Rusya ve Ukrayna arasında baş gösteren siyasi gerilim büyüyerek devam ederken, Rusya’ya tepkiler ve diplomatik çözüm arayışları sürüyor.
Bugün Berlin’de biraraya gelen Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ve Fransa Dışişleri Bakanı Jean Yves Le Drian, Rusya’ya karşı dün ilan edilen yaptırımları savundu. Baerbock, Rus bankalarını ve milletvekilleri hedef alan yaptırım paketinin bir ilk aşama olduğunu, gelişmelere göre devamının geleceğini söyledi. "Putin, kabul edilemiyecek bir şekilde tarihin çarkını geri döndürmeye çalışıyor. Buna karşı yaptırımları her an daha da sertleştirebilriz" diyen ve Rusya Cumhurbaşkanı Putin‘in, Avrupa'daki hukuk ve barış düzenine karşı " saygısızlık" yaptığını öne süren Baerbock, ayrıca Putin'i bir çatışma durumunda her iki taraftan sivillerin yaşamını kaybetmesi ihtimaline kayıtsız kalmakla suçladı.
"Özgür bir Ukrayna için ekonomik bedel ödemeyi kabul ediyoruz"
Alman hükümetinin Kuzey Akım 2 projesini dondurma kararını savunan Bakan Baerbock, "Demokratik, egemen ve özgür bir Ukrayna için ekonomik bedel ödemeyi kabul ediyoruz" derken, "Avrupa'da barış ve özgürlüğün fiyat etiketi yok" ifadesini kullandı. Alman bakan, Putin’in ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk'ı bağımsız olarak tanıma kararı ile Minsk Anlaşması’nı "paramparça ettiğini" belirterek, son gelişmelerden sonra dünyanın artık daha farklı olacağını ekledi.
"Putin'i gerginlik, karışıklık, manipülasyon ve muğlaklık politikaları izleyerek, eski düzeni getirme çabasında olmakla" suçlayan Le Drian da, Rusya’nın saldırgan tavrına karşı Avrupa Birliği’nin dayanışma içinde olmasını ön plana çıkardı.
Almanya ve Fransa ile birlikte toplam 27 birlik üyesinin hızlı bir yanıt vererek, Rusya'ya yaptırım konusunda ortak karar aldığını hatırlatan Le Drian, "Dört prensip üzerine kurulu bir stratejimiz var: Ukrayna ile dayanışma, birlik içinde hareket etme, temel prensiplerimizi koruma ve yaptırımlar. Tüm bunlara paralel, diplomatik çözüm çabalarımız da sürüyor. Hem Cumhurbaşkanı Macron hem de Başbakan Scholz, Putin’le masada anlaşabilmek ve krizi çözebilmek için mücadele verdi. Ancak karşımızda, bir söylediği diğerini tutmayan ve yalan söyleyen bir kişi var" değerlendirmesinde bulundu.
Fransız bakan, "Dünkü yaptırımlar Rusya'nın uluslararası hukuku ihlal etmesinin karşılığıdır. Daha sert ve Rusya’nın mali hareketliliğini hedefleyen yaptırımlar gelebilir" diye konuştu. Le Drian, AB’nin kararlaştırdığı yaptırımların bugünden itibaren geçerli olacağını da duyurdu.
"Kuzey Akım 2 hattının açılması olasılığından çok uzağız"
Öte yandan Başbakan Olaf Scholz’un, Rusya’nın Doğu Ukrayna topraklarında bağımsızlıklarını ilan eden ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk'ı bağımsız olarak tanıma kararına tepki olarak Kuzey Akım 2 projesini durdurma kararının yankıları sürüyor.
Uluslararası yorumlarda Almanya’dan Rusya’ya yönelik "etkileyici bir yaptırım" olarak tanımlanan kararını savunan Scholz, boru hattının muhtemelen artık devreye girmeyeceğini söyledi. "Şimdi öyle bir durumla karşı karşıyayız ki, kimse açılacağı konusunda bahse girmemeli. Bu olasılıktan çok uzaktayız" diye konuşan Scholz, ayrıca Ukrayna'nın Rusya tarafından tamamen işgal edilmesi göz önüne alınarak, başka yaptırımların da hazırlandığını belirtti.
Scholz, kısa süre öncesine kadar 1230 kilometre uzunluğundaki Kuzey Akım 2‘nin Ukrayna-Rusya sorunuyla ilişkilendirilmesinin doğru olmadığını söylemiş ve "Kuzey Akım 2, özel bir ekonomi projesidir, bizim siyasi olarak karışmamız doğru olmaz" açıklamasında bulunmuştu.
"Kuzey Akım 2’in inşaatı baştan hatalı bir karardı"
Başbakan Yardımcısı, Federal Ekonomi ve İklim Bakanı Robert Habeck de, Rusya’nın askeri operasyona girişmesi halinde projenin tamamen sona erdirilmesi talebini açıkladı. "Kuzey Akım 2’in inşaatı baştan hatalı bir karardı" diyen Habeck, koalisyon ortağı SPD’nin eski tutumuna atıfta bulunarak, "Boru hattının sadece ekonomi politikası açısından değerlendirilebileceğini düşünenler oldu. Ancak enerji politikalarını her zaman güvenlik politikası ve jeopolitik açısından da değerlendirmek gerekir" görüşünü ifade etti.
Yeşiller Partili siyasetçi, gaz sevkiyatının başlayabilmesi için gerekli ruhsat sürecinin dondurulması kararının yetersiz olduğunu söyledi, hattın devreye girmesinin tümden iptal edilmesini önerdi ve Almanya’nın alternatif enerjilere yönelmesini istedi.
Ekonomi çevrelerinden yapılan açıklamalarda ise hattın faaliyete geçmemesi ve Rusya'nın sıcak bir çatışma durumunda gaz akışını durdurması halinde, zaten artan enerji maliyetlerinin daha da yükseleceği öne sürüldü. Doğal gaz, Alman-Rus ticari ve siyasi ilişkilerinde en önemli role sahip.
Almanya, ihtiyaç duyduğu doğalgazın yüzde 56’sını Rusya’dan temin ediyor. Yılda 55 milyar metreküp doğal gaz kapasitesine sahip Kuzey Akım 2 ile bu oranın yüzde 70’e kadar ulaşması bekleniyordu. Bu arada Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Dimitri Medvedev, "Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Kuzey Akım 2 gaz boru hattının ruhsatlandırılmasının durdurulması talimatını verdi. Avrupalılar'ın yakında bin metreküp gaz için 2 bin euro ödeyeceği yeni bir dünyaya hoş geldiniz" ifadelerini kullandı.
Avrupa'da bin metreküp gazın mevcut fiyatı 710 euro civarında.