuşan Ege Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Erdal Durmaz, “Bir lig olarak düşünürsek, Türkiye’nin şu an itibariyle üçüncü ligde oynadığını söyleyebiliriz. Her ürün grubundan ayakkabı üretebiliyoruz. Ancak pazarlamayla, teknolojiyi yakalamayla ilgili sorunlarımız var. Eğitimde daha yeniyiz. Meslek liselerinde ve üniversitelerde ilgili bölümler açılmaya başladı. Bunlar zaman içinde aşılabilecek sorunlar. İnşallah yakın zamanda birinci lige adayız” diye konuştu.
Ayakkabı sektöründeki şirket yapılarına da dikkat çeken Durmaz, “Birçok ilimizde üretim var. Fakat küçük ve orta ölçekli firmalar dağınık bir şekilde konuşlanmış durumda. Bunların hem teknoloji açısından hem de pazarlama açısından daha profesyonel bir hale getirilmesi gerekir. Kümeleşmeler oluşturulması gerekir. Ancak bu şekilde yurt dışı pazarlara ulaşabiliriz. Çünkü yurt dışı alıcıları karşısında ciddi büyük firmalar arıyorlar” ifadelerini kullandı.
“Tasarımını al da gel”
Ayakkabı sektörünün ihracattaki hedefi bir milyar doları geçmek. Ancak bunun için hem üretim teknolojisinde hem de tasarımda kat edilmesi gereken ciddi mesafeler var. Bu nedenle Shoexpo’da ilk kez tasarımcılar için özel bir platform oluşturuldu. “Tasarımını al da gel” başlıklı bölümde yetenekli tasarımcılarla sektör profesyonellerinin buluşması amaçlanıyor.
