Ankara - Paris Hattında Kritik Hafta

Fransa-Türkiye ilişkileri bir kez daha kritik bir haftaya giriyor. Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin daha önce kendi talebiyle reddettirdiği halde seçimlerden önce, ‘Ermeni soykırımını inkar edenlere 1 yıla kadar hapis ve 45 bin Euro para cezası içeren’ yasa tasarısını yeniden getirmesi Ankara ve Paris arasındaki ilişkileri kopma noktasına getirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Dışişleri Bakanlığı’nın uyarısına rağmen yasayı geçirmekte kararlı olduğunu gösterirken, Türkiye’den gelen heyetler bunun sonuçları konusunda Fransız yetkilileri uyaracak. Eğer yasa Perşembe günü Meclis’ten geçerse, Ankara, Paris Büyükelçisi Tahsin Burcuoğlu’nu geri çağıracak.

Cumhurbaşkanı Sarkozy’nin seçim manevrası olarak getirdiği yasa, bütün uyarılara rağmen bu hafta Parlamento Genel Kurulu’nda görüşülecek. İki ülke arasındaki ilişkileri düzeltmek için büyük çaba harcayan Dışişleri Bakanı Alain Juppe buna engel olmak için Sarkozy’yi son bakanlar kurulu toplantısında uyardı. Ancak anketlerde sürekli kaybeden Sarkozy, politikasını yalnızca Mayıs ayında yapılacak seçimlere kilitleyerek uyarıya rağmen yasanın görüşülmesi önerisini onayladı. Dışişleri Bakanı Juppe, daha önce de Elysee’de bir toplantı vesilesiyle Sarkozy’yi bu yasayı çıkarmaması konusunda uyarmıştı.

Sarkozy’nin Erivan’da ‘inkar yasasını yeniden gündeme getiririz’ açıklamasının ardından Türkiye’ye giderek önemli bir ‘diplomatik jest’ sergileyen Alain Juppe, her toplantıda bu yasanın yanlış olduğunu ve desteklemediklerini belirtti. Juppe, son Bakanlar Kurulu toplantısının kapalı bölümünde Sarkozy’yi yeniden uyararak, « Valerie Boyer tarafından verilen yasa önerisinin Anayasa Komisyonu’ndan geçmesine üzüldüm. Bu yasanın Bakanlar Kurulu’nda parlamento işleri değil, hükümet işleri altında ele alınmasından da rahatsızım. Bana göre bu bir hata. Türkiye son derece önemli bir müttefikimiz ve ekonomik olarak önemli bir partner. Şimdi Türkiye bunu hükümetin bir işi olarak algılayacak » dedi. Bakanlar Kuurlu’nda sık görülmeyen bir şekilde Juppe’yi destekleyen bazı bakanlar da yasayı eleştirdiler. Ancak Sarkozy, eleştirilere rağmen, yasanın bu hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesini onayladı. Aynı gün konuya ilişkin bir soruya yanıt veren Dışişleri Bakanlığı ise, yasayı savunmadan ‘Türkiye önemli bir müttefikimiz’ demekle yetindi.
Genel Kurul’da salt çoğunluk yetecek

Sarkozy’nin doğrudan talimatıyla önümüzdeki hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülecek yasanın kabulu için nitelikli çoğunluk değil, salt çoğunluk aranacak. Yani yasaya karşı olan milletvekilleri girmese de, içeride bulunan milletvekillerinin yarısından bir fazlasının oyuyla öneri kabul edilebilecek. Ardından Meclsi ve Senato Noel tatiline girecek. İki Meclis de 9 Ocak’ta yeniden yasa görüşmeye başlayacak ve 22 Şubat tarihinde, Cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle yeniden tatile girecek. Sarkozy ısrar ederse bu süre içinde öneri Senato gündemine gelebilecek ve kabul edilirse yasalaşmış olacak.

Paris’e İki Ayrı Heyet

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı Sarkozy’ye, TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in de Fransız Meclis Başkanı Bernard Accoyer’e yazdığı mektuplar etki yaratırken, yasanın görüşüleceği 22 Aralık tarihine kadar Türkiye’den gelecek iki ayrı heyet de önerinin çekilmesi için temaslarda bulunacak. Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı Volkan Bozkır başkanlığında bir milletvekili heyeti, bugünden itibaren Meclis ve Senato’da temaslarda bulunarak kararın iki ülke ilişkilerine vereceği zararı aktaracak. Heyette, Türkiye-Fransa Dostluk Grubu Başkanı AKP’li Kasım Gülpınar, Paris eski büyükelçisi CHP’li Osman Korutürk ve CHP Samsun Milletvekili Haluk Koç ile MHP Kayseri Milletvekili Yusuf Halaçoğlu bulunuyor. Ayrıca TUSİAD Başkanı Ümit Boyner ve TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu başkanlığındaki bir heyet de Fransız politikacı ve işadamlarına ‘bu yasaya engel olmaları çağrısı yapmak için’ bir dizi temasta bulunacak. Heyetler, Fransız Meclis Başkanı Bernard Accoyer, Sarkozy’nin diplomasi daşdanışmanı Jean David Levitte, Dışişleri Bakanı Alain Juppe, Meclis Dışişleri Komisyonu başkan ve üyeleri ile ana muhalefet Sosyalist Parti dışilişkiler sorumlusu Pierre Moscovici ile bir araya gelecekler.

Demokles’in Kılıcı

Soykırımı 2001 yılında Parlamento’dan bir yasa çıkararak kabul eden Fransa’da 2006 yılında inkadın suç sayılmasını öngören bir yasa verilmiş, yasa Parlamento’dan geçtiktan sonra, Senato aşamasında dondurulmuştu. O tarihten bu yana Türkiye’nin ensesinde Demokles’in kılıcı gibi duran yasayı, bu sefer de Senato’da ermeni oylarını isteyen senatörler gündeme getirdi. Ancak planlar tutmadı, görece bağımsız bir Meclis olan Senato’da iktidar ve muhaefete mensup senatörler yasayı onaylamadı. Sarkozy’nin ekibi ile Anayasaya saygı isteyen sosyalistler birleşince, yasa 4 Mayıs 2011’de Genel Kurul’da reddedilmişti. Ancak 5 Ekim’de Erivan’a ziyarette bulunan Sarkozy, Ermeni diyasporasının “yasayı geri getirmezsen Hollande’ı seçeriz” tehdidi ve tüm anketlerde Hollande’a karşı yenileceğinin ortaya çıkması üzerine, yasayı yeniden gündeme getirdi. Şu anda Ulusal Meclis’te UMP tarafından verilen ve bu hafta görüşülecek yasanın yanısıra, Senato’da da Sosyalist senatör Philippe Kaltenbach tarafından verilen bir başka yasa da Senato gündeminde bekliyor.