Yüzlerce Suriyeli mülteci kendi ülkelerindeki siyasi gerginlikten kaçmak amacıyla Türkiye’ye giriş yapıyor. Göçmen akını Cizr El Şuhur’da, 120 kadar güvenlik görevlisinin rejim karşıtları tarafından öldürüldüğü iddialarından sonra başladı.
Pazartesi günkü bu gelişme sonrasında Şam hükümeti güvenlik kuvvetlerine, “silahlı çete” diye tanımladığı göstericilere silahla karşılık verme yetkisi çıkardı.
Suriye’de şiddet artarken, İstanbul Bilgi Üniversitesi öğretim üyelerinden Soli Özel, krizin daha da büyüyebileceğini söylüyor.
Özel, “Savaş bölgelerinden kaçmak isteyenlerin hızlı gelişen bir göç akını yarattıkları bir gerçek,” diyor.
Türk medyasına göre Ankara hükümeti, en az 10.000 mültecinin yaşayabileceği kamplar kuruyor.
Türkiye ile Suriye arasında seyahat, vizesiz yapılabiliyor ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Çarşamba günü itibariyle yaptığı açıklamada sınırın açık tutulacağını söyledi.
Erdoğan, varılan noktada sınırı kapatmanın söz konusu olmayacağını ve Suriye’deki gelişmeleri kaygıyla izlediklerini kaydetti.
Erdoğan Şam hükümetine de, vatandaşlarına karşı daha hoşgörülü davranması ve reform yolunda bir an önce adımlar atması çağrısında bulundu.
Başbakan Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı reform yapmaya çağırmakla birlikte, iç ve dış siyasi baskılara rağmen daha sert bir tutum izlemekten kaçındı. Erdoğan Suriye yönetimine reformlar konusunda biraz daha zaman tanınmasından yana. Ancak siyasi krizin tırmanmasıyla birlikte Ankara’nın Şam konusundaki tutumu biraz daha sertleşme belirtileri gösteriyor.
Milliyet gazetesi yazarı Semih İdiz hükümetin bu konuda farklı bir rota izlemeye başladığını söylüyor.
İdiz, “Beşar Esad ile Başbakan Erdoğan arasındaki diyalog halen sürüyor, ama diğer yandan Suriye’deki muhalif gruplar Türkiye’de toplantı yapıyor. Bunun Şam’ın hoşuna gideceğini söylemek zor,” diyor.
Ankara’nın Şam konusundaki hassas tavrı biraz da Suriye’de huzursuzluğu giderek artan Kürt nüfusundan kaynaklanıyor.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyelerinden Nuray Mert, Suriye’deki Kürtlerin yasadışı PKK ile bağlantıları olduğunu söylüyor.
Mert, “PKK ile Suriye Kürtleri arasında yakın bağlar olduğunu biliyoruz, bu Türkiye’nin istikrarını tehdit edebilecek unsur, çünkü zaten Türkiye’deki Kürtlerle ilgili siyasi sorunlar var,” diyor.
İki ülke lideri arasındaki yakınlaşmanın bir diğer nedeni de Esad’ın Suriye’deki Kürt ayrılıkçılara karşı izlediği sert politikalardı.
Diplomasi muhabiri Semih İdiz, şimdi Ankara’nın, Esad’ın Suriyeli Kürtlere yakınlaşma politikasından rahatsız olduğunu söylüyor.
İdiz, “Siyasi olarak Suriye’deki Kürtlere ne olacağı ve Kuzey Irak’la Türkiye’deki Kürtlerle nasıl bir etkileşim içinde olacakları artık Ankara açısından önem taşıyor,” diyor.
Beşar Esad giderek daha fazla yalnızlaşırken, Suriye’deki istikrarsızlığın giderek tüm bölgeye yayılacağı yolundaki endişeler artıyor.
Semih İdiz, “Sınırın iki tarafında yaşayanlar birbirleriyle ilişkili. Bir de Türkiye’de etkili olabilecek Alevi Sünni kartı var. Türkiye’deki Alevilerin 12 milyon olduğunu unutmamak lazım,” diyor.
Ankara, Suriye‘deki gerginliğin Şam’ın yapacağı reformlarla ve muhalefetle uzlaşma yoluyla giderileceğini umuyor. Ancak siyasi gözlemciler, artan şiddete bakarak bu olasılığın giderek küçüldüğünü söylüyor.
